दिन-विशेष-लेख-१ डिसेंबर १९१७: कोल्हापूरमधील पॅलेस थिएटरमध्ये 'महाराष्ट्र फिल्म

[Atul Kaviraje]

१९१७: कोल्हापूरमधील पॅलेस थिएटरमधे श्रीपतराव काकडे, दामलेमामा, फत्तेलाल, बाबा गजबर, ज्ञानबा मेस्त्री, पंत धर्माधिकारी यांच्या उपस्थितीत बाबूराव पेंटर यांनी 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी'ची स्थापना केली.

१ डिसेंबर १९१७: कोल्हापूरमधील पॅलेस थिएटरमध्ये 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' ची स्थापना-

ऐतिहासिक पार्श्वभूमी:
१ डिसेंबर १९१७ रोजी, कोल्हापूर येथील पॅलेस थिएटरमध्ये एक महत्त्वाचा ऐतिहासिक क्षण घडला, जेव्हा बाबूराव पेंटर यांनी 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी'ची स्थापना केली. या महत्त्वपूर्ण घटनेला श्रीपतराव काकडे, दामलेमामा, फत्तेलाल, बाबा गजबर, ज्ञानबा मेस्त्री, आणि पंत धर्माधिकारी यांसारख्या कलाकारांच्या उपस्थितीमध्ये सुरुवात झाली. ही घटना मराठी चित्रपट इतिहासात मीलाचा दगड ठरली, कारण 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' ही पहिली मोठी मराठी चित्रपट निर्माण करणारी संस्था होती.

'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी'ची स्थापना:
बाबूराव पेंटर हे एक प्रसिद्ध मराठी चित्रपट निर्माता आणि दिग्दर्शक होते. त्यांनी 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी'ची स्थापना करून मराठी चित्रपट सृष्टीला एक नवीन दिशा दिली.
या कंपनीने मराठीत बनवलेल्या पहिल्या चित्रपटांमध्ये गुणवत्ता, नैतिकतेचा वापर आणि ग्रामीण संस्कृतीचे प्रदर्शित करणाऱ्या कथेचा समावेश केला.
'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी'च्या स्थापनेने मराठी चित्रपट उद्योगाला एक प्रारंभिक आधार मिळाला आणि त्याच्या स्थापनेसाठी अनेक दिग्गज कलाकारांचा सहभाग होता, ज्यामुळे उद्योगाला अधिक लोकप्रियता मिळाली.

'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' चे पहिले चित्रपट:
कंपनीने पहिले काही चित्रपट देखील यशस्वी केले, आणि ते त्या काळातील कलेच्या महत्त्वाच्या घटनांपैकी एक ठरले.

बाबूराव पेंटर यांचे योगदान:
बाबूराव पेंटर हे एक प्रगल्भ चित्रपट निर्माता होते आणि त्यांच्या चित्रपटांनी मराठी चित्रपट जगात एक नवीन क्रांती घडवली. त्यांच्या 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी'द्वारे निर्माण केलेले चित्रपट आजही स्मरणात राहतात.
त्यांचे कार्य शालेय चित्रपट निर्मितीच्या क्षेत्रात नव्हे, तर संपूर्ण चित्रपट उद्योगात एक प्रेरणा बनले.

या स्थापनेसाठी महत्त्वाचे इतर कलाकार:
श्रीपतराव काकडे: ते एक प्रतिष्ठित समाजसुधारक होते, ज्यांनी चित्रपट उद्योगाला सहकार्य केले.
दामलेमामा, फत्तेलाल, बाबा गजबर, ज्ञानबा मेस्त्री, पंत धर्माधिकारी: या सर्व महान कलाकारांनी बाबूराव पेंटर यांच्या कलेला साथ दिली आणि त्याच्या चित्रपटांच्या यशामध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका निभावली.

मराठी चित्रपट उद्योगातील महत्त्व:
या दिवसाने केवळ मराठी चित्रपट उद्योगाला नवा प्रारंभ दिला, तर त्याने मराठीतून संस्कृती, ऐतिहासिक कथा, आणि मानवी संघर्ष प्रदर्शित करण्यासाठी एक मंच उपलब्ध केला.
'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' ने मराठी चित्रपट उद्योगात उच्च दर्जाची निर्मिती केली आणि त्याने पुढे चित्रपट उत्पादनास गती दिली.

'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' आणि बाबूराव पेंटरचा वारसा:
आजपर्यंत, बाबूराव पेंटर यांचे नाव आणि 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' या संस्थेची वारंवार आठवण केली जाते. त्यांनी जेव्हा एक चित्रपट निर्माता म्हणून आपल्या करिअरची सुरुवात केली, तेव्हा त्यांनी जो आदर्श ठेवला तो आजही मराठी चित्रपट उद्योगात आदर्श मानला जातो.

संबंधित चिन्हे आणि इमोजी:
🎥 (चित्रपट कॅमेरा)
🎬 (फिल्म क्लॅपबोर्ड)
📽� (चित्रपट प्रक्षिप्त करणारा)
🎭 (नाटक)
🏆 (पुरस्कार)
📚 (कला आणि साहित्य)
🏙� (शहर)

सारांश:
१ डिसेंबर १९१७ रोजी 'महाराष्ट्र फिल्म कंपनी' ची स्थापना हा एक ऐतिहासिक क्षण होता, ज्याने मराठी चित्रपट उद्योगाच्या भविष्याच्या विकासाला चालना दिली. बाबूराव पेंटर यांचे योगदान आणि त्यांच्या कलेचा विस्तार आजही लक्षात घेतला जातो. या संस्थेच्या स्थापनेसाठी, त्याचवेळी कोल्हापूरमध्ये एकत्र आलेले दिग्गज कलाकार आज देखील मराठी चित्रपट सृष्टीचे आदर्श मानले जातात.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-01.12.2024-रविवार.
===========================================