दिन-विशेष-लेख-६ डिसेंबर, १९७८: स्पेनने सार्वमत चाचणीच्या कौलावरून नवीन संविधान

[Atul Kaviraje]

१९७८: स्पेनने सार्वमत चाचणीच्या कौलावरुन नवीन संविधान अंगीकारले.

६ डिसेंबर, १९७८: स्पेनने सार्वमत चाचणीच्या कौलावरून नवीन संविधान अंगीकारले-

इतिहासातील महत्त्वपूर्ण घटना:
६ डिसेंबर १९७८ रोजी, स्पेनने नवीन संविधान अंगीकारले, जे त्या देशाच्या इतिहासात एक महत्त्वपूर्ण टप्पा ठरला. या संविधानाने स्पेनला एक प्रजासत्ताक म्हणून एक नवा आरंभ दिला आणि त्यास सामाजिक, राजकीय आणि आर्थिक बदलांसाठी एक मजबूत आधार प्रदान केला. या संविधानाची अंगीकारणासाठी सार्वमत चाचणी घेतली गेली, ज्यात देशाच्या नागरिकांनी मोठ्या संख्येने त्यास समर्थन दिले.

पृष्ठभूमी:
फ्रँकोचा राजवटीचा अंत: फ्रांसिस्को फ्रँको यांच्या तानाशाहीच्या ३६ वर्षांच्या काळानंतर स्पेनमध्ये मोठे राजकीय बदल घडले. १९७५ मध्ये फ्रँकोच्या मृत्यूनंतर स्पेनमध्ये लोकशाही व्यवस्थेकडे प्रस्थान सुरू झाले.
राजकीय संक्रमण: १९७५ मध्ये किंग जुआन कार्लोस पहिला यांचं राजसत्ता मिळाल्यानंतर, स्पेनमध्ये राजकीय संक्रमणाची प्रक्रिया सुरू झाली. किंग जुआन कार्लोस यांनी लोकशाहीकडे स्पेनला मार्गदर्शन केलं.
स्पॅनिश संविधान १९७८: हे संविधान स्पेनमध्ये लोकशाही स्थापनेसाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरले. ६ डिसेंबर १९७८ रोजी स्पेनच्या नागरिकांनी सार्वमत चाचणीमध्ये हे संविधान मंजूर केलं.

नवीन संविधानाचे मुख्य वैशिष्ट्ये:
लोकशाही स्थापना: संविधानाने स्पेनला एक संविधानिक प्रजासत्ताक म्हणून पुनर्स्थापित केलं. त्यानुसार, स्पेनमध्ये राजा किंवा सम्राट हे सिरियल कॅरेक्टर आहेत, परंतु त्यांचे अधिकार संविधाने नेमलेल्या मर्यादेत होते.
मौलिक अधिकार: या संविधानाने सर्व नागरिकांना मौलिक अधिकार आणि स्वतंत्रता दिली. यामध्ये अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य, मतदानाचे हक्क, आणि इतर सामाजिक अधिकारांचा समावेश होता.
प्रांतिय स्वायत्तता: स्पेनमध्ये असलेल्या विविध प्रांतांना (जसे की कॅटॅलोनिया, बास्क, गॅलिसिया) स्वायत्ततेचे अधिकार देण्यात आले. हे संविधान देशाच्या विविधतेला मान्यता देते.
लोकशाही आणि न्यायव्यवस्था: संविधानाने स्वतंत्र न्यायपालिका आणि प्रशासन प्रणाली यांचा समावेश केला आणि सर्व नागरिकांना न्याय मिळवण्याचे समान अधिकार दिले.

सार्वमत चाचणी आणि त्याचे परिणाम:
सार्वमत चाचणी: ६ डिसेंबर १९७८ रोजी, स्पेनमध्ये संविधानासाठी सार्वमत चाचणी घेण्यात आली, ज्यामध्ये ८८% नागरिकांनी "हो" म्हणून मतदान केले.
राजकीय आणि सामाजिक स्थैर्य: या संविधानाच्या अंगीकारणामुळे स्पेनला प्रजासत्ताक म्हणून सामाजिक आणि राजकीय स्थैर्य मिळाले. स्पेनमध्ये लोकशाही व्यवस्थेचा स्थापन होण्यास मदत झाली आणि देशाने युरोपीय संघामध्ये आपले स्थान मजबूत केले.

महत्त्वाचे संदर्भ आणि घडामोडी:
स्पेनची लोकशाही प्रगती: संविधानाच्या अंगीकारणामुळे स्पेनमध्ये लोकशाही व्यवस्था स्थापन झाली आणि देशाला प्रगतीचे एक नवे मार्ग मिळाले.
पारंपरिक प्रणालीत बदल: या संविधानाने पारंपरिक राजेशाही व्यवस्था बदलून, प्रजासत्ताक प्रणालीला स्वीकारले, ज्यामुळे किंग जुआन कार्लोस पहिला यांचे अधिकार कमी झाले आणि लोकशाही मूल्यांना अधिक महत्त्व दिले गेले.
प्रमुख घटक:
किंग जुआन कार्लोस पहिला: स्पेनमधील राजकीय संक्रमणात किंग जुआन कार्लोस पहिला यांची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची होती. त्यांनी तानाशाहीतून लोकशाहीत परिवर्तन घडवले.
स्पॅनिश संविधान १९७८: स्पेनच्या संविधानाने देशातील सामाजिक आणि राजकीय बदलांच्या प्रक्रियेची अहेतुक पूर्तता केली.

चित्रे आणि प्रतीक:
चित्रे:

स्पेनचे संविधान स्वीकारताना नागरिकांचा उत्साह: ६ डिसेंबर १९७८ रोजी सार्वमत चाचणीमध्ये भाग घेत असलेल्या नागरिकांचे चित्र.
स्पेनचा ध्वज: स्पेनच्या ध्वजाचे प्रतीक, जे संविधानाच्या स्वीकृतीसाठी महत्त्वाचे ठरले.
प्रतीक:

🇪🇸 (स्पेनचा ध्वज)
🗳� (सार्वमत चाचणी, मतदानाचा प्रतीक)
📜 (संविधानाचे प्रतीक)

इमोजी:

🕊� (शांती आणि लोकशाहीचा प्रतीक)
🎉 (उत्सव आणि आनंदाचे प्रतीक)
⚖️ (न्याय आणि समानता)

निष्कर्ष:
६ डिसेंबर १९७८ रोजी स्पेनने नवीन संविधान अंगीकारले, जे त्याच्या लोकशाहीकडे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरले. सार्वमत चाचणीच्या सकारात्मक कौलाने स्पेनमध्ये लोकशाही व्यवस्था स्थापित केली आणि देशाने स्थैर्य, प्रगती आणि समाजवादी मूल्यांनुसार भविष्यातील मार्ग गाठला.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-06.12.2024-शुक्रवार.
===========================================