दिन-विशेष-लेख-१४ डिसेंबर १६०० रोजी, विलियम शेक्सपियर यांच्या प्रसिद्ध नाटक

[Atul Kaviraje]

शेक्सपियरच्या 'हॅमलेट' नाटकाचा पहिला प्रयोग (१६००)-

१४ डिसेंबर १६०० रोजी, विलियम शेक्सपियर यांच्या प्रसिद्ध नाटक 'हॅमलेट' चा पहिला प्रयोग करण्यात आला. या नाटकाने नाट्यकलेला एक नवा वळण दिला आणि शेक्सपियर ला जगभर प्रसिद्ध केले. 🎭📜

१४ डिसेंबर: शेक्सपियरच्या 'हॅमलेट' नाटकाचा पहिला प्रयोग (१६००)-

ऐतिहासिक महत्त्व:
१४ डिसेंबर १६०० रोजी, इंग्लंडचे महान नाटककार विलियम शेक्सपियर यांच्या प्रसिद्ध नाटक 'हॅमलेट' चा पहिला प्रयोग करण्यात आला. 'हॅमलेट' हे शेक्सपियरचे एक अत्यंत गहिरं आणि काव्यात्मक नाटक आहे, जे आजही नाट्यकलेतील एक अत्यंत महत्त्वाचे वळण मानले जाते. या नाटकाच्या माध्यमातून शेक्सपियरने मानवी भावनांची, अंतर्मुखतेची, आणि अस्तित्वाच्या दृष्टीने नवे उंचीवर विचार मांडले, त्यामुळे 'हॅमलेट' नाटकाला एक ऐतिहासिक महत्त्व प्राप्त झाले.

'हॅमलेट' नाटकाची कथा:
'हॅमलेट' हे एक त्रासदायक आणि गंभीर नाटक आहे, ज्यामध्ये मुख्य पात्र हॅमलेट, डॅनिश राजकुमार, आपल्या वडिलांच्या मृत्यूनंतर त्यांच्या हत्या आणि त्या घटनेची परिस्थिती समजून घेतो. त्याला त्याच्या वडिलांच्या आत्म्याने सांगितले की, त्याच्या चुलत भावाने, किंग क्लॉडियसने त्याच्या वडिलांची हत्या केली आणि आता राजघराण्याचे नियंत्रण घेतले. हॅमलेट आपल्या वडिलांची हत्या घेऊन त्याच्या समोर असलेल्या अनेक मानसिक, नैतिक आणि अस्तित्वात्मक प्रश्नांसमोर उभा राहतो.

'हॅमलेट' नाटकातील महत्त्वाचे मुद्दे:
अस्तित्वाची आणि जीवन-मृत्यूची कल्पना: 'हॅमलेट' मध्ये मुख्यत: अस्तित्वाच्या आणि मृत्यूच्या विचारांचा वावर आहे. "To be or not to be" हे वाक्य नाटकातील एक प्रसिद्ध आणि अत्यंत महत्त्वाचे संवाद आहे, जे हॅमलेटच्या आंतरिक द्वंद्व आणि अस्तित्वाच्या दृष्टीने घेतलेल्या निर्णयाचे प्रतीक आहे.

राजकारण आणि विश्वासघात: नाटकाच्या मध्यभागी असलेल्या विश्वासघात, सत्ता संघर्ष आणि राजकीय वातावरणामुळे त्याची कथा ताणत जाऊन हॅमलेटच्या प्रचंड मानसिक उलथापालथीचा कारण बनते. त्याच्या भाऊच्या घातक कार्यामुळे त्याला दुष्ट प्रवृत्ती आणि चुकलेल्या कर्तव्यातील त्रास सहन करावा लागतो.

मानवी भावना आणि नैतिकतेचे संकट: हॅमलेटच्या व्यक्तिमत्वातील गहन भावनात्मक संघर्ष नाटकात दाखवला जातो, जिथे तो क्षमा, सत्य आणि न्याय यामधून मार्ग काढण्याचा प्रयत्न करत असतो. हॅमलेटच्या निर्णयप्रक्रियेत एक ताण आणि द्वंद्व दिसून येते.

शेक्सपियरची काव्यशक्ती:
विलियम शेक्सपियर यांचे लेखन नाटक, कविता, आणि भाषाशास्त्राच्या उच्चतम स्तरावर आहे. 'हॅमलेट' मध्ये देखील त्यांनी असामान्य काव्यशक्तीचा वापर केला आहे. त्यातल्या संवादांमध्ये एक गूढता आहे, जी आजही प्रेक्षकांना आकर्षित करते.

'हॅमलेट' आणि शेक्सपियरचा प्रभाव:
'हॅमलेट' च्या प्रयोगानंतर शेक्सपियरला कलेतील एक मास्टर मानले जाऊ लागले. शेक्सपियरने 'हॅमलेट'द्वारे त्या काळातील राजकीय, सामाजिक, आणि व्यक्तिगत संकटांचे उकल केले. त्याच्या काव्यपूर्ण संवादामुळे, नाटकाच्या संवादाची गोडी आणि गहिराईने 'हॅमलेट' हे नाटक त्या काळातील एक अत्यंत प्रभावी कलाकृती बनले.

शेक्सपियर आणि नाटककलेवर प्रभाव:
विलियम शेक्सपियर या नाटककाराने नाट्यकलेला एक नवा वळण दिला. त्याच्या नाटकांनी नाट्यकलेचे स्वरूप आणि संरचना पुन्हा एकदा निश्चित केली. 'हॅमलेट' हे नाटक कालजयी मानले जाते आणि आजही जगभरातील नाट्यसंस्थांमध्ये त्याचा प्रयोग होत आहे.

इमोजी आणि चिन्हे:
🎭 नाट्यकलेची शिखर कलाकृती
📜 काव्य आणि साहित्याचे उत्कृष्ट उदाहरण
💔 मानवी भावना आणि अस्तित्वाचा संघर्ष
👑 राजकारण, सत्ता आणि विश्वासघात
🖋� शेक्सपियरचा सृजनशीलतेचा प्रतीक

निष्कर्ष:
'हॅमलेट' हे शेक्सपियरच्या कलेचे एक असामान्य प्रदर्शन आहे. या नाटकाने नाटककारांच्या जगातील एक मोलाची जागा निर्माण केली आणि शेक्सपियरला शाश्वत प्रसिद्धी दिली. जीवन, मृत्यू, राजकारण, नैतिकतेच्या संघर्षांचे गंभीर विश्लेषण करणारे 'हॅमलेट' हे नाटक आजही एक ऐतिहासिक काव्यात्मक आशय आहे.

संदर्भ:

शेक्सपियर, विलियम. हॅमलेट
शेक्सपियरच्या नाटकांचे संकलन.
शेक्सपियर नाटक व पुस्तकालये.
ग्लोबल नाटक संकलन.

उदाहरण:
विलियम शेक्सपियर यांचे 'हॅमलेट' नाटक एक अद्भुत साहित्यिक काव्य असून, "To be, or not to be, that is the question" या प्रसिद्ध संवादाने त्याची महत्त्वपूर्णता व्यक्त केली आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-14.12.2024-शनिवार.
=============================================