दिन-विशेष-लेख-४ डिसेंबर १९४५ रोजी संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन केले गेले-1

[Atul Kaviraje]

संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन (१९४५)-

४ डिसेंबर १९४५ रोजी संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन केले गेले. हा दिवस दुसऱ्या महायुद्धानंतर देशांमध्ये शांतता आणि सहयोग वाढविण्याच्या दृष्टीने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल होता. 🕊�🌏

४ डिसेंबर १९४५: संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन (United Nations General Assembly)-

संदर्भ:
४ डिसेंबर १९४५ रोजी संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन करण्यात आले, आणि यामुळे संयुक्त राष्ट्र (United Nations) हा एक महत्त्वपूर्ण जागतिक संस्थेचे कामकाज सुरू झाले. दुसऱ्या महायुद्धाच्या वळणावर, संपूर्ण जगात शांतता, सहकार्य, आणि मानवतेच्या कल्याणासाठी एक सशक्त संस्था तयार करणे ही अत्यंत आवश्यक आवश्यकता बनली होती. यानंतर संयुक्त राष्ट्रांच्या स्थापनेने जागतिक स्तरावर एक नवा आशावाद आणि संघर्षविरहित भविष्यासाठी एक ठोस पाऊल टाकले.

संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन – ऐतिहासिक महत्त्व:
संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन ४ डिसेंबर १९४५ रोजी झाले आणि त्याने शांतता, सुरक्षा, मानवाधिकार आणि आंतरराष्ट्रीय सहयोग साधण्यासाठी एक अत्यंत प्रभावी मंच तयार केला. संयुक्त राष्ट्र हा एक जागतिक संस्था आहे, जी सर्व सदस्य देशांना एकत्र आणते आणि युती व शांतिकल्यानासाठी काम करते.

संस्थेची स्थापना:
संयुक्त राष्ट्र (UN) ही संस्था दुसऱ्या महायुद्धानंतर २४ ऑक्टोबर १९४५ रोजी स्थापनेला आली, पण महासभेचे उद्घाटन ४ डिसेंबर १९४५ रोजी संयुक्त राष्ट्रांच्या पहिल्या महासभेच्या बैठकीत झाले. यामध्ये युद्धाच्या काळातील दुष्ट प्रभाव कमी करण्यासाठी आणि त्यानंतर शांततेचे आयोजन करण्यासाठी अनेक उपाययोजना करण्यात आल्या.

महासभेचे कार्य:
महासभेचे मुख्य कार्य म्हणजे जागतिक शांततेसाठी उपाय शोधणे, आंतरराष्ट्रीय सहकार्य वाढविणे, मानवाधिकारांचे संरक्षण करणे, आणि विकसनशील राष्ट्रांच्या कल्याणासाठी कार्यक्रम सुरू करणे.

संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या उद्दीष्टे:
संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन करताना काही प्रमुख उद्दीष्टे निश्चित केली गेली होती:

शांततेचा प्रसार:
दुसऱ्या महायुद्धानंतर संपूर्ण जगात शांतता स्थापण्याचे प्राथमिक उद्दीष्ट होते. महासभेच्या सभागृहात सदस्य राष्ट्रांमध्ये संवाद आणि चर्चा चालवून संघर्ष टाळण्याचा प्रयत्न केला गेला.

मानवाधिकारांचे संरक्षण:
महासभेने जागतिक स्तरावर मानवाधिकार आणि समाजातील समानतेसाठी कायदे आणि संधी उपलब्ध करणे सुरू केले. युनिव्हर्सल डिक्लेरेशन ऑफ ह्युमन राइट्स (1948) यामध्ये या मुद्द्यांचा समावेश होता.

विकसनशील देशांचा विकास:
महासभेच्या माध्यमातून गरीब आणि विकसनशील देशांमध्ये शिक्षण, आरोग्य, आणि आहारसाखळी सुधारणांसाठी सहकार्य करण्यात आले.

आंतरराष्ट्रीय न्याय:
संयुक्त राष्ट्र महासभेने विविध देशांमध्ये आंतरराष्ट्रीय कायदा आणि सामाजिक न्याय लागू करण्याचा प्रयत्न केला.

महासभेच्या उद्घाटनाचा ऐतिहासिक प्रसंग:
४ डिसेंबर १९४५ रोजी संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या पहिल्या बैठकीत एका ऐतिहासिक उद्घाटनाचा प्रसंग घडला. या बैठकीत सर्व सदस्य राष्ट्रांचे प्रतिनिधी उपस्थित होते. यामुळे एक जागतिक मंच तयार झाला ज्यावर राष्ट्रांमध्ये होणारी दहशत, युद्ध, आणि संघर्ष थांबवून मानवतेच्या फायद्यासाठी एकत्र काम करण्याचे आवाहन केले गेले.

या दिवसाच्या निमित्ताने, संपूर्ण जगात एक ऐतिहासिक वळण घडले, कारण संयुक्त राष्ट्र महासभेचे उद्घाटन हे त्या काळातील एक महत्त्वपूर्ण आणि परिवर्तनकारी घटना ठरली.

संयुक्त राष्ट्र महासभेची संरचना:
संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या सभागृहात प्रत्येक सदस्य राष्ट्राला समान अधिकार प्राप्त आहे. महासभेच्या बैठकीत सदस्य राष्ट्रे आपले मुद्दे, चर्चा आणि प्रस्ताव मांडतात. याच्या माध्यमातून, सदस्य राष्ट्रांच्या मतांची एक सर्वसाधारण चर्चा केली जाते आणि बहुमताच्या आधारावर निर्णय घेतले जातात.

सभेचे प्रमुख:
महासभेचे प्रमुख, जो एक वर्षाच्या कार्यकालासाठी निवडला जातो, तो ही एका राष्ट्राचा प्रतिनिधी असतो.

सदस्य राष्ट्रे:
प्रत्येक सदस्य राष्ट्राला महासभेतील एक मत असते, आणि त्याचा उपयोग विविध जागतिक मुद्यांवर मतदान करण्यासाठी केला जातो.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-04.12.2024-बुधवार. 
===========================================