दिन-विशेष-लेख-न्युरेम्बर्ग ट्रायल्स - २० नोव्हेंबर १९४५-

[Atul Kaviraje]

१९४५: न्युरेम्बर्ग ट्रायल्स – दुसर्‍या महायुद्धातील गुन्ह्यांसाठी २४ जणांवर खटला सुरू झाला.

न्युरेम्बर्ग ट्रायल्स - २० नोव्हेंबर १९४५-

२० नोव्हेंबर १९४५ रोजी, दुसऱ्या महायुद्धातील युद्धगुन्ह्यांसाठी न्युरेम्बर्ग ट्रायल्स सुरू झाले. या ऐतिहासिक खटल्यामध्ये नाझी जर्मनीतील २४ प्रमुख नेत्यांवर आरोप ठोकले गेले, ज्यामध्ये युद्धाच्या गुन्ह्यांपासून मानवतेविरुद्धचे गुन्हे यांचा समावेश होता.

ऐतिहासिक पार्श्वभूमी:
दुसऱ्या महायुद्धानंतर, Allied Forces (युतीचे देश) ने नाझी शासनाच्या अत्याचारांना आणि युद्धगुन्ह्यांना उत्तर देण्यासाठी हे ट्रायल आयोजित केले.
न्युरेम्बर्ग शहरात आयोजित करण्यात आलेले हे ट्रायल हे आंतरराष्ट्रीय न्यायालयीन प्रक्रियेचे एक महत्त्वाचे उदाहरण होते.

महत्व:
मानवाधिकारांची जागरूकता: या ट्रायलने युद्धातील गुन्ह्यांबाबत जागरूकता वाढवली आणि मानवाधिकारांचे महत्त्व अधोरेखित केले.
आंतरराष्ट्रीय कायदा: न्युरेम्बर्ग ट्रायल्सने आंतरराष्ट्रीय कायद्याच्या विकासास चालना दिली आणि भविष्यातील आंतरराष्ट्रीय न्यायालये व मानवाधिकार कायद्यासाठी एक ठसा निर्माण केला.

प्रक्रिया:
ट्रायलमध्ये न्यायाधीश, वकील आणि तज्ञांच्या पॅनलने आरोपींचा न्याय केला.
या प्रक्रियेत अनेक नाझी अधिकाऱ्यांना दोषी ठरवण्यात आले आणि त्यांना विविध शिस्तभंगाची शिक्षा सुनावण्यात आली.
न्युरेम्बर्ग ट्रायल्स हे इतिहासातील एक महत्त्वाचे टप्पा आहे, जे युद्धातील गुन्ह्यांना न्यायालयीन दृष्टीकोनातून योग्य उत्तर देण्याचा प्रयत्न करतात आणि मानवतेच्या हक्कांचे संरक्षण करण्यास प्रेरणा देतात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.11.2024-बुधवार.
===========================================