दिन-विशेष-लेख-२९ ऑक्टोबर, २०१५: चीनमध्ये एक-मूल धोरणाचा अंत

[Atul Kaviraje]

२०१५: चीन देशातील एक-मूल धोरण ३५ वर्षांनंतर बंद करण्यात आले.

२९ ऑक्टोबर, २०१५: चीनमध्ये एक-मूल धोरणाचा अंत

२९ ऑक्टोबर, २०१५ रोजी चीनने आपल्या एक-मूल धोरणाचा अंत करण्याचा निर्णय घेतला, जो ३५ वर्षांपासून लागू होता. या धोरणामुळे चीनच्या लोकसंख्येवर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न केला जात होता, ज्याचा समाजावर आणि अर्थव्यवस्थेवर मोठा प्रभाव पडला.

एक-मूल धोरणाची पार्श्वभूमी

चीनच्या सरकारने १९७९ मध्ये जनसंख्या नियंत्रणाच्या उद्देशाने एक-मूल धोरण लागू केले. या धोरणामुळे प्रत्येक कुटुंबाला फक्त एकच मूल जन्माला घालण्याची परवानगी होती. या धोरणाचा उद्देश जनसंख्या वाढ थांबवणे आणि आर्थिक विकासाला गती देणे होता.

धोरणाचे परिणाम

आर्थिक विकास: या धोरणामुळे काही प्रमाणात आर्थिक विकास साधला गेला, पण त्याच्या परिणामांमुळे जनसंख्येत वृद्धिंगत होणे थांबले.

सामाजिक समस्या: एक-मूल धोरणामुळे चीनमध्ये लिंग संतुलन गडबडले, ज्या कारणामुळे पुरुषांची संख्या महिलाांच्या तुलनेत अधिक झाली. यामुळे विवाह आणि कुटुंब व्यवस्थेमध्ये अनेक समस्या निर्माण झाल्या.

वृद्ध जनसंख्या: या धोरणामुळे वृद्ध जनसंख्येचा प्रश्न वाढला, ज्यामुळे सामाजिक सुरक्षा प्रणालीवर दबाव वाढला.

धोरणाचा अंत

२०१५ मध्ये चीनच्या सरकारने 'दोन्ही मुलांची परवानगी' असलेल्या नवीन धोरणाची घोषणा केली. या निर्णयामुळे कुटुंबांना दोन मूल जन्माला घालण्याची परवानगी मिळाली, ज्यामुळे लोकसंख्येच्या वाढीसाठी नवी संधी प्राप्त झाली.

निष्कर्ष

२९ ऑक्टोबर, २०१५ हा दिवस चीनच्या इतिहासात एक महत्त्वाचा टप्पा आहे, कारण या दिवशी एक-मूल धोरणाचा अंत करण्यात आला. हा निर्णय केवळ लोकसंख्येवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी नव्हे, तर समाजातील लिंग संतुलन, वृद्ध जनसंख्या आणि सामाजिक विकासाच्या दृष्टीने देखील महत्त्वपूर्ण होता.

चीनच्या या धोरणाने देशाच्या सामाजिक आणि आर्थिक स्थितीवर दीर्घकालीन प्रभाव टाकला आहे, आणि या बदलामुळे समाजात सकारात्मक बदल घडवण्याची आशा निर्माण झाली आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-29.10.2024-मंगळवार.
===========================================