श्रीगणेश चतुर्थी-माहिती-8

[Atul Kaviraje]

                                    "श्रीगणेश चतुर्थी"
                                   ----------------

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-१९.०९.२०२३-मंगळवार आहे. आज "श्रीगणेश चतुर्थी" आहे. गणेश चतुर्थी हा सण देशातील विविध राज्यांमध्ये साजरा केला जातो. तथापि, हा सण सगळ्या जास्त महाराष्ट्रात साजरा केला जातो. गणेश चतुर्थी हा हिंदूंचा एक अतिशय महत्त्वाचा सण आहे, जो दरवर्षी भाविक मोठ्या जोशाने आणि उत्साहाने साजरा करतात. हिंदू मान्यतेनुसार, गणेश चतुर्थी दरवर्षी भगवान गणेशाच्या वाढदिवस म्हणून साजरा केला जातो. मराठी कवितेच्या माझ्या सर्व बंधू-भगिनी, कवी-कवियत्रींना गणेश चतुर्थीच्या अनेक हार्दिक शुभेच्छा. वाचूया गणेश चतुर्थीवर महत्त्वाची माहिती.

             गणेश चतुर्थी मंत्र--

|| ॐ गं गणपतये नमः ||
|| ॐ श्री गणेशाय नमः ||

हा मंत्र अडथळे दूर करण्यास आणि सौभाग्य आणण्यास मदत करणारा आहे.

वक्रतुण्ड महाकाय सूर्यकोटि समप्रभ।
निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा॥

अर्थ – वक्राकार सोंड आणि विशाल शरीर आणि कोटी सूर्यासारखी महान प्रतिभा असलेले भगवान श्री. गणेश, आम्हाला आमच्या सर्व कार्य कोणत्याही अडथळा विना पूर्ण करण्यासाठी आशीर्वाद द्या.

एकदंताय विद्महे, वक्रतुण्डाय धीमहि, तन्नो दंती प्रचोदयात्।।
महाकर्णाय विद्महे, वक्रतुण्डाय धीमहि, तन्नो दंती प्रचोदयात्।।
गजाननाय विद्महे, वक्रतुण्डाय धीमहि, तन्नो दंती प्रचोदयात्।।

ॐ श्रीम गम सौभाग्य गणपतये
वर्वर्द सर्वजन्म में वषमान्य नमः॥

अर्थ – या मंत्राचा जप केल्यामुळे आपल्या मनातील सगळ्या इच्छा पूर्ण होतात. हा सण आर्थिक प्रगती आणि समृद्धी परिदान करणारा असा आहे. आपल्या मनातील मनोकामना पूर्ण होण्यासाठी गणपतीची साधना करावी. कोणत्याही प्रकारचे कार्य सुरू करण्यापूर्वी वरील मंत्रांनी भगवान गणेशाचे स्मरण अवश्य करावे. त्यामुळे तुमची शुभकार्य निश्चितच सिद्ध होतील.

                गणेश चतुर्थी पूजन कसे करावे--

     गणेश चतुर्थीच्या या 10 दिवसांच्या कालावधीत 16 विधी केले जातात. त्यापैकी आम्ही त्यांना 4 प्रमुख विधी म्हणून वर्गीकृत करू शकतो

              आवाहन आणि प्राणप्रतिष्ठा विधी--

     गणपतीच्या मूर्तीला पवित्र करण्यासाठी हा विधी केला जातो. 'दीप-प्रज्वलन' आणि 'संकल्प' केल्यानंतर, हे भक्तांचे पहिले पाऊल आहे. भगवान गणेशाला मंत्र पठणाने आदरपूर्वक आमंत्रित केले जाते आणि पंडाल, मंदिर किंवा घरात ठेवलेल्या मूर्तीची प्राणप्रतिष्ठा जाते.

सर्वप्रथम सकाळी लवकर उठून स्वच्छ स्नान करून स्वच्छ कपडे परिधान करावे.

त्यानंतर पूजेची सर्व तयारी करावी.

त्यानंतर सोवळे नेसावे.

घरातील देवाची पूजा करावी.

ज्या ठिकाणी गणपतीची मूर्ती स्थापन करणार त्या ठिकाणी चौरंग किंवा पाठ ठेवावा.

त्यावर लाल रंगाचा कपडा घालावा व त्या कपड्यावर थोडेसे तांदूळ ठेवून नंतर गणपतीची मूर्ती स्थापन करून घ्यावी.

दोन बाजूला समया लावून घ्याव्या.

त्यानंतर दूर्वा पाण्यात बुडवून गणपतीच्या मूर्ती दर्शन करून तसेच गणपतीच्या पूजेच्या साहित्यावर शिंपडून घ्यावे.

गणेशाचे पाय धुतल्यानंतर, मूर्तीला दूध, तूप, मध, दही, साखर (पंचामृत स्नान) त्यानंतर सुगंधी तेल आणि नंतर गंगाजलाने स्नान केले जाते.

गणपतीच्या मूर्तीला जानवे घालावे.

मंत्रोच्चाराने श्री गणेशाचे आवाहन आणि प्राणप्रतिष्ठा करावी.

                       (साभार आणि सौजन्य-संदर्भ-मराठी झटका.कॉम)
                      --------------------------------------------

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-19.09.2023-मंगळवार.
=========================================