जागतिक आरोग्य -2

[Atul Kaviraje]

जागतिक आरोग्य -

4. जागतिक आरोग्यासाठी केलेली कामे:
1. WHO (जागतिक आरोग्य संघटना):
WHO ही जागतिक आरोग्याच्या क्षेत्रात अग्रगण्य संस्था आहे. या संघटनेचा मुख्य उद्देश आरोग्य सेवा सुधारण्यासाठी, संसर्गजन्य आणि गैर-संसर्गजन्य रोगांची रोखथाम करण्यासाठी, आणि लोकांच्या जीवनमान सुधारण्यासाठी कार्य करणे आहे.

उदाहरण: WHO ने "स्वच्छता सर्वांसाठी" (Clean water for all) आणि "आहारातील सुधारणा" या संदर्भात जागतिक स्तरावर मोहिमा चालविल्या आहेत.

2. टीकाकरण अभियान:
टीकाकरण हा एक महत्त्वपूर्ण उपाय आहे ज्यामुळे अनेक रोगांपासून बचाव केला जाऊ शकतो. पोलिओ, डिप्थीरिया, आणि टायफाईड सारख्या रोगांवर नियंत्रण मिळविण्यासाठी जागतिक आरोग्य संघटनाने मोठे प्रयत्न केले आहेत.

उदाहरण: पोलिओच्या उन्मुलनासाठी WHO ने जगभरामध्ये मोठे अभियान सुरू केले. त्याच्या परिणामी, 1988 नंतर पोलिओचे संक्रमण 99% घटले आहे.

3. स्वच्छता आणि पाणी:
स्वच्छता आणि पाण्याच्या दुरुस्तीचे कार्य देखील जागतिक आरोग्याच्या एक भाग आहे. पाण्याचा शुद्धतेसाठी आणि स्वच्छतेच्या बाबतीत जागतिक स्तरावर उपाययोजना केली जात आहेत.

उदाहरण: UNDP आणि WHO ने "स्वच्छ पाणी सर्वांसाठी" अभियान सुरू केले आहे, ज्यामुळे अनेक ग्रामीण आणि शहरी भागात स्वच्छ पाणी उपलब्ध होत आहे.

5. जागतिक आरोग्याचे भविष्य:
जागतिक आरोग्याच्या क्षेत्रात भविष्यात देखील अनेक आव्हाने राहतील, परंतु तंत्रज्ञानाच्या मदतीने यावर उपाय शोधले जात आहेत. डिजिटल आरोग्य, दूरध्वनी चिकित्सा (Telemedicine), आणि आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) यांच्या मदतीने आरोग्य सेवा सुधारणे शक्य होईल.

उदाहरण: COVID-19 महामारीच्या काळात दूरध्वनी चिकित्सा पद्धतीने आरोग्य सेवा सामान्य लोकांसाठी उपलब्ध करून दिल्या. याने भविष्यात आरोग्य सेवा क्षेत्रात आणखी सुधारणा होईल अशी आशा दिली.

निष्कर्ष:
जागतिक आरोग्य हे केवळ शारीरिक आरोग्याशी संबंधित नसून, मानसिक, सामाजिक आणि पर्यावरणीय घटकांवर आधारित आहे. या सर्व बाबींचा समतोल राखणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. जागतिक आरोग्याची चांगली स्थिती राखण्यासाठी आरोग्य सेवा, पोषण, मानसिक आरोग्य, स्वच्छता, आणि सर्वसामान्य लोकांच्या आरोग्याबाबत जागरूकता निर्माण करणे अत्यावश्यक आहे. विविध जागतिक पातळीवरील संघटनांनी आणि सरकारांनी त्यावर उपाययोजना सुरू केली असली तरी, प्रत्येक नागरिकाला आपले आरोग्य स्वतः सांभाळणे आणि समाजाची आरोग्यविषयक जबाबदारी स्वीकारणे आवश्यक आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-11.11.2024-सोमवार.
===========================================