दिन-विशेष-लेख-३ डिसेंबर, २००८: मुंबई आतंकवादी हल्ल्यानंतर विलासराव देशमुख यांनी

[Atul Kaviraje]

२००८: ला झालेल्या आतंकवादी हल्ल्यानंतर आजच्या दिवशी विलासराव देशमुख यांनी मुख्यमंत्री पदाचा राजीनामा दिला होता.

३ डिसेंबर, २००८: मुंबई आतंकवादी हल्ल्यानंतर विलासराव देशमुख यांनी मुख्यमंत्री पदाचा राजीनामा दिला-

तारीख: ३ डिसेंबर, २००८

३ डिसेंबर २००८ रोजी, मुंबईतील भंयकर आतंकवादी हल्ल्यामुळे महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री विलासराव देशमुख यांनी आपला राजीनामा दिला. हे हल्ले २६ नोव्हेंबर २००८ रोजी सुरू झाले होते, आणि त्याचा एक भाग म्हणून मुंबईतील प्रमुख ठिकाणी अत्यंत भयंकर आणि रक्तरंजित हल्ले झाले होते.

आतंकी हल्ल्याची पार्श्वभूमी:
२००८ मध्ये, मुंबईमध्ये झालेल्या २६/११ हल्ल्याने संपूर्ण भारताची धाकधूक वाढवली होती. पाकिस्तानी आतंकवाद्यांनी हॉटेल ताज महल, हॉटेल ओबेरॉय ट्रायडंट, नरीमन हाऊस, आणि छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस (CST) या प्रमुख ठिकाणी हल्ले केले होते. या हल्ल्यात एकूण १७५ लोकांना मृत्यू झाला आणि ३०० हून अधिक लोक जखमी झाले. यामध्ये भारतीय सुरक्षा दलांच्या २१ जवानांचीही मृत्यू झाला.

राजीनाम्याचे कारण:
हल्ल्यानंतर महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्री विलासराव देशमुख आणि राज्य सरकारवर तीव्र आरोप करण्यात आले. अनेक राजकीय पक्ष, तसेच मुंबईच्या नागरिकांनी, महाराष्ट्र सरकारवर आणि विशेषतः मुख्यमंत्री विलासराव देशमुख यांच्या नेतृत्वावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले. हल्ल्याच्या वेळेस सुरक्षा व्यवस्था आणि प्रतिकाराची तयारी कशी असावी, यावर सखोल चर्चा सुरू झाली.

विलासराव देशमुख यांच्यावर आतंकी हल्ल्याच्या संदर्भात अप्रत्यक्षपणे निष्काळजीपणाचे आरोप करण्यात आले. तसेच, आधिकारिक निंदा आणि लाजीरवाणा प्रतिसाद या कारणांमुळे त्यांना राजीनामा देण्यास भाग पाडले गेले. त्यानंतर, ३ डिसेंबर २००८ रोजी, विलासराव देशमुख यांनी मुख्यमंत्री पदाचा राजीनामा दिला.

राजीनाम्याचा परिणाम:
विलासराव देशमुख यांचा राजीनामा केल्यानंतर राज्य सरकारमध्ये एक नवीन नेतृत्वाची आवश्यकता निर्माण झाली. आशोक चव्हाण यांना महाराष्ट्राचे नवे मुख्यमंत्री म्हणून नियुक्त करण्यात आले. हा निर्णय तत्कालीन काँग्रेस अध्यक्ष सोनिया गांधी आणि इतर पक्ष नेत्यांनी घेतला.

२६/११ हल्ल्याच्या मुद्द्यांनी संपूर्ण देशाच्या सुरक्षेच्या व्यवस्थेबाबत जागरूकता वाढवली. त्यानंतर केंद्र सरकार आणि राज्य सरकारांनी सुरक्षा व्यवस्थेत सुधारणा करण्यासाठी महत्त्वाची पावले उचलली. हल्ल्याच्या तपासासाठी आणि न्याय देण्यासाठी अनेक आयोग आणि समित्यांचे गठन करण्यात आले.

मुख्यमंत्री पदावर विलासराव देशमुख यांचा कार्यकाळ:
विलासराव देशमुख हे २००४ पासून २०१४ पर्यंत महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री होते. त्यांचा कार्यकाळ अनेकदृष्टींनी महत्त्वपूर्ण होता. त्यांनी राज्यातील पाणीपुरवठा, कृषी क्षेत्र, आणि सामाजिक प्रगतीसाठी काही महत्त्वपूर्ण योजनांची घोषणा केली. तथापि, २६/११ हल्ल्यानंतरच्या घटनांनी त्यांच्या नेतृत्वावर प्रश्नचिन्ह निर्माण केले.

राजीनाम्याची राजकीय आणि सामाजिक दृष्टी:
सुरक्षा व्यवस्था: मुंबईतील हल्ल्यानंतर सुरक्षा व्यवस्थेबाबत अनेक प्रश्न उपस्थित झाले. राजकारणाच्या पलीकडे जाऊन या हल्ल्यामुळे सुरक्षेच्या व्यवस्थेतील अनेक ताण आणि त्रुटी उघडकीस आल्या.

सामाजिक जागरूकता: मुंबई हल्ल्याच्या घटनेने सर्व भारतात आतंकी हल्ल्यांविरुद्ध जनजागृती सुरू केली. विशेषत: मुंबईकर नागरिकांनी व सुरक्षा यंत्रणांनी आपली भूमिका मजबूत केली. त्यानंतरच्या काळात अनेक सुधारणा आणि सुसज्जतेसाठी सरकारने निर्णय घेतले.

राजकीय दबाव: हल्ल्यानंतर, विरोधकांनी सरकारवर प्रचंड दबाव निर्माण केला. या दबावामुळे विलासराव देशमुख यांना मुख्यमंत्री पदाचा राजीनामा देण्यास भाग पाडले गेले. यामुळे राज्यातील राजकीय वातावरण गढले.

आतंकी हल्ल्याचे शोकसंतप्त परिणाम:
मुंबईतील या आक्रमणामुळे देशभरातील जनतेमध्ये एक दाहक शोक, असुरक्षा आणि दु:ख निर्माण झाले. हल्ल्याचे थेट परिणाम मिळालेल्या मृतांच्या कुटुंबीयांवर, प्रत्येक जखमी व्यक्तीवर, आणि मुंबईतील सामान्य जनतेवर झाले.

सुरक्षा सुधारणा आणि २६/११ नंतरचे बदल:
२६/११ नंतर, देशभरातील सुरक्षा यंत्रणांमध्ये सुधारणा करण्यात आल्या. विशेषतः मुंबईची सुरक्षा व्यवस्था, राष्ट्रीय तपास एजन्सी (NIA) चे गठन, आणि अणुशास्त्र सुरक्षा या सर्व बाबी कडेकोट बनवण्यात आल्या. तसेच, गृह मंत्रालयाने राष्ट्रीय सुरक्षा संरचना मजबूत करण्यासाठी विविध पावले उचलली.

संदर्भ:
Mumbai Terror Attacks 2008 - Wikipedia
Vilasrao Deshmukh Wikipedia

चिन्हे आणि इमोजी:
🕌 (स्मारक)
💔 (शोक)
⚖️ (न्याय)
💥 (आतंकी हल्ला)
🚨 (सुरक्षा)
👨�⚖️ (राज्य नेतृत्व)

निष्कर्ष:
२६/११ च्या मुंबई आतंकवादी हल्ल्याचा परिणाम केवळ राजकीय स्तरावर नाही तर सामाजिक आणि सुरक्षा क्षेत्रात देखील मोठा होता. हल्ल्यामुळे जेव्हा विलासराव देशमुख यांनी मुख्यमंत्री पदाचा राजीनामा दिला, तेव्हा हे राजकीय आणि सुरक्षा व्यवस्थेत एक माइलस्टोन ठरले.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-03.12.2024-मंगळवार.   
===========================================