दिन-विशेष-लेख-४ डिसेंबर -आंतरराष्ट्रीय समुद्र संरक्षण दिवस साजरा केला जातो-1

[Atul Kaviraje]

आंतरराष्ट्रीय समुद्र संरक्षण दिवस (International Day of Conservation of the Marine Environment)-

४ डिसेंबर रोजी, आंतरराष्ट्रीय समुद्र संरक्षण दिवस साजरा केला जातो. या दिवसाचे उद्दीष्ट समुद्रातील जैवविविधता आणि पर्यावरणाचे संरक्षण करण्यावर लक्ष केंद्रित करणे आहे. 🌊🐟

आंतरराष्ट्रीय समुद्र संरक्षण दिवस (International Day of Conservation of the Marine Environment) – ४ डिसेंबर

संदर्भ: ४ डिसेंबर रोजी आंतरराष्ट्रीय समुद्र संरक्षण दिवस साजरा केला जातो. या दिवसाचे उद्दीष्ट समुद्रातील जैवविविधता आणि पर्यावरणाचे संरक्षण करण्यावर लक्ष केंद्रित करणे आहे. समुद्र आणि महासागरांमध्ये असलेल्या विविध जैविक संसाधनांची महत्त्वपूर्ण भूमिका आहे, आणि या संसाधनांचे संरक्षण करणे ही संपूर्ण पृथ्वीच्या पर्यावरणासाठी अत्यंत आवश्यक आहे.

आंतरराष्ट्रीय समुद्र संरक्षण दिवसाने संपूर्ण जगाला समुद्रांच्या प्रदूषण, जलवायु परिवर्तन, समुद्रातील जीवनाचा नाश, आणि महासागरांतील विविध समस्या याबद्दल जागरूक करण्याचा प्रयत्न केला आहे. ४ डिसेंबर हा दिवस समुद्रांसाठी एक जागतिक उदासीनता आणि संवेदनशीलतेचा क्षण असतो, ज्यामध्ये सरकार, संस्था, शास्त्रज्ञ, आणि पर्यावरणवादी समुद्राच्या संरक्षणासाठी एकत्र येतात.

समुद्रांचे महत्त्व:
समुद्र आणि महासागर पृथ्वीच्या इकोसिस्टमचा एक महत्त्वाचा भाग आहेत. यांमध्ये जैवविविधता जास्त आहे आणि ते पृथ्वीच्या जीवनपद्धतीसाठी अत्यंत आवश्यक आहेत. काही महत्त्वाचे मुद्दे:

ऑक्सिजनचे उत्पादन:
समुद्र वायूचा एक महत्त्वपूर्ण स्त्रोत आहेत. प्लांकटन आणि फाइटोप्लांकटन हे समुद्रातील जीव आहेत, जे आपल्याला जीवनासाठी आवश्यक असलेला ऑक्सिजन तयार करतात. सुमारे ५०% ऑक्सिजन पृथ्वीवर समुद्रांद्वारे तयार होतो.

जलचक्राचे महत्त्व:
समुद्र जलचक्राच्या अत्यंत महत्त्वपूर्ण भाग आहेत. पाण्याचे वाष्पीकरण, पावसाचे निर्माण, आणि जलप्रवाह हे सर्व समुद्रांच्या सहाय्याने कार्य करते. त्यामुळे समुद्र प्रदूषण नियंत्रणात ठेवणे हे अत्यंत आवश्यक आहे.

जैवविविधता:
समुद्रांमध्ये कोरल रीफ्स, समुद्रातील माशांचे विविध प्रजाती, सामुद्रिक स्तनधारी आणि विविध जलचर प्रजाती जीवन जगतात. समुद्राच्या जैवविविधतेचे संरक्षण केल्यास पृथ्वीवरील जैवविविधता जपली जाऊ शकते.

आर्थिक महत्त्व:
समुद्रातून मिळणारे संसाधन आणि त्याच्या आसपास असलेले व्यवसाय मत्स्यपालन, पर्यटन, आणि तेल आणि गॅस उत्पादन यासाठी महत्त्वपूर्ण आहेत. या क्षेत्रांमध्ये लाखो लोकांची रोजगारासंबंधी जीवनाधार आहे.

समुद्र संरक्षणासाठी आव्हाने:
समुद्राच्या संरक्षणासमोर आज अनेक गंभीर आव्हाने आहेत, आणि या समस्यांचे समाधान शोधण्यासाठी जागतिक पातळीवर एकत्र येण्याची आवश्यकता आहे.

समुद्रातील प्रदूषण:
प्लास्टिक प्रदूषण हे आज जगातील सर्वात मोठे पर्यावरणीय संकट आहे. प्लास्टिक कचऱ्याचे समुद्रात मिसळणे, समुद्राच्या प्राण्यांना हानी पोहोचवते आणि पर्यावरणाचे नुकसान करते.

जलवायु परिवर्तन:
जलवायु परिवर्तनामुळे समुद्राचे तापमान वाढत आहे, जे कोरल रीफ्स आणि समुद्रातील प्राण्यांच्या जीवनावर गंभीर परिणाम करीत आहे. या बदलामुळे समुद्राच्या इकोसिस्टमवर मोठा परिणाम होत आहे.

अत्यधिक मासेमारी:
अधिक मासेमारी केल्यामुळे अनेक माशांच्या प्रजाती संकुचित होऊ लागल्या आहेत. यामुळे समुद्रातील जैवविविधता कमी होत आहे आणि मत्स्यपालनावर देखील संकट येत आहे.

हिमनदीनं आणि पाण्याच्या स्तरवृद्धीची समस्या:
समुद्राच्या पाणी पातळीत वाढ होणे हे जलवायु परिवर्तनाचे परिणाम आहे. यामुळे किनाऱ्यांची हानी होणे, अधिक पूर येणे आणि समुद्र किनाऱ्यांवर होणारा प्रदूषण वाढणे शक्य आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-04.12.2024-बुधवार. 
===========================================