दिन-विशेष-लेख-२७ ऑक्टोबर, १९५८: पाकिस्तानमध्ये जनरल अयुब खानने लश्करी उठाव केला

[Atul Kaviraje]

१९५८: पाकिस्तानमध्ये जनरल अयुब खानने लश्करी उठाव करून राष्ट्राध्यक्ष इस्कंदर मिर्झा यांना पदच्युत केले.

२७ ऑक्टोबर, १९५८: पाकिस्तानमध्ये जनरल अयुब खानने लश्करी उठाव केला-

२७ ऑक्टोबर १९५८ रोजी पाकिस्तानमध्ये जनरल अयुब खानने लश्करी उठाव करून राष्ट्राध्यक्ष इस्कंदर मिर्झा यांना पदच्युत केले. हा घटनाक्रम पाकिस्तानच्या इतिहासात एक महत्त्वाचा टप्पा ठरला.

घटनाक्रमाची पार्श्वभूमी

राजकीय अस्थिरता: १९५० च्या दशकात पाकिस्तानात राजकीय अस्थिरता वाढली होती. विविध सरकारे कमी कार्यक्षम ठरली होती, ज्यामुळे देशात अराजकता आणि गोंधळ निर्माण झाला.

इसकंदर मिर्झा: इस्कंदर मिर्झा हे पाकिस्तानचे पहिले राष्ट्राध्यक्ष होते. त्यांच्यावर अनेक समस्यांचा सामना करावा लागला, जसे की भ्रष्टाचार, आर्थिक संकट, आणि सैन्याची वाढती शक्ती.

उठावाची प्रक्रिया

लश्करी उठाव: २७ ऑक्टोबर १९५८ रोजी, जनरल अयुब खानने लष्करी उठाव करून इस्कंदर मिर्झाला पदच्युत केले. त्यांनी राष्ट्राध्यक्ष म्हणून सत्ता मिळवली आणि देशात आणीबाणी लागू केली.

सैन्याचे नियंत्रण: जनरल अयुब खानने लष्करी शक्तीच्या आधारावर देशातील सर्व राजकीय कार्ये नियंत्रित करण्यास सुरवात केली. त्यांनी राजकीय पक्षांना बंदी घातली आणि नागरिकांच्या मूलभूत हक्कांवरही नियंत्रण ठेवले.

महत्त्व

सैन्याचे वर्चस्व: या घटनाक्रमामुळे पाकिस्तानात सैन्याची शक्ती वाढली आणि नागरिक शासकांवर लष्करी नियंत्रण अधिक मजबूत झाले.

राजकीय बदल: जनरल अयुब खानने आपल्या कार्यकाळात अनेक आर्थिक व सामाजिक सुधारणा केल्या, परंतु त्यांच्यावर असलेल्या तणावामुळे ते पुढे जाऊन १९६९ मध्ये राजीनामा देण्यास भाग पडले.

निष्कर्ष

२७ ऑक्टोबर १९५८ हा दिवस पाकिस्तानाच्या इतिहासात लष्करी हस्तक्षेपाचा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे, ज्याने देशाच्या राजकीय आणि सामाजिक जीवनावर दीर्घकालिक परिणाम घडवले. जनरल अयुब खानच्या कार्यकाळाने पाकिस्तानच्या इतिहासात एक नवीन पर्व सुरू केले.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-27.10.2024-रविवार.
===========================================