गीता जयंती – ११ डिसेंबर २०२४

[Atul Kaviraje]

गीता जयंती-

गीता जयंती – ११ डिसेंबर २०२४

गीता जयंती म्हणजेच भगवान श्री कृष्णाची गीता धारा प्रकट झाल्याचा दिवस. हा दिवस हिंदू धर्मातील अत्यंत पवित्र आणि महत्त्वाचा दिवस आहे. गीता जयंती साधारणतः मार्गशीर्ष शुद्ध एकादशीला साजरी केली जाते, आणि यंदा ११ डिसेंबर २०२४ रोजी ही जयंती साजरी केली जाणार आहे. गीता जयंतीला विशेष महत्त्व आहे कारण, याच दिवशी भगवान श्री कृष्णाने अर्जुनाला कुरुक्षेत्राच्या युद्धभूमीवर गीता उपदेश दिला होता. गीतेतील उपदेशांचे महान मूल्य आजही संपूर्ण जगभरातील लोकांद्वारे समजले जातात आणि त्यावर आधारित जीवन जगण्याची प्रेरणा मिळवली जाते.

गीता जयंतीचे महत्त्व:
गीता जयंती म्हणजेच भगवान श्री कृष्णाने अर्जुनाला दिलेले गीतेचे उपदेश यांचा उत्सव. गीता एक दिव्य ग्रंथ आहे, जो मानवाच्या जीवनातील सर्व महत्त्वाच्या प्रश्नांची उत्तरे देतो. भगवान श्री कृष्णाने अर्जुनाला "धर्म" आणि "कर्म" यांच्याविषयी योग्य मार्गदर्शन केले, जे आजही प्रत्येक माणसासाठी आवश्यक आहे.

गीता जयंतीचे महत्त्व खालील मुद्द्यांमध्ये स्पष्ट करता येईल:

आध्यात्मिक मार्गदर्शन: गीता एक तत्त्वज्ञानाचा ग्रंथ आहे, जो जीवनाच्या प्रत्येक क्षेत्रामध्ये मार्गदर्शन करतो. जीवनातील समस्यांचा सामना कसा करावा, त्या समस्यांचे तत्त्वज्ञान कसे समजून घ्यावे, याबद्दल गीता आपल्याला शिकवते.

कर्मयोग: गीता कर्मयोगाचे महत्त्व सांगते. "कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन" हे प्रसिद्ध श्लोक गीतेमध्ये आहे, ज्याचा अर्थ असा की, माणसाला त्याच्या कर्तव्याचे पालन करणे आवश्यक आहे, परंतु फळाची इच्छा न करता कर्म करावं. हे शिक्षण आजच्या धकाधकीच्या जीवनात अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

धर्माचे पालन: गीतेत श्री कृष्णाने अर्जुनाला त्याच्या धर्माचे पालन करण्याची शिकवण दिली. गीतेतील "धर्मक्षेत्रे कुरुक्षेत्रे" या ओळींमध्ये जीवनाच्या प्रत्येक क्षेत्रात योग्य धर्माचे पालन करणं आवश्यक आहे, असे सांगितले आहे.

योगाचे महत्त्व: गीतेत विविध प्रकारच्या योगांची माहिती दिली आहे. भक्ति योग, कर्म योग, ज्ञान योग आणि राज योग यांसारख्या विविध योगांची साधना माणसाला आत्मविकासासाठी आवश्यक आहे.

आध्यात्मिक शांती: गीतेमध्ये भगवान श्री कृष्णाने सांगितले की, आत्मसाक्षात्कार आणि ईश्वराशी जोडले जाणे म्हणजेच जीवनाची खरी शांती आहे. मानसिक शांती प्राप्त करण्यासाठी गीतेचे उपदेश अत्यंत आवश्यक ठरतात.

गीता जयंतीसाठी पूजन विधी आणि साधना:
गीता जयंतीच्या दिवशी गीतेचे वाचन आणि श्रवण करणे अत्यंत पवित्र मानले जाते. भक्तजन गीतेचा जप, वाचन, आणि ध्यान करतात. याशिवाय गीतेच्या शिक्षणाचे आणि तत्त्वज्ञानाचे जीवनात पालन करणे, इतरांना गीतेचे महत्त्व समजावून सांगणे आणि गीतेतील उपदेशांचे पालन करणं हे या दिवशी अधिक लाभकारी ठरते.

गीतेचे वाचन: गीता जयंतीच्या दिवशी गीतेचे वाचन करण्याची परंपरा आहे. या दिवशी भक्तगण गीतेच्या प्रत्येक श्लोकाचे वाचन करतात, जेणेकरून त्या श्लोकांच्या तत्त्वज्ञानाची समज त्यांना मिळते.

गीता गजर: गीतेतील श्लोकांचा गजर केला जातो, ज्यामुळे घरात एक शांती आणि समृद्धी येते.

दान आणि सेवा: गीता जयंतीच्या दिवशी दान देण्याची आणि सेवा करण्याची परंपरा आहे. गरीबांना अन्न, वस्त्र आणि इतर मदतीची देणगी दिली जाते. यामुळे पुण्य मिळते आणि श्री कृष्णाच्या कृपेची प्राप्ती होते.

गीता जयंतीचे उदाहरण:
संत तुकाराम महाराज: संत तुकाराम महाराजांनी गीतेच्या उपदेशाचा मोठा अभ्यास केला आणि त्याचे आपल्या जीवनात पालन केले. त्यांचे वचन "सर्वज्ञ ज्ञाता श्री कृष्णा" हे गीतेतील तत्त्वज्ञानाशी पूर्णपणे सुसंगत होते. त्यांनी गीतेच्या तत्वज्ञानानुसारच जीवन व्यतीत केले आणि श्री कृष्णाच्या भक्तीने परिपूर्ण झाले.

स्वामी विवेकानंद: स्वामी विवेकानंद हे देखील गीतेच्या तत्त्वज्ञानाचे महान प्रचारक होते. त्यांच्या आयुष्यात गीतेने एक विशेष स्थान घेतले होते, आणि त्यांनी गीतेला जीवनाच्या महान तत्त्वज्ञानाचे आधार मानले. स्वामी विवेकानंद यांनी गीतेचा गजर केला आणि त्यावर आधारित जीवनाच्या अनेक कठीण प्रसंगांना सामोरे गेले.

गीता जयंतीच्या उपदेशांचे तत्त्वज्ञान:
सतत कर्तव्य पालन: गीतेत श्री कृष्णाने अर्जुनाला त्याच्या कर्तव्यासाठी तयार होण्याचे सांगितले. कर्म करण्याची इच्छा फळासाठी नाही, परंतु त्याच्यामुळे समाज आणि व्यक्तीचे हित साधता येईल, असे तत्त्वज्ञान गीता शिकवते.

आध्यात्मिक उन्नती: गीतेत भगवान श्री कृष्णाने ज्ञानयोग, भक्ति योग, कर्मयोग आणि राजयोग यांचे महत्त्व सांगितले आहे. प्रत्येक व्यक्तीला आपल्या आयुष्यात या सर्व योगांचा अभ्यास करून आध्यात्मिक उन्नती साधता येते.

शांती आणि समृद्धी: गीतेत असलेले उपदेश आपल्या जीवनातील मानसिक शांती आणि समृद्धीला एक नवा दिशा देतात. गीतेतील तत्त्वज्ञानाचे पालन केल्यावर जीवनाला एक सकारात्मक दृष्टिकोन प्राप्त होतो.

निष्कर्ष:
गीता जयंती केवळ एक धार्मिक उत्सव नाही, तर ही एक वेळ आहे जी आपल्याला आत्मविकास आणि आध्यात्मिक जागरूकतेसाठी प्रेरित करते. भगवान श्री कृष्णाचे गीतेतील उपदेश आपल्याला जीवनाची खरी दिशा दाखवतात. गीतेची शिकवण आजच्या काळात अत्यंत महत्त्वाची आहे, कारण त्यात दिलेल्या मार्गदर्शनाने आपल्याला जीवनातील विविध समस्यांवर मात करता येते. गीता जयंतीच्या दिवशी गीतेचे वाचन, ध्यान आणि साधना केल्याने जीवनात एक नविन उर्जा, समृद्धी, शांती आणि समज प्राप्त होतो.

🎉 गीता जयंतीच्या शुभेच्छा! 🎉

इमोजी आणि प्रतीक चिन्ह (symbols):
📜🕉�🙏✨🌼🎶💖🌸🌿

प्रतीक चिन्ह (symbols):
➖➖🌟📖🌸🌿🎇🎶

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-11.12.2024-बुधवार.
===========================================