दिन-विशेष-लेख-२४ नोव्हेंबर, १९९८ – ‘अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार’ शांताबाई दाणी

[Atul Kaviraje]

१९९८: समाजसेविकांना दिला जाणारा 'अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार' आंबेडकरी चळवळीतील नेत्या आणि कार्यकर्त्या शांताबाई दाणी यांना

२४ नोव्हेंबर, १९९८ – 'अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार' शांताबाई दाणी यांना जाहीर-

संपूर्ण माहिती:

२४ नोव्हेंबर, १९९८ रोजी, समाजसेविका आणि आंबेडकरी चळवळीतील नेत्या आणि कार्यकर्त्या शांताबाई दाणी यांना 'अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार' जाहीर करण्यात आला. हा पुरस्कार समाजसेवा, सामाजिक न्याय आणि आंबेडकरी चळवळीतील योगदानाबद्दल दिला जातो. शांताबाई दाणी यांना या पुरस्काराने सामाजिक कार्याच्या क्षेत्रातील त्यांच्या अत्यंत महत्त्वपूर्ण योगदानाचे मान्यतापत्र मिळाले.

अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार:
अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार हा पुरस्कार महिलांच्या समाजसेवेसाठी आणि समाजातील दुर्बल वर्गाच्या कल्याणासाठी केलेल्या कार्यासाठी दिला जातो. हा पुरस्कार भारतीय समाजाच्या सामाजिक सुधारणा आणि महिलांच्या सशक्तीकरण च्या दिशेने केलेल्या कामाच्या गौरवस्वरूप असतो. अहल्यादेवी होळकर या ऐतिहासिक व्यक्तिमत्त्वाने महिलांच्या हक्कांसाठी आणि सामाजिक न्यायासाठी केलेल्या कार्यामुळे त्यांचे नाव या पुरस्काराशी जोडले गेले आहे.

शांताबाई दाणी यांचे कार्य:
शांताबाई दाणी हे आंबेडकरी चळवळीतील एक महत्वपूर्ण नेत्री होते. त्यांनी आपल्या जीवनात दलित, शोषित आणि पिडीत वर्गाचे प्रश्न सोडवण्यासाठी अथक परिश्रम घेतले. त्यांच्या कार्याने आंबेडकरी चळवळीला एक नवा दिशा दिली आणि त्या चळवळीतील अनेक कार्यकर्त्यांसाठी एक आदर्श ठरल्या.

आंबेडकरी चळवळ आणि सामाजिक न्याय: शांताबाई दाणी यांनी डॉ. भीम राव आंबेडकरांच्या विचारधारेवर आधारित चळवळीचे नेतृत्व केले. त्यांनी दलित समाजाच्या हक्कांची रक्षा करण्यासाठी आणि समाजातील वर्णभेद, जातिवाद, आणि शोषणाविरुद्ध आवाज उठवला.

महिलांच्या हक्कांसाठी कार्य: त्यांनी महिला हक्कांसाठी, विशेषतः दलित महिलांसाठी, त्यांना न्याय मिळवून देण्यासाठी प्रचंड संघर्ष केला. त्यांनी महिला सशक्तीकरण, शिक्षण आणि समता यावर भर दिला आणि अनेक महिलांना समाजाच्या मुख्यधारेत आणण्याचे कार्य केले.

आंबेडकर विचारांची प्रसारासाठी प्रयत्न: शांताबाई दाणी यांचे कार्य डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या विचारांचा प्रसार करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरले. त्यांनी आंबेडकरवादी चळवळे राबवण्यासाठी अनेक मोहिमा चालविल्या, आणि संविधानाच्या अधिकारांचा उपयोग लोकांपर्यंत पोहोचवला.

पुरस्काराचा महत्व:
अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार हा एक महत्त्वाचा समाजसेवा पुरस्कार आहे, जो महिलांच्या आणि सामाजिक न्यायाच्या कार्यातील योगदानासाठी दिला जातो. शांताबाई दाणी यांना हा पुरस्कार दिला गेल्यामुळे त्यांच्या कार्याची राष्ट्रीय ओळख वाढली आणि त्यांच्या कार्यामुळे अन्य महिलांना आणि कार्यकर्त्यांना एक प्रेरणा मिळाली.

शांताबाई दाणी यांचे कार्य आणि समाजावर परिणाम:
दलित समाजाचे नेतृत्व:
शांताबाई दाणी यांचे कार्य दलित समाजाचे नेतृत्व करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरले. त्यांनी आंबेडकर विचारधारेचा प्रसार केला आणि त्यांना समाजाच्या मुख्यधारेत स्थान मिळवून दिले.

महिलांसाठी जागरूकता आणि सशक्तीकरण:
शांताबाई दाणी यांनी महिलांच्या शिक्षण, आरोग्य आणि समाजातील स्थानासाठी महत्त्वपूर्ण कार्य केले. त्यांनी महिलांना सशक्त बनवण्यासाठी विविध उपक्रम राबवले.

सामाजिक न्यायासाठी संघर्ष:
शांताबाई दाणी यांनी जातिवाद, भेदभाव आणि शोषणाविरुद्ध संघर्ष केला. त्यांच्या कार्यामुळे अनेक शोषित वर्गांना समाजात समान हक्क मिळवून दिले.

निष्कर्ष:
२४ नोव्हेंबर, १९९८ हा दिवस शांताबाई दाणी यांचे समाजसेवेतले महत्त्वपूर्ण कार्य आणि आंबेडकरी चळवळीतील योगदान मान्य करणारा ठरला, कारण त्यांना 'अहल्यादेवी होळकर पुरस्कार' जाहीर करण्यात आला. हा पुरस्कार त्यांच्या समाजसेवेतील कार्याचे आणि सामाजिक न्यायासाठी दिलेल्या संघर्षाचे सम्मान करणारा होता. शांताबाई दाणी यांच्या कार्यामुळे आंबेडकरी चळवळीचे सामर्थ्य आणि महिलांच्या सशक्तीकरण च्या दिशेने महत्त्वाची पावले टाकली गेली.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-24.11.2024-रविवार.
===========================================