दिन-विशेष-लेख-10 नोव्हेंबर: नागविदर्भ चळवळीतील हरताळ

[Atul Kaviraje]

१९६०: नागविदर्भ चळवळीच्या आदेशावरून नागपुरात हरताळ, घाऊक व्यापार, दुकाने, हॉटेले बंद.

10 नोव्हेंबर: नागविदर्भ चळवळीतील हरताळ-

ऐतिहासिक पार्श्वभूमी
10 नोव्हेंबर 1960 रोजी, नागविदर्भ चळवळीच्या आदेशावरून नागपुरात हरताळ (आंदोलन) करण्यात आले. या चळवळीचा उद्देश विदर्भ विभागाच्या विभाजनाच्या मागणीकडे लक्ष वेधणे आणि स्थानिक नागरिकांचे लक्ष वेधणे होता.

घटनाक्रम

हरताळाची घोषणा: नागविदर्भ चळवळीच्या नेत्यांनी या दिवशी नागपुरातील सर्व व्यापार, दुकाने, हॉटेल्स आणि इतर व्यवसाय बंद ठेवण्याचा आदेश दिला.

सामाजिक एकजूट: या हरताळामुळे स्थानिक जनतेमध्ये एकजुटीचा अनुभव आला. नागरिकांनी चळवळीत भाग घेतला आणि त्यांचा आवाज उठवला.

राजकीय दबाव: चळवळीच्या माध्यमातून विदर्भाच्या विभाजनाची मागणी अधिक जोर धरू लागली, ज्यामुळे स्थानिक आणि राष्ट्रीय स्तरावर चर्चा सुरू झाली.

महत्त्व

विदर्भाचे विभाजन: नागविदर्भ चळवळीने विदर्भाच्या विभाजनाच्या मागणीला गती दिली, ज्यामुळे पुढे जाऊन 1960 मध्ये विदर्भाचा महाराष्ट्रासोबत विभाजन झाला.

सामाजिक जागरूकता: हरताळाने नागरिकांमध्ये सामाजिक जागरूकता आणि राजकीय सक्रियता वाढवली, ज्यामुळे त्यांनी आपल्या हक्कांसाठी आवाज उठवला.

आंदोलनाची शक्ती: या चळवळीने स्थानिक आंदोलनांना प्रेरित केले आणि त्यांना सामाजिक व राजकीय परिवर्तनासाठी काम करण्याची प्रेरणा दिली.

निष्कर्ष
10 नोव्हेंबर 1960 हा दिवस नागपुरातील हरताळामुळे ऐतिहासिक ठरला, ज्याने नागविदर्भ चळवळीला गती दिली. या चळवळीने स्थानिक जनतेत एकजुटीचा संदेश पोचवला आणि त्यांच्या हक्कांसाठी लढण्यास प्रेरित केले.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-10.11.2024-रविवार.
===========================================