दिन-विशेष-लेख-29 नोव्हेंबर, १९७२: अटारीने पोंग हा गेम प्रकाशित केला-

[Atul Kaviraje]

१९७२: अटारी यांनी पोंग हा गेम प्रकाशित केला.

29 नोव्हेंबर, १९७२: अटारीने पोंग हा गेम प्रकाशित केला-

पार्श्वभूमी:

१९७० च्या दशकाच्या सुरुवातीला संगणक आणि व्हिडिओ गेम्सच्या जगात एक मोठा क्रांतिकारी बदल घडला. १९७२ मध्ये अटारी (Atari), एक प्रसिद्ध अमेरिकन व्हिडिओ गेम कंपनी, ने एक गेम लाँच केला जो केवळ गेमिंग उद्योगाच्या इतिहासात एक महत्त्वपूर्ण वळण ठरला नाही, तर त्याने व्हिडिओ गेम्सच्या मुख्यधारेत प्रवेश केला. या गेमचे नाव पोंग (Pong) होते.

पोंग हा गेम पिंग पाँग किंवा टेबल टेनिसवर आधारित होता, आणि तो खेळण्यासाठी दोन खेळाडू आवश्यक होते. या खेळात एक साधा, परंतु व्यसनात्मक अनुभव होता, ज्यात खेळाडूने एक बॅटसारखा साधन वापरून स्क्रीनवरील बॉलची गती नियंत्रित केली, त्याला दुसऱ्या खेळाडूच्या बॅटपासून वाचवून बॉल दुसऱ्या खेळाडूच्या बाजूला नेला.

पोंग गेमची महत्त्वाची वैशिष्ट्ये:

साधेपणा:
पोंग एक अत्यंत सोपा खेळ होता. त्यात कोणत्याही जटिल नियमांची आवश्यकता नव्हती. दोन खेळाडू एकमेकांच्या समोर उभे राहून, त्यांच्या बॅट्सच्या मदतीने बॉलला ताब्यात घेत होते. या साधेपणामुळे त्याला खूप लोकप्रियता मिळाली.

आदर्श इंटरफेस:
पोंगच्या इंटरफेसमध्ये एक पंक्ति म्हणून दिलेला बॅट, स्क्रीनवर बॉल आणि टाईमिंगसाठी एक साधा यांत्रिक डायल होता. साध्या तंत्रज्ञानावर आधारित असला तरी, त्याने खेळाडूंना थोड्या वेळातच त्याच्यात रमवून घेतले.

वापरकर्ता अनुभव:
पोंगने पारंपारिक टेबल टेनिस खेळाच्या भावना आणि अनुभवांना व्हिडिओ गेम्सच्या माध्यमातून आणले. या गेममधून खेळाडूला स्पीड, स्ट्रॅटेजी आणि समन्वय साधण्याची संधी मिळाली, जे खेळाडूंना आकर्षित करत होते.

पोंगचा इतिहास:

डेव्हिड स्नीडर आणि राल्फ हॅमिंग:
अटारीने पोंग गेम तयार करण्याच्या कृत्यात राल्फ हॅमिंग (Ralph H. Baer) आणि डेव्हिड स्नीडर (David Snider) यांचा मोठा हात होता. हॅमिंगला व्हिडिओ गेमसाठी "मूलभूत मार्गदर्शक" म्हणून ओळखले जाते. हा गेम प्रसिद्ध व्हिडिओ गेम डेव्हलपर नोलन बुशनेल (Nolan Bushnell) यांनी तयार केला होता, ज्यांनी अटारी कंपनीची स्थापना केली होती.

पोंगच्या यशाचा परिणाम:
पोंग गेमच्या यशामुळे अटारीने गेमिंग क्षेत्रात आपली छाप सोडली आणि १९७० च्या दशकात व्हिडिओ गेम्सची मुख्यधारा सुरु झाली. पोंगने इतर कंपन्यांना व्हिडिओ गेम्स डेव्हलप करण्यास प्रेरित केले आणि पुढे येणाऱ्या दशकांमध्ये संगणक आणि कन्सोल गेम्सच्या जगात मोठा प्रगती झाला.

अधिकार आणि व्यापार:
पोंग ही अटारीची पहिली मोठी व्यावसायिक यशस्विता होती. अटारीने पोंगचे टेबलटॉप वर्जन तयार करून अनेक बार, रेस्टॉरंट आणि सार्वजनिक ठिकाणी ठेवले, ज्यामुळे त्या ठिकाणी खेळाडूंना पैसे काढून खेळ खेळता येत होते. हे टेबल्स गेमिंगच्या व्यावसायिक क्षेत्रात एक नवीन मोर्चा बनले.

पोंगचे प्रभाव आणि वारसा:

व्हिडिओ गेम इंडस्ट्रीचे प्रस्थापित करणारे:
पोंगच्या यशामुळे व्हिडिओ गेम्स उद्योगाने व्यावसायिक प्रारंभ केला. गेम कन्सोल्स, आर्केड मशीन आणि कॅसिनो गेम्सच्या बाजाराचा विकास झाला. व्हिडिओ गेम्सना जरी आधी काही प्रमाणात लोकप्रियता होती, परंतु पोंगने या उद्योगाला एक व्यावसायिक मान्यता दिली.

सामाजिक आणि सांस्कृतिक प्रभाव:
पोंग एक सांस्कृतिक घटना बनला. हे गेम्स सार्वजनिक ठिकाणी व खेळण्यासाठी लोकांसाठी एक मनोरंजनाचे माध्यम बनले. ह्याच्यामुळे व्हिडिओ गेम्सना एक 'सोशल एक्टिविटी' म्हणून स्वीकारले गेले, जे लोक एकमेकांसोबत खेळू शकतात.

गेमिंग कन्सोल्सची वाढ:
पोंगने गेमिंग कन्सोल्सच्या व्यवसायातील वाढीला चालना दिली. यानंतर अटारीने अटारी २६०० (Atari 2600) आणि इतर घरगुती गेमिंग कन्सोल्स तयार केले. या कन्सोल्समुळे व्हिडिओ गेम्स घराघरात पोहोचले.

आधुनिक गेमिंगच्या सुरुवात:
पोंगच्या तंत्रज्ञानावर आधारित अनेक गेम्स पुढे आले. त्यातील काही गेम्स, उदाहरणार्थ, "पॅक-मॅन," "स्पेस इन्बेडर्स" आणि "डोनकी काँग," हे नंतरच्या काळात आर्केड गेमिंग इंडस्ट्रीमध्ये महत्त्वपूर्ण ठरले. पोंगचा टेम्पलेट पुढील काळात विकसित होऊन विविध प्रकारचे खेळ सादर करण्यात आले.

पोंगचे महत्त्व:

पोंगच्या प्रकाशनाने व्हिडिओ गेम्सच्या क्षेत्रात एक नवीन वळण दिले. गेमिंग क्षेत्राला व्यावसायिक जगात प्रस्थापित करण्यासाठी पोंगने पुढाकार घेतला आणि त्याच्या यशामुळे अनेक मोठ्या कंपन्या आणि गेम डेव्हलपर्सने या उद्योगात पाऊल टाकले.

पोंग नंतरच्या दशकात आर्केड गेम्सचे आणि घरगुती गेम कन्सोल्सचे प्रस्थ वाढवले, जे आजच्या दिवसापर्यंत थेट गेमिंग तंत्रज्ञान आणि संस्कृतीच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावत आहेत.

निष्कर्ष:

29 नोव्हेंबर, १९७२ रोजी अटारीने प्रकाशित केलेला पोंग हा गेम व्हिडिओ गेम्सच्या इतिहासात एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण टप्पा होता. यामुळे व्हिडिओ गेम्सचा एक संपूर्ण उद्योग निर्माण झाला, आणि गेमिंगच्या व्यावसायिक आणि सांस्कृतिक प्रसाराला चालना मिळाली. पोंगचा प्रभाव आजच्या गेमिंग तंत्रज्ञानावर आणि संस्कृतीवर कायमचा आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-29.11.2024-शुक्रवार.
===========================================