दिन-विशेष-लेख-30 नोव्हेंबर, 2013: पाकिस्तानने 'सिक्रेट पाकिस्तान' नावाचा

[Atul Kaviraje]

२०१३: पाकिस्तान ने सिक्रेट पाकिस्तान नावाचा माहितीपट दाखविल्यामुळे विश्वविख्यात मिडिया बीबीसी च्या प्रसारणावर स्थगिती आणली होती.

30 नोव्हेंबर, 2013: पाकिस्तानने 'सिक्रेट पाकिस्तान' नावाचा माहितीपट दाखविल्यामुळे बीबीसी च्या प्रसारणावर स्थगिती आणली-

घटना:
30 नोव्हेंबर 2013 रोजी, पाकिस्तान सरकारने बीबीसी च्या प्रसारणावर "सिक्रेट पाकिस्तान" नावाच्या माहितीपटामुळे स्थगिती आणली. हा माहितीपट पाकिस्तानमधील आतंकी गटांच्या समर्थकांशी असलेल्या संबंधांवर प्रकाश टाकत होता, आणि त्यात पाकिस्तान सरकारच्या धोरणांचा तपशीलवार अभ्यास केला गेला होता.

माहितीपट "सिक्रेट पाकिस्तान" :
बीबीसी चा माहितीपट "सिक्रेट पाकिस्तान" हा 2011 मध्ये प्रसारित झाला होता.
या माहितीपटात पाकिस्तानमध्ये लपलेल्या आतंकी गटांना मिळणारे सामर्थ्य आणि पाठिंबा आणि त्याचे पाकिस्तानच्या धोरणावर होणारे परिणाम या गोष्टींवर चर्चा केली गेली होती.
या माहितीपटाने पाकिस्तान सरकार आणि पाकिस्तानी लष्कर यांच्या भूमिका आणि त्यांचे आतंकी गटांशी असलेले संबंध उघड केले होते. यामध्ये पाकिस्तानमध्ये कार्यरत असलेल्या तालिबान, अल-कायदा आणि इतर आतंकवादी गटांच्या राजकीय, लष्करी आणि धोरणात्मक संबंधांचा उल्लेख करण्यात आला होता.

पाकिस्तान सरकारची प्रतिक्रिया:
पाकिस्तान सरकारला या माहितीपटाचा कडवट विरोध होता, कारण त्यात पाकिस्तानची आंतरराष्ट्रीय प्रतिष्ठा आणि सुरक्षा यावर गंभीर प्रश्न उपस्थित केले होते.
पाकिस्तानने बीबीसीवरील प्रसारणावर स्थगिती घातली आणि त्याला सेंसर करायला सांगितले, कारण त्याला असा विश्वास होता की माहितीपट देशाच्या दृष्टीने हानिकारक आहे.
पाकिस्तानने बीबीसीवर कारवाई केली आणि काही दिवसांसाठी त्याच्या प्रसारणाची स्थगिती केली, कारण माहितीपटात पाकिस्तान सरकारवर आणि सैन्यावर केलेले आरोप देशाच्या दृष्टीने संवेदनशील ठरले होते.

कारणे आणि विवाद:
पाकिस्तान सरकारच्या धोरणावर प्रश्न:
"सिक्रेट पाकिस्तान" माहितीपटात पाकिस्तानच्या सरकारच्या धोरणावर आणि त्याच्या लष्कराच्या भूमिका आणि कारवाईंवर प्रश्न उपस्थित केले गेले होते. पाकिस्तानच्या लष्कराला आणि सरकारला या आरोपांवर प्रतिक्रिया देणे आवश्यक होते, विशेषतः भारत आणि अमेरिकेसोबत असलेल्या संबंधांच्या दृष्टीने.

माहितीपटाचे परराष्ट्र धोरणावर परिणाम:
माहितीपटाने पाकिस्तानच्या परराष्ट्र धोरणाचा एक नवा कंगोरा उघडला, ज्यामुळे पाकिस्तानच्या आंतरराष्ट्रीय कुटनीतीवर नकारात्मक प्रभाव पडू शकतो. विशेषतः अमेरिकेचे अधिकारी आणि इतर देशांमध्ये पाकिस्तानवरील संदिग्धतेची भावना वाढली होती.

बीबीसीच्या निष्कलंक वृत्तांकनावर प्रश्न:
बीबीसी, ब्रिटनची प्रसिद्ध मीडिया संस्था, जेव्हा अशा प्रकारच्या विषयावर माहिती प्रसारित करते, तेव्हा ती न्यूज एजन्सी म्हणून आपल्या कामामध्ये निष्पक्षतेचा पुरस्कार करत असते. तथापि, पाकिस्तानने या माहितीपटावर कारवाई केली आणि बीबीसीला प्रसारणाची परवानगी दिली नाही.

परिणाम:
पाकिस्तानने बीबीसी च्या प्रसारणावर नवीन निर्बंध आणले, ज्यामुळे माहितीपटाच्या एका भागावर बंधनं आणली गेली.

आंतरराष्ट्रीय स्तरावर टीका:
पाकिस्तानच्या या कृतीवर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर टीका केली गेली, कारण बीबीसी एका वैश्विक न्यूज एजन्सी म्हणून आपले कार्य करीत असताना, पाकिस्तानचा हस्तक्षेप या प्रकारच्या स्वतंत्र मिडियावर होणाऱ्या प्रश्नार्थक विवादांचा उदाहरण ठरला.

मीडिया आणि सरकारच्या संबंधांवरील चर्चा:
पाकिस्तान सरकारने या कारवाईद्वारे मीडिया स्वातंत्र्य आणि आंतरराष्ट्रीय पत्रकारितेवर होणाऱ्या दबाव या मुद्द्यावर चर्चा उठवली. यामुळे पत्रकारितेच्या स्वातंत्र्याची आणि सत्यता शोधण्याची गरज पुन्हा एकदा स्पष्ट झाली.

निष्कर्ष:
30 नोव्हेंबर 2013 रोजी पाकिस्तानने बीबीसी च्या प्रसारणावर स्थगिती आणली होती कारण त्यात पाकिस्तानमधील आतंकी गटांच्या मुद्द्यावर आरोप करण्यात आले होते. हा निर्णय मीडिया स्वातंत्र्य, आंतरराष्ट्रीय पत्रकारिता, आणि पाकिस्तानच्या राष्ट्रीय सुरक्षा धोरणांवर एक महत्त्वाचा प्रश्न उपस्थित करणारा ठरला.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-30.11.2024-शनिवार.
===========================================