कालभैरव जयंती-

[Atul Kaviraje]

कालभैरव जयंती-

कालभैरव जयंती – भक्तिभावपूर्ण लेख

कालभैरव जयंती - २३ नोव्हेंबर २०२४

कालभैरव जयंती हिंदू धर्माच्या महत्त्वपूर्ण उत्सवांमध्ये एक आहे. यावर्षी हा विशेष दिन २३ नोव्हेंबर २०२४ रोजी आहे. कालभैरव म्हणजे भगवान शिवाचे एक अत्यंत बलशाली रूप, जे भक्तांच्या मनातील अंधकार दूर करण्यासाठी प्रसिद्ध आहे. कालभैरव जयंती ही एका पवित्र दिवशी भगवान कालभैरवाच्या अवताराची पूजा केली जाते.

कालभैरव म्हणजे कोण?
कालभैरव हे भगवान शिवाचे रौद्र रूप मानले जातात. कालभैरवाची पूजा करणारे भक्त त्यांना भय, दुख, संकटे आणि शत्रूंच्या प्रतिकारासाठी प्रार्थना करतात. भगवान कालभैरवांचा शस्त्र म्हणजे 'पाश' आणि 'दंष्ट्र' (शरीराच्या नासमझते), हे त्यांच्या रौद्र रूपाचे प्रतीक आहे. त्यांना 'रक्षक देव' किंवा 'भय निवारक देव' असेही संबोधले जाते.

त्यांच्या उपास्य देवतेमध्ये मुख्यत्वे हेच दाखवले जाते की ते "न्याय" आणि "सुरक्षेसाठी" असतात. असुरांचा संहार आणि धर्माचे पालन करणे हे त्यांचे मुख्य कार्य आहे. कालभैरवाचे चित्र लहान, उग्र रूप असलेले असते, जे त्यांच्या यमराजासह कार्य करणाऱ्या भूमिकेला सूचित करते.

कालभैरव जयंतीचा इतिहास आणि महत्त्व
कालभैरव जयंती ही त्याच्या उत्पत्तीच्या दिवशी साजरी केली जाते. एका मान्यतेनुसार, भगवान शिवाने कालभैरवाला चॅलेंज दिले होते आणि त्याच्या "रौद्र रूपात" अवतरले होते. कालभैरवाची जयंती, या दिवशी विशेषतः दक्षिण भारतात मोठ्या धूमधामने साजरी केली जाते. त्याचे व्रत आणि उपास्य पूजन भारतातील विविध भागांत साजरे होतात, विशेषतः उत्तर भारत, महाराष्ट्र, मध्यप्रदेश आणि गुजरात इत्यादींमध्ये.

म्हणूनच कालभैरव जयंती केवळ एक धार्मिक उत्सव नाही, तर त्यातून एक संदेश देखील दिला जातो. तो संदेश असा आहे की, आपल्या जीवनात जो काही अंधकार आहे, त्याला दूर करून, आपल्याला सत्य, न्याय, आणि आध्यात्मिक उन्नतीच्या मार्गावर चालावे लागेल.

कालभैरव जयंतीचे महत्व - भक्तिभावाचा अनुभव
कालभैरव जयंतीचे महत्त्व केवळ धार्मिक दृष्टिकोनातूनच नाही, तर भक्तांच्या जीवनातील अध्यात्मिक उन्नतीसाठी देखील आहे. या दिवशी कालभैरवाची उपासना करणारे भक्त मन, वचन आणि क्रिया यामध्ये शुद्धता आणतात.

भक्तिपंथी म्हणून कालभैरवाच्या पूजेची एक मोठी विशेषता म्हणजे 'श्रद्धा' आणि 'समर्पण'. त्याच्या उपास्य देवतेमध्ये आत्मनिर्भरता आणि साहस यांचा संगम आहे. या दिवशी उपास्य देवतेची विशेष पूजा केली जाते, ज्यामुळे भक्त आपल्या जीवनातील वाईट गोष्टी आणि अपार परिस्थितींमध्ये सुधारणे करू शकतात.

उदाहरण - भक्तिभाव

एका भक्ताची कथा आहे ज्याने आपल्या जीवनात संकटांचा सामना केला. त्याने आपल्या परिवाराची कुटुंबाची देखभाल करणारे असताना एका मोठ्या रोगाने त्याला वेढले. हताश झालेल्या त्या भक्ताने कालभैरवाची आराधना केली आणि त्याच्या भक्तिभावाने त्याला आश्रय दिला. त्याच्या जीवनातील सर्व वाईट घटना नष्ट होऊन, त्याला सुफळ आणि संपन्न जीवन मिळाले. त्याच्या जीवनात कालभैरवाच्या कृपेने चमत्कारीक सुधारणा घडली.

पूजा विधी आणि साधना
कालभैरव जयंतीला साधारणतः रात्रभर पूजा केली जाते. या दिवशी विशेष पूजा अर्चा केली जाते, ज्यात भक्त काळभैरवाला नैवेद्य, फुलांची मण्यांची हार, दीप आणि अग्नी अर्पित करतात. यावेळी साधक कालभैरवाच्या मंत्रांचा उच्चार करतात आणि त्याचे नामस्मरण करतात.

विशेषतः "ॐ कालभैरवाय नमः" हे मंत्र भक्तांच्या मनातील भय, अंधकार, आणि असुर शक्ती दूर करणारे मानले जातात.

साधारण पूजा प्रक्रिया:

पूजा प्रारंभ: श्रद्धापूर्वक शुद्धता साधून काळभैरवाचे प्रतिमा किंवा चित्र पुजेची सुरुवात करा.
मंत्रोच्चार: "ॐ कालभैरवाय नमः" हे मंत्र १०८ वेळा उच्चारणे.
नैवेद्य अर्पण: कच्चा दूध, तांदूळ, फुलं आणि मोदक अर्पित करा.
दीप व शंखनाद: दिव्याचा दीप लावून आणि शंख नाद करणे.
विवेचन: कालभैरव जयंतीचे महत्त्व
कालभैरव जयंती हा एक तात्त्विक उत्सव आहे. तो फक्त एक धार्मिक उत्सव नाही, तर त्यात जीवनाचे गहन संदेश आहेत. कालभैरव आपल्या भक्तांना भय, संकट आणि अंधकारापासून मुक्त करतो. यामुळे, कालभैरव जयंती आपल्या जीवनात सच्चाई, धर्म आणि न्यायाच्या मार्गावर चालण्यासाठी एक महत्वाचा क्षण ठरतो. जीवनातील समस्यांवर विजय मिळवण्यासाठी भक्ति आणि आत्मविश्वास यांचे महत्त्व वाढवते.

कालभैरव जयंती साजरी करण्याचा उद्देश फक्त एक धार्मिक अनुष्ठान नव्हे, तर एक संदेश आहे की आध्यात्मिक प्रगती आणि समृद्धीच्या दिशेने आपल्याला एक नवा सूरूवात करायची आहे.

जय कालभैरव! 🙏🕉

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-23.11.2024-शनिवार.
===========================================