०१-नोव्हेंबर-दिनविशेष

[Atul Kaviraje]

मित्र/मैत्रिणींनो,

     आज दिनांक-०१.११.२०२३-बुधवार. जाणून घेऊया, आजच्या दिवसाचे "दिन-विशेष"

                                "०१-नोव्हेंबर-दिनविशेष"
                               ----------------------

-: दिनविशेष :-
०१ नोव्हेंबर
=========================================
अ) महत्त्वाच्या घटना:
   ----------------
२००५
योगेशकुमार सभरवाल यांनी भारताचे ३६ वे सरन्यायाधीश म्हणुन कार्यभार सांभाळला.
२०००
सर्बियाचा संयुक्त राष्ट्रांत (United Nations) प्रवेश.
१९९९
कवी नारायण सुर्वे यांना मध्यप्रदेश सरकारचा 'कबीर पुरस्कार' हा मानाचा पुरस्कार जाहीर
१९९४
मराठी चित्रपटसृष्टीतील विशेष कामगिरीचा गौरव म्हणून चित्रपट निर्माते, दिग्दर्शक व लेखक दिनकर द. पाटील यांची चित्रभूषण पुरस्कारासाठी निवड
१९७७
२०६०-चिरॉन हा अंतरिक्षातील सर्वात दूरवरील धूमकेतू शोधण्यात आला. सुरुवातीला हा लघुग्रह आहे असे वाटत होते पण १९८९ मध्ये हा धूमकेतू असल्याचे जाणवले.
१९८२
अमेरिकेत मोटारगाड्यांचे उत्पादन करणारी होंडा ही पहिली आशियाई कंपनी बनली. होंडा मोटार कंपनीने मेरिज्‌व्हिल, ओहायो येथे आपला कारखाना सुरू केला. येथे होंडा अ‍ॅकॉर्ड गाड्यांचे उत्पादन सुरू झाले.
१९७३
'मैसूर' राज्याचे नाव बदलुन ते 'कर्नाटक' असे करण्यात आले.
१९७३
लखदीप, मिनिकॉय, अग्निदीव बेटांचे नांव 'लक्षद्वीप' असे ठेवण्यात आले.
१९६६
पंजाब राज्याची पंजाब व हरियाणा राज्यात विभागणी झाली.
१९५६
भाषावार प्रांतरचना अस्तित्त्वात आली. राज्य पुनर्रचना कायद्यानुसार महाराष्ट्र हे राज्य अस्तित्त्वात आले. यशवंतराव चव्हाण हे राज्याचे पहिले मुख्यमंत्री झाले.
१९५६
दक्षिण भारतातील कन्नड भाषिक प्रदेश एकत्र करुन कर्नाटक राज्याची स्थापना करण्यात आली.
१९५६
केरळ राज्य स्थापना दिन
१९५६
कन्याकुमारी जिल्हा केरळ मधुन तामिळनाडूमध्ये हस्तांतरित करण्यात आला.
१९५६
ग्वाल्हेर संस्थानचा भूभाग मध्य प्रदेश राज्यात समाविष्ट करण्यात आला.
१९५३
आंध्र प्रदेश राज्याची निर्मिती झाली. त्यावेळी कुर्नुल ही त्याची राजधानी होती.
१९४५
ऑस्ट्रेलियाचा संयुक्त राष्ट्रांत (United Nations) प्रवेश.
१८४८
महिलांसाठी पहिले वैद्यकीय महाविद्यालय बोस्ट्न, मॅसेच्युसेट्स, यूएसए येथे सुरू झाले. नंतर याचे बोस्टन विश्वविद्यालयात विलीनीकरण झाले.
१८४५
'ग्रँट मेडीकल कॉलेज' हे भारतातले पहिले वैद्यकीय महाविद्यालय भायखळा, मुंबई येथे सुरू झाले.
=========================================
ब) जन्मदिवस / जयंती / वाढदिवस:
  -----------------------------
१९७४
वी. वी. एस. लक्ष्मण
वांगीपुरापू वेंकट साई लक्ष्मण तथा वी. वी. एस. लक्ष्मण – क्रिकेटपटू
१९७३
ऐश्वर्या राय
ऐश्वर्या राय – अभिनेत्री
१९४०
रमेश चंद्र लाहोटी
रमेश चंद्र लाहोटी – भारताचे ३५ वे सरन्यायाधीश (१ जून २००४ ते ३१ ऑक्टोबर २००५)
१९३२
अरुण बाळकृष्ण कोलटकर
अरुण बाळकृष्ण कोलटकर – मराठी व इंग्रजी कवी, साहित्य अकादमी पुरस्कार (२००५) विजेते
(मृत्यू: २५ सप्टेंबर २००४)
१९२६
यशवंत देव
यशवंत देव – संगीतकार व गीतकार
(मृत्यू: ३० ऑक्टोबर २०१८)
१९२१
शरद तळवलकर
शरद तळवलकर – आपल्या सदासतेज अभिनयाने मराठी रसिकांच्या मनावर प्रदीर्घकाळ प्रसन्नतेचे अधिराज्य गाजवणारे विनोदी कलाकार
(मृत्यू: २१ ऑगस्ट २००१ - पुणे)
१८९३
इंदुभूषण बॅनर्जी – शीख धर्माचा समग्र इतिहास लिहिणारे आधुनिक बंगाली इतिहासकार
(मृत्यू: १३ नोव्हेंबर १९५६ - कोलकता, पश्चिम बंगाल)
=========================================
क) मृत्यू / पुण्यतिथी / स्मृतिदिन:
    -------------------------
२००५
योगिनी जोगळेकर
योगिनी जोगळेकर – लेखिका, ४५ कादंबर्‍या, ४ कवितासंग्रह, ४ नाटके, १२ कुमार वाङ्‍मयाची पुस्तके इ. त्यांची साहित्य संपदा आहे.
(जन्म: ६ ऑगस्ट १९२५)
१९९६
ज्युनिअस जयवर्धने
ज्युनिअस रिचर्ड जयवर्धने – श्रीलंकेचे दुसरे राष्ट्राध्यक्ष (४ फेब्रुवारी १९७८ ते २ जानेवारी १९८९) आणि ७ वे पंतप्रधान (२३ जुलै १९७७ ते ४ फेब्रुवारी १९७८)
(जन्म: १७ सप्टेंबर १९०६)
१९९४
कॉम्रेड दत्ता देशमुख
कॉम्रेड दत्ता देशमुख – शेती आणि पाणी विषयाचे तज्ञ, कामगार नेते
(जन्म: ? ? १९१८ - जवळे कडलग, संगमनेर, अहमदनगर)
१९९३
नयना देवी
निलीना सेन तथा नयना देवी – रामपूर-सहसवान आणि बनारस घराण्याच्या ठुमरी, दादरा व गझल गायिका, पद्मश्री (१९७४)
(जन्म: २७ सप्टेंबर १९१७ - कोलकाता, पश्चिम बंगाल)
१९९१
अरुण पौडवाल
अरुण पौडवाल – संगीतकार व अनिल-अरुण या संगीत संयोजक जोडीतील अरुण
(जन्म: ? ? ?)
१९५०
विभूतीभूषण बंदोपाध्याय
विभूतीभूषण बंदोपाध्याय – जागतिक ख्यातीचे बंगाली साहित्यिक. 'पथेर पांचाली', 'अपराजित', 'आरण्यक' या त्यांच्या काही उत्कृष्ट कलाकृती होत. 'इच्छामती' या त्यांच्या कादंबरीला रविन्द्र पुरस्कार देण्यात आला.
(पथेर पांचाली = Little Song of the Road)
(जन्म: १२ सप्टेंबर १८९४ - मूर्तीपूर, २४ परगणा, पश्चिम बंगाल)
१८७३
दीनबंधू मित्र
गंधर्व नारायण तथा दीनबंधू मित्र – बंगाली लेखक व नाटककार, नील दर्पण (१८६०) हे त्यांचे नाटक विशेष गाजले आहे.
(जन्म: ? ? १८२९ - चौबेरिया, गोपाळनगर, २४ परगणा, पश्चिम बंगाल)
=========================================

-----संकलन
-----श्री.अतुल एस.परब(अतुल कवीराजे)
-----दिनांक-01.11.2023-बुधवार.   
=========================================