श्री गोरक्षनाथ प्रकट दिन:-1

[Atul Kaviraje]

श्री गोरक्षनाथ प्रकट दिन: माहिती-

श्री गोरक्षनाथ हे भारतीय तत्त्वज्ञान, योग आणि ध्यान परंपरेतील एक अत्यंत महान व्यक्तिमत्व होते. गोरक्षनाथ यांना "नाथ पंथाचे संस्थापक" म्हणून ओळखले जाते. त्यांचा जीवनप्रवेश आणि शिकवण आजही लाखो लोकांसाठी एक प्रेरणा आहे. श्री गोरक्षनाथ प्रकट दिन हा दिवस त्यांचा जन्मदिवस म्हणून साजरा केला जातो. याचा मुख्य उद्देश्य त्यांच्या शिकवणीचा प्रसार, नाथ पंथाच्या तत्त्वज्ञानाची ओळख आणि योग साधनेचा महत्व दर्शवणे आहे.

श्री गोरक्षनाथ यांचा जीवन परिचय
श्री गोरक्षनाथ यांचा जन्म केवळ ऐतिहासिक कॅलेंडरच्या पंक्तींमध्येच दिसत नाही, तर त्यांच्या शिकवणी आणि जीवनशैलीने भारतीय समाजावर अमिट छाप सोडली आहे. गोरक्षनाथ यांचा जन्म साधारणतः 8व्या शतकात झाला असावा, असे मानले जाते. काही इतिहासकार त्यांचा जन्म उत्तर भारतातील उ.प्र. मध्ये मानतात, तर काहींना त्यांचे संबंध महाराष्ट्राशी जोडले जातात. तथापि, त्यांचे कार्य आणि प्रभाव संपूर्ण भारतीय उपखंडात पसरले होते.

गोरक्षनाथ हे एका सामान्य घराण्यात जन्मलेले होते, परंतु त्यांचा आध्यात्मिक शोध आणि त्यांचा योग अभ्यास इतका महान होता की, ते लवकरच नाथ पंथाचे प्रमुख गुरु बनले. गोरक्षनाथांनी जीवनाच्या गूढ रहस्यांची ओळख लावली आणि आत्मज्ञानाच्या मार्गावर त्यांचे शिष्य पुढे नेले.

गोरक्षनाथ हे "गोरक्ष" म्हणजे गोवर्धन करणारा, याच्या अर्थाने ओळखले जातात. ते शरीराच्या आणि मनाच्या परिष्कृततेच्या दिशेनेच अग्रसर झाले, आणि योग साधनेच्या मार्गाने आत्मसाक्षात्कार केला. त्यांच्या जीवनाचा उद्देश आत्मज्ञान प्राप्त करून एकाग्रता, साधना, तत्त्वज्ञान आणि योग शिकवण देणे होता.

गोरक्षनाथ पंथाची स्थापना आणि शिकवणी
गोरक्षनाथ यांनी नाथ पंथाची स्थापना केली आणि त्याच्या तत्त्वज्ञानाचा प्रचार केला. नाथ पंथ हे एक योग, तत्त्वज्ञान आणि आध्यात्मिक साधना यांचा संयोग असलेले धार्मिक पंथ आहे. गोरक्षनाथ हे त्याचे प्रमुख गुरु होते आणि त्यांचा संदेश संपूर्ण भारतीय समाजासाठी असामान्य महत्त्वाचा ठरला.

नाथ पंथाच्या प्रमुख तत्त्वज्ञानानुसार, शरीर, मन आणि आत्मा यांचा संगम साधला पाहिजे. त्यांनी साधनांच्या माध्यमातून आत्मज्ञान मिळवण्याचे महत्त्व सांगितले. गोरक्षनाथ यांचे शिकवण असे होते:

योग व साधनेच्या माध्यमातून आत्मसाक्षात्कार: गोरक्षनाथांनी ध्यान, प्राणायाम, आणि योग साधना यावर विशेष भर दिला. त्यांच्यानुसार, व्यक्ति आत्मज्ञान प्राप्त करत असताना शारीरिक आणि मानसिक संतुलन राखणे आवश्यक आहे.

समानता आणि तत्त्वज्ञान: गोरक्षनाथ आपल्या अनुयायांना शिकवले की प्रत्येक व्यक्तीमध्ये दिव्य शक्ती आहे आणि सर्वांच्या आत परमात्मा वास करत आहे. म्हणूनच, समाजातील भेदभाव समाप्त करून एकात्मतेचा प्रचार करा.

आध्यात्मिक जीवन: गोरक्षनाथ यांचे जीवन एक तपस्वी जीवन होते, आणि ते प्रत्येकाने कठोर साधना आणि ध्यान करून जीवनाचा शुद्धीकरण करावा, असा संदेश देत होते.

गोरक्षनाथ प्रकट दिन
गोरक्षनाथ प्रकट दिन हा दिवस गोरक्षनाथ यांच्या जन्मदिनाच्या रूपात साजरा केला जातो. हा दिवस विशेषतः नाथ पंथीय आणि त्यांच्या अनुयायांसाठी महत्त्वपूर्ण आहे. याच दिवशी गोरक्षनाथ यांच्या शौर्य, तत्त्वज्ञान, आणि साधना के कार्याचे स्मरण करण्यात येते. हा दिन त्या महान गुरुच्या शिकवणीचा प्रसार करण्याचा दिवस आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-14.11.2024-गुरुवार.
===========================================