२० डिसेंबर, २०२४ - सातेरी जत्रा, आगरवाडा-

[Atul Kaviraje]

सातेरी जत्रा-आगरवाडा-

२० डिसेंबर, २०२४ - सातेरी जत्रा, आगरवाडा-

सातेरी जत्रेचे महत्त्व, भक्तिभावपूर्ण विचार आणि ऐतिहासिक संदर्भ

सातेरी जत्रा ही महाराष्ट्रातील एक अत्यंत प्रसिद्ध आणि ऐतिहासिक धार्मिक यात्रा आहे. हि यात्रा दरवर्षी २० डिसेंबर रोजी आगरवाडा या गावात साजरी केली जाते. आगरवाडा, जो पुणे जिल्ह्यातील एक छोटा, परंतु अत्यंत महत्त्वाचा भक्तिपंथीय ठिकाण आहे, येथे सातेरी देवीच्या पूजेसाठी भक्त मोठ्या संख्येने एकत्र येतात. या दिवशी भक्त त्यांना श्रद्धा आणि भक्तिभावाने अर्पण केलेल्या सातेरी देवीच्या आशीर्वादाने आपले जीवन समृद्ध करतात.

सातेरी जत्रेचे इतिहास आणि महत्त्व

सातेरी देवीची जत्रा एक अत्यंत पारंपरिक धार्मिक उत्सव आहे, जी भक्तांच्या भक्तिभाव, श्रद्धा आणि आस्थेचा प्रतीक आहे. आगरवाडा येथील सातेरी देवीच्या मंदिरात दरवर्षी या दिवशी विशेष पूजा, महाआरती आणि भक्तिसंकीर्तन आयोजित केले जाते. जत्रा हा एक मोठा सांस्कृतिक व धार्मिक उत्सव असतो, ज्यामध्ये केवळ स्थानिक लोकच नाही, तर इतर भागातून आलेले भक्तही भाग घेतात.

सातेरी जत्रा एक सामाजिक आणि धार्मिक मिलन असतो, ज्यामध्ये लोक एकमेकांसोबत धार्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यांमध्ये सहभागी होतात. विविध व्रत, पूजा, कीर्तन, नृत्य आणि भक्तिसंप्रदायाचे कार्यक्रम आयोजित केले जातात. या दिवशी सातेरी देवीच्या विशेष आराधनेसाठी अनेक मान्यता आणि परंपरा पाळल्या जातात. ह्याचे महत्त्व केवळ भक्तिरसात न्हालेल्या लोकांपुरते नाही, तर समाजातील इतर लोकांसाठीही हे एक शिक्षाप्रद आणि प्रेरणादायक असतो.

सातेरी देवी - एक पौराणिक देवी

सातेरी देवीला आपल्या पौराणिक कथांमध्ये शक्ती आणि भक्तिरसाचे प्रतीक म्हणून मानले जाते. तिच्या शक्तीच्या माध्यमातून भक्त आपल्या जीवनातील अडचणींवर मात करण्याची आशा बाळगतात. सातेरी देवीला विविध शक्तीचे स्वरूप असलेल्या माता म्हणून मानले जाते. तिच्या आशीर्वादाने जीवनातील सर्व संकटे दूर होतात असे मानले जाते.

उदाहरण – भक्तांच्या श्रद्धेची महिमा

एक प्रसिद्ध कथा आहे की, एका भक्ताने सातेरी देवीच्या मंदिरात चढवलेले पाणी त्याच्या घराच्या शेतात घेतले, आणि त्याच्या शेतातील पिकांची वृद्धी झाली. या घटनेने लोकांना विश्वास दिला की, सातेरी देवीच्या आशीर्वादाने शेतकरी आपली कष्टाची परिश्रम फळवून समृद्ध होऊ शकतात. यामुळे, देवीच्या शक्ती आणि भक्तिरसाने जीवनातील प्रत्येक बाबीला एक नवीन दिशा मिळू शकते.

सातेरी देवीच्या पूजेच्या आणि जत्रेच्या माध्यमातून, लोक एकत्र येऊन, आपले दुःख विसरून आणि आनंदाने भरलेल्या वातावरणात एकत्र पूजा करत असतात. ही जत्रा समाजातील एकता आणि बंधुत्वाचे प्रतीक ठरते.

सातेरी जत्रेचे सामाजिक महत्त्व

सातेरी जत्रा हे एक मोठे धार्मिक उत्सव असतानाही, त्याचे सामाजिक महत्त्वही खूप आहे. यामध्ये भक्त हे एकमेकांना मदत करण्यास, आणि एकमेकांच्या संकटांना सामोरे जाऊन एकतेच्या दिशेने वाटचाल करण्यास प्रेरित होतात. जत्रेच्या माध्यमातून, लोक आपले वैयक्तिक मतभेद आणि संघर्ष विसरून एकमेकांना मदत करतात. समाजाच्या सर्व स्तरांतील लोक, गरीब-श्रीमंत, शहरी-ग्रामीण एकत्र येऊन एका आध्यात्मिक भावनेत गुंततात.

तसेच, हे देखील मानले जाते की, जत्रा ही एक चांगल्या कुटुंब निर्माण करणारा आणि समाजातील एकजुटीला दृढ करणारा प्रभाव असतो. भक्तीच्या माध्यमातून समाजात एक सकारात्मक परिवर्तन घडवून आणता येते.

सातेरी जत्रेच्या आयोजनाचा भक्तिभावपूर्ण संदर्भ

सातेरी जत्रा ह्या धार्मिक कार्याच्या माध्यमातून आपल्याला भक्तिरसाच्या मार्गावर चालण्याची संधी मिळते. ह्या जत्रेतील प्रत्येक पूजा, नृत्य आणि कीर्तन ह्यांचा उद्देश केवळ आध्यात्मिक असतो. भक्तीच्या माध्यमातून, जीवनातील सर्व संघर्ष आणि दुःख दूर करणे आणि सकारात्मक ऊर्जा प्राप्त करणे हे त्याचे मुख्य तत्त्व असते.

याच प्रकारे, सातेरी देवीच्या जत्रेच्या माध्यमातून संप्रदायातील विविध स्तरांतील लोक आपल्या श्रद्धेला व्यक्त करतात आणि समाजातील हंसी-खुशीच्या वातावरणात, एकमेका सोबत वेळ घालवतात.

निष्कर्ष:

सातेरी जत्रा एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण धार्मिक उत्सव आहे, जे दरवर्षी २० डिसेंबर रोजी आगरवाडा येथे साजरे केले जाते. हा दिवस भक्ती, श्रद्धा आणि समाजातील एकतेचा प्रतीक बनला आहे. सातेरी देवीच्या आशीर्वादाने जीवनात सुख, समृद्धी आणि शांती येण्याचा विश्वास लोकांच्या हृदयात कायम आहे.

सातेरी जत्रेला आपले श्रद्धेचे अर्पण!

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.12.2024-शुक्रवार.
===========================================