दिन-विशेष-लेख-२१ नोव्हेंबर १९७१: बांगलादेश मुक्ती संग्राम – गरीबपूरच्या लढाईत

[Atul Kaviraje]

१९७१: बांगलादेश मुक्ती संग्राम – भारतीय सैन्य व बांगलादेश मुक्ती वाहिनी यांनी गरीबपूरच्या लढाईत पाकिस्तानी सैन्याचा दारुण पराभव केला.

२१ नोव्हेंबर १९७१: बांगलादेश मुक्ती संग्राम – गरीबपूरच्या लढाईत पाकिस्तानी सैन्याचा पराभव-

२१ नोव्हेंबर १९७१ हा दिवस बांगलादेश मुक्ती संग्राम (बांगलादेश युद्ध) मध्ये एक ऐतिहासिक टप्पा ठरला, कारण या दिवशी गरीबपूर या ठिकाणी भारतीय सैन्य आणि बांगलादेश मुक्ती वाहिनी यांचे संयुक्त सैन्याने पाकिस्तानी सैन्याचा दारुण पराभव केला.

बांगलादेश मुक्ती संग्राम (१९७१):
१९७१ मध्ये बांगलादेश मध्ये झालेल्या मुक्ती संग्रामात भारताचे महत्त्वपूर्ण हस्तक्षेप होते. बांगलादेश (तत्कालीन पूर्व पाकिस्तान) हा पाकिस्तानचा एक भाग होता. १९७१ मध्ये, बांगलादेशच्या नागरिकांनी पाकिस्तानच्या अत्याचारांवर संघर्ष सुरू केला. ते स्वतःच्या स्वतंत्रतेसाठी लढत होते, आणि यामुळे बांगलादेशमधील एक लांबट आणि रक्तरंजित संघर्ष उभा राहिला.

भारतीय सैन्याने बांगलादेशच्या मुक्तीसाठी पाकिस्तानविरुद्ध युद्धात भाग घेतला. यामुळे भारत-बांगलादेश यांच्यात एक संयुक्त लष्करी मोहीम सुरू झाली, ज्यामध्ये भारतीय सैन्याने बांगलादेश मुक्ती संग्रामात भाग घेतला आणि पाकिस्तानी सैन्याला पराभूत करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका निभावली.

गरीबपूर लढाई:
गरीबपूर हे बांगलादेशमधील एक महत्त्वाचे ठिकाण होते, जेथे २१ नोव्हेंबर १९७१ रोजी भारतीय सैन्य व बांगलादेश मुक्ती वाहिनी यांनी पाकिस्तानी सैन्यावर एक निर्णायक आक्रमण केले. गरीबपूरमध्ये झालेल्या लढाईत भारतीय सैन्य व मुक्ती वाहिनीने पाकिस्तानी सैन्याचा दारुण पराभव केला.

या लढाईत, पाकिस्तानने बांगलादेशमध्ये सैन्य पाठवले होते, जेथे बांगलादेशी नागरिकांवर अत्याचार झाले होते. भारतीय सैन्याने आणि बांगलादेश मुक्ती वाहिनीने मिळून पाकिस्तानी सैन्याला शरण जाऊन, त्यांचे सैनिकी आणि सामरिक ठिकाणे नष्ट केली.

गरीबपूर लढाईचे महत्त्व:
पाकिस्तानी सैन्याचा पराभव: गरीबपूरच्या लढाईत पाकिस्तानी सैन्याला अत्यंत लाजीरवाण्या पराभवाचा सामना करावा लागला. यामुळे पाकिस्तानचे लष्करी सामर्थ्य कमजोर झाले.

बांगलादेशच्या मुक्ततेकडे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल: गरीबपूरच्या लढाईत झालेल्या विजयामुळे बांगलादेशच्या मुक्तीच्या मार्गावर एक मोठा टप्पा गाठला गेला. भारतीय सैन्याच्या मदतीने बांगलादेशच्या नागरिकांना स्वतंत्रता मिळवून दिली.

भारतीय सैन्याचा गौरव: भारतीय लष्कराची रणनीती आणि लढाईतील यश ही भारतीय सैन्याच्या पराक्रमाची एक महत्त्वाची घटना होती. भारतीय सैन्याने आपल्या शौर्याने आणि चिकाटीने बांगलादेशच्या स्वतंत्रतेला एक निर्णायक मदतीचा हात दिला.

निष्कर्ष:
२१ नोव्हेंबर १९७१ रोजी झालेली गरीबपूर लढाई भारतीय सैन्य आणि बांगलादेश मुक्ती वाहिनीच्या विजयाचा एक महत्त्वाचा क्षण होती. या लढाईत पाकिस्तानी सैन्याचा दारुण पराभव झाला, ज्यामुळे बांगलादेशच्या स्वतंत्रतेच्या लढ्याला निर्णायक वळण मिळाले. गरीबपूरच्या लढाईने भारताच्या सैनिकी सामर्थ्याची आणि बांगलादेशच्या संघर्षातील समर्पणाची एक ठळक उदाहरणे सादर केली, आणि या विजयाने बांगलादेशच्या स्वातंत्र्याच्या मार्गावर महत्त्वाची भूमिका पार केली.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-21.11.2024-गुरुवार.
===========================================