श्री गुरु देव दत्त आणि त्रिमूर्तीतली एकता-

[Atul Kaviraje]

श्री गुरु देव दत्त आणि त्रिमूर्तीतली एकता-
(Shri Guru Dev Datta and the Unity in the Trinity of Brahma, Vishnu, and Shiva)

कविता:-

गुरु देव दत्त, रूप एक, अव्यक्त साक्षात ब्रह्मा
तीन रूपांत प्रकटला, त्याचा मंत्र जयजय कार 
ब्रह्मा, विष्णु, शिव एकच आहेत, अद्वितीय आहे त्यांचा ध्यास,
त्यांच्या कृत्यांत सत्य आहे, नवा प्रारंभ आणि अंतिम वास.

गुरु देव दत्त यांचे स्वरूप ब्रह्मा, विष्णु, शिवासारखेच
तेच सृष्टी निर्माण करतात, तेच पालन करतात, तेच संहारतात हे साक्षात
गुरुंच्या चरणी एकता आहे, त्रिमूर्तीतील समन्वय,
गुरु देव दत्त हेच त्या त्रिमूर्तीचे, एकच वास, एकच ज्ञान यथार्थ.

दत्तगुरुच ब्रह्मा आहेत, विश्वाचा निर्माणकर्ता
तेच विष्णु आहेत, पालनकर्ता, जीवांचे रक्षक प्रभु
शिव रूपी देव दत्त आहेत, संहारकर्ता अनंत,
गुरु देव दत्त यातून नवा जीवनाचा प्रारंभ होतो.

तुम्ही ब्रह्मा, विष्णु, शिव ह्यांच्यातल एकच रूप पाहा
एकाच तत्त्वात आपला आत्मा बसवावा, तिथेचं साक्षात्कार होईल
गुरुंच्या ध्यानी त्रिमूर्तीतली एकता आहे, तोच साक्षात परमात्मा आहे,
यांच्या चरणी भक्त सदा नवा आरंभ मिळवतो, जीवनाचे दिव्य तेज होईल.

कवितेचा अर्थ:-

या काव्याद्वारे श्री गुरु देव दत्त आणि त्रिमूर्तीतली एकता स्पष्ट केली आहे. ब्रह्मा, विष्णु, आणि शिव हे त्रिमूर्तीचे प्रतिनिधी असले तरी त्यांचे कार्य एकच आणि अभिन्न आहे. गुरु देव दत्त हे त्या त्रिमूर्तीतली एकता दर्शवतात. हे तीन देवता – ब्रह्मा (सृष्टीचा निर्माता), विष्णु (पालक), आणि शिव (संहारक) – यांचे कार्य स्वतंत्र असले तरी ते एकच ब्रह्मा, एकच दिव्य तत्त्वाशी संबंधित आहेत.

गुरु देव दत्त यांचे स्वरूप त्रिमूर्तीच्या विविध रूपांमध्ये व्यक्त होतं. गुरु देव दत्त ब्रह्मा, विष्णु आणि शिव म्हणून कार्यरत आहेत. ब्रह्मा सृष्टी निर्माण करतात, विष्णु पालन करतात आणि शिव संहार करतात, पण या सर्व कार्यांच्या केंद्रस्थानी एकच दिव्य तत्त्व आहे, ते म्हणजे गुरु देव दत्त.

आध्यात्मिक दृष्टीने, त्रिमूर्तीतली एकता ही एक महान तत्त्वज्ञान आहे, जी भक्तांना जीवनाच्या खऱ्या स्वरूपाची साक्षात्कार देण्यासाठी मदत करते. गुरु देव दत्त हे त्या एकता प्रतीक आहेत. त्यांच्या चरणामध्ये भक्तांना एकात्मतेचा अनुभव होतो, आणि त्यांच्याकडूनच जीवनाच्या सर्व गोष्टींचा अनुभव मिळतो.

तुम्ही ब्रह्मा, विष्णु आणि शिव या प्रत्येक देवतेचे कार्य वेगवेगळे असले तरी, त्यांचा उद्देश एकच असतो – ब्रह्माच्या सत्याच्या मार्गावर भक्तांना चालवणे. गुरु देव दत्त हे त्रिमूर्तीतली एकता समजावून सांगतात आणि त्यांचा उपदेश हेच आहे की, त्या एकाच परब्रह्माच्या रूपाने सर्व देवते प्रकटलेली आहेत.

निष्कर्ष:-

गुरु देव दत्त आणि त्रिमूर्तीतली एकता ह्या विषयावरची काव्य रचना भक्तीभावना आणि आध्यात्मिक जागरूकतेचा प्रगल्भतेने उच्चार करते. श्री गुरु देव दत्त हे तीन देवतांच्या रूपांमध्ये प्रकटलेले एकच परमात्मा आहेत, आणि त्यांचे मार्गदर्शन जीवनाच्या प्रत्येक क्षेत्रात दिव्य प्रकाश आणते.

--अतुल परब
--दिनांक-05.12.2024-गुरुवार.
===========================================