दिन-विशेष-लेख-31 ऑक्टोबर 1920: ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसची स्थापना

[Atul Kaviraje]

१९२०: नारायण मल्हार जोशी, लाला लजपतराय व इतर काही जणांनी ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसची (AITUC) स्थापना केली. लाला लजपतराय पहिले अध्यक्ष बनले.

31 ऑक्टोबर 1920: ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसची स्थापना-

तारीख: 31 ऑक्टोबर 1920
घटना: नारायण मल्हार जोशी, लाला लजपतराय आणि इतर काही जणांनी ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेस (AITUC)ची स्थापना केली, जिचे पहिले अध्यक्ष लाला लजपतराय बनले.

स्थापनाची पार्श्वभूमी

20 व्या शतकाच्या सुरुवातीला भारतात औद्योगिक क्रांती घडत होती, ज्यामुळे कामगारांच्या हक्कांच्या संरक्षणाची गरज भासू लागली. कामगारांच्या हक्कांसाठी संघटनात्मक स्वरूपात एकत्र येण्याची आवश्यकता जाणवली. याच संदर्भात, 1920 मध्ये ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसची स्थापना करण्यात आली.

लाला लजपतराय यांचे नेतृत्व

लाला लजपतराय, जो एक प्रसिद्ध नेते आणि समाज सुधारक होते, त्यांनी या काँग्रेसच्या अध्यक्षपदाची धुरा सांभाळली. त्यांच्या नेतृत्वाखाली, AITUC ने कामगारांच्या हक्कांसाठी लढा देण्यास सुरुवात केली. लाला लजपतराय यांचे विचार कामगार संघटनांच्या बळकटीसाठी महत्त्वपूर्ण ठरले.

कार्य आणि परिणाम

AITUC च्या स्थापनानंतर, कामगार संघटनांनी अनेक मुद्द्यांवर आवाज उठवला, जसे की वेतन, कामाची परिस्थिती, आणि कामगारांच्या हक्कांचे संरक्षण. या संघटनेने भारतभर कामगारांच्या संघटनांच्या उभारणीसाठी एक मंच उपलब्ध केला, ज्यामुळे कामगारांच्या हक्कांचे रक्षण करणे सोपे झाले.

निष्कर्ष

31 ऑक्टोबर 1920 हा दिवस भारतीय कामगार चळवळीच्या इतिहासात एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे. ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसच्या स्थापनेने कामगारांच्या हक्कांसाठी लढण्यास एक सशक्त आधार प्रदान केला. आजही, AITUC भारतीय कामगारांच्या हक्कांसाठी कार्यरत आहे, आणि लाला लजपतराय यांच्या कार्याची स्मृती साजरी केली जाते.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-31.10.2024-गुरुवार.
===========================================