07 डिसेंबर 2024 - ध्वज दिन-1

[Atul Kaviraje]

ध्वज दिन-

07 डिसेंबर 2024 - ध्वज दिन

ध्वज दिन हा एक अत्यंत महत्त्वाचा दिन आहे, जो भारतातील एकता आणि राष्ट्रीयतेचा प्रतीक असलेल्या ध्वजाचा सन्मान करण्यासाठी साजरा केला जातो. हा दिवस भारतीय ध्वजाच्या आदराचे, त्याच्या इतिहासाचे आणि देशाच्या एकतेचे प्रतीक असतो. प्रत्येक देशाचा ध्वज त्याच्या स्वातंत्र्याची, ऐतिहासिक मोलाची आणि संस्कृतीच्या विविध पैलूंवर आधारित असतो. ध्वज दिन साजरा करत असताना, देशाच्या एकतेला आणि अभिमानाला अभिवृद्धी मिळते. भारतीय ध्वज म्हणजेच तिरंगा, जो साकारत असलेल्या देशाच्या विविधतेला आणि एकतेला दाखवतो.

ध्वज दिनाचे महत्त्व:
ध्वज दिन म्हणजे आपल्या देशाच्या ध्वजाचा आदर आणि सन्मान करणारा दिवस. भारतीय ध्वज म्हणजे तिरंगा, जो केशरी, पांढरा, आणि हिरवा रंगांचा त्रिकोण आहे, ज्याच्या मध्यभागी चक्र आहे. प्रत्येक रंग आणि घटक याचे खास अर्थ आहेत आणि त्यांचे देशाच्या इतिहासाशी आणि संस्कृतीशी संबंध आहेत.

केशरी रंग: या रंगाचे महत्त्व स्वातंत्र्याची प्रेरणा आणि संघर्ष दाखवणारे आहे. हे रंग भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याच्या शौर्याचे प्रतीक आहे.
पांढरा रंग: शांती, सत्य आणि सर्वधर्मसमभावाचे प्रतीक आहे.
हिरवा रंग: या रंगाचा संबंध विकास, समृद्धी, आणि देशाच्या भविष्यातील विश्वासावर आधारित आहे.
चक्र (धर्मचक्र): हे चक्र आठ ताऱ्यांचे आहे, आणि ते चांगले कार्य, सत्य आणि धर्माचे प्रतीक आहे.
ध्वज दिन हा केवळ एक राष्ट्रीय सण नाही, तर त्याद्वारे आपल्याला देशाच्या इतिहासाची, त्याच्या संघर्षाची आणि त्याच्या सुसंस्कृततेची आठवण करून दिली जाते. हा दिवस देशवासीयांच्या एकतेला आणि प्रगतीच्या दिशेने चालण्याच्या प्रेरणेला प्रगल्भ करतो.

ध्वज दिन – भारताच्या एकतेचे प्रतीक:
भारत हा एक अत्यंत विविधतेने भरलेला देश आहे. प्रत्येक राज्य, प्रत्येक समाज, आणि प्रत्येक धर्माची वेगळी ओळख आहे, तरीही या सर्वांचा एकत्रित आदर आणि प्रेम आपल्याला भारतीय ध्वजामध्ये दिसतो. तिरंगा म्हणजेच या विविधतेचे एकत्र रूप. भारतात अनेक भाषा, संस्कृती, आणि परंपरा आहेत, परंतु भारतीय ध्वज आपल्याला एकता, अखंडता, आणि सामूहिकतेची भावना जागृत करतो. ध्वज दिन हा एक असा दिवस आहे जेव्हा आपण आपली एकता साजरी करतो, आणि यामुळे प्रत्येक नागरिकाच्या मनात राष्ट्रीयता आणि अभिमानाचा भाव प्रकट होतो.

ध्वज दिनाचा ऐतिहासिक संदर्भ:
भारताचा ध्वज कसा तयार झाला, त्याचे ऐतिहासिक महत्त्व काय आहे हे जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. भारतीय ध्वजाच्या विविध रूपांचा इतिहास 1857 पासून सुरू होतो, परंतु आधुनिक तिरंग्याचा रूप 1947 मध्ये भारताच्या स्वातंत्र्याच्या पूर्वी ठरवले गेले. भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या अधिवेशनात पंडित नेहरू आणि इतर नेत्यांनी ध्वजाच्या डिज़ाइनवर चर्चा केली होती आणि अखेर 15 ऑगस्ट 1947 ला भारताच्या स्वातंत्र्याच्या दिवसापासून, भारतीय ध्वज अधिकृतपणे राष्ट्रीय ध्वज म्हणून स्वीकारला गेला.

या ध्वजाचा प्रथम वापर स्वातंत्र्य लढ्याच्या काळात महात्मा गांधी आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी आपल्या संघर्षात केला. गांधीजींच्या नेतृत्वाखाली स्वातंत्र्यसंग्राम चळवळीच्या सर्व प्रमुख घटनांमध्ये भारतीय ध्वज एक महत्वपूर्ण चिन्ह बनला. त्यावेळी भारतीय ध्वजाचा आदर आणि गौरव प्रकट करण्यासाठी विविध आंदोलनांमध्ये ध्वज उचलला गेला.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-07.12.2024-शनिवार.
===========================================