बुद्ध आणि त्याचे कुटुंब - भक्ती काव्य-

[Atul Kaviraje]

बुद्ध आणि त्याचे कुटुंब - भक्ती काव्य-

बुद्धांचा जीवनमार्ग, त्याचे शिक्षण आणि त्याचे कुटुंब यांचा संगम, एक अद्भुत प्रेरणा देणारा आहे. सिद्धार्थ गौतम, जे बुद्ध म्हणून ओळखले जातात, यांनी त्यांचे ऐश्वर्य, राजपद, कुटुंब आणि संसारिक सुखांचा त्याग करून सत्याचा शोध घेतला. त्याच्या कुटुंबातील प्रत्येक सदस्याचे त्याच्या जीवनावर मोठे प्रभाव होते. खाली एक भक्ती काव्य आहे, जे बुद्ध आणि त्याच्या कुटुंबातील प्रेम, त्याग, आणि शिक्षणाच्या गाभ्याला प्रकट करते:

"बुद्ध आणि त्याचे कुटुंब"

शांतीचा दिवा जणू आकाशी,
सिद्धार्थाचा जन्म झाला ओंकारी।
राणी मायादेवीच्या गर्भातून,
दुःख निवारणाचा मार्ग त्याने दिला।

वडिलांची आशा, राजा शुद्धोदन,
सुखाच  जग पाहीले सिद्धार्थाने।
पण संसाराच्या भव सागरातून,
त्याने तरला साधनेचा काठ।

यशोधरा, पतिव्रता पावलांत अडखळली,
स्वप्नांचे भंग त्याने केला ।
"घर सोडूनी जात आहेस तू,
पुत्रही सोडतोस, आणि कुटुंबाला तु."

पुत्र राहुल पडेल एकटा,
तात त्याचा वनी चालला ।
मात्र सिद्धार्थ बोलला शांतपणे,
"संसार नश्वर, सत्य शोधणे महत्त्वाचे।"

ध्यानात गेला बुद्ध तेव्हा,
शांतीचा स्वर्ग  त्याला मिळाला।
त्याचं जीवन, एक  सुंदर शिकवण,
अंधारात जणू दीप उजळला।

प्रेमाने यशोधरेने त्याला सोडले,
त्याचं प्रेम मागे राहिलं।
सिद्धार्थाच्या सत्याने जग जिंकले,
कुटुंब त्याग महान ठरलं ।

हे बुद्ध! तुझ्या शिक्षेत आशीर्वाद,
तुझ्या कुटुंबाला गवसलं  ज्ञानाचं रत्न।
मुक्तीच्या ध्येयाला गाठ तु,
आत्मज्ञानाचा प्रकाश मिळवा तु!

या काव्याद्वारे, बुद्धाच्या कुटुंबाच्या विविध आयामांचा आणि त्याच्या जीवनातील परिवर्तनाचा आदर केला जातो. सिद्धार्थ गौतमने ज्याप्रमाणे आपल्या संसारिक सुखाचा त्याग करून सत्याची साधना केली, तसेच त्याच्या कुटुंबाने त्याच्या या निर्णयास स्वीकारले आणि त्याच्या मागे खरा प्रेम आणि शांती शोधली.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-27.11.2024-बुधवार.
===========================================