दिन-विशेष-लेख-२० डिसेंबर – संयुक्त राष्ट्र संघाची स्थापना आणि मानवाधिकार घोषणा

[Atul Kaviraje]

संयुक्त राष्ट्र संघाची स्थापना (१९४८)-

२० डिसेंबर १९४८ रोजी, संयुक्त राष्ट्र संघाने 'मानवाधिकार घोषणा पत्र' (Universal Declaration of Human Rights) स्वीकारले. या घोषणेत मानवाधिकाराच्या सार्वभौम आणि अपिलीय अधिकारांचा समावेश आहे, ज्याने जगभरातील लोकशाही आणि अधिकारांवर मोठा प्रभाव टाकला. 🌍📜

२० डिसेंबर – संयुक्त राष्ट्र संघाची स्थापना आणि मानवाधिकार घोषणा पत्र (१९४८)-

परिचय: २० डिसेंबर १९४८ रोजी संयुक्त राष्ट्र संघाने मानवाधिकार घोषणा पत्र (Universal Declaration of Human Rights) स्वीकारले. हा ऐतिहासिक निर्णय जगभरातील लोकशाही आणि मानवाधिकारांच्या क्षेत्रात एक महत्त्वाचा टप्पा होता. हा दस्तऐवज संयुक्त राष्ट्र संघाच्या ५८ सदस्य देशांनी संमत केला आणि यामुळे प्रत्येक व्यक्तीला काही मुलभूत अधिकार प्राप्त होतात, ज्या अधिकारांचा उल्लंघन होऊ नये.

आधिकारिक घोषणांचे मुख्य मुद्दे:

१. सर्व व्यक्तींच्या समान अधिकारांची गॅरंटी:
या घोषणेत सर्व मानवतेला समान मानवी अधिकार देण्यात आले आहेत, ज्यामुळे सर्वांना समान न्याय, स्वातंत्र्य आणि मानवतेचा आदर केला जातो.

स्वतंत्रतेचे आणि अभिव्यक्तीचे अधिकार:
प्रत्येक व्यक्तीला स्वतंत्रपणे आपले मत व्यक्त करण्याचा अधिकार आहे. या घोषणेत प्रत्येक देशाच्या नागरिकांना विचारांची स्वतंत्रता आणि अभिव्यक्तीची स्वतंत्रता दिली आहे.

शारीरिक आणि मानसिक छळापासून संरक्षण:
या घोषणेत शारीरिक किंवा मानसिक छळ, अत्याचार, आणि अन्यायपूर्ण दडपशाहीपासून संरक्षण दिले आहे.

शिक्षणाचा अधिकार:
प्रत्येक व्यक्तीला शिक्षण घेण्याचा हक्क आहे, तसेच त्यांच्या बालकांना देखील शिक्षण मिळवण्याचा हक्क दिला जातो.

समानतेचा अधिकार:
सर्व व्यक्तींना कोणत्याही प्रकारच्या भेदभावाशिवाय समान अधिकार मिळावेत, यासाठीही यामध्ये तरतुदी आहेत.

इतिहास आणि संदर्भ:

दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळात जागतिक पातळीवर झालेल्या विध्वंसामुळे मानवतेला झालेल्या अत्याचारांनी मानवी अधिकारांच्या महत्त्वाला अजून अधिक जोर दिला. १९४५ मध्ये संयुक्त राष्ट्र संघाची स्थापना करण्यात आली आणि त्यानंतर १९४८ मध्ये या घोषणेला मंजुरी मिळाली. हा घोषणापत्र, ज्याच्या लेखनाचे प्रमुख कार्य एलेन लस्कीन आणि रेनेस यांनी केले, हे किमान सर्वांसाठी आवश्यक असलेल्या अधिकारांची एक यादी बनवते, ज्यामुळे प्रत्येक व्यक्तीला मानवाधिकारांचे संरक्षण मिळावे.

संदर्भ:

संयुक्त राष्ट्र संघाची वेबसाइट
"The Universal Declaration of Human Rights" - संयुक्त राष्ट्र संघ

निष्कर्ष:

२० डिसेंबर १९४८ रोजी संयुक्त राष्ट्र संघाने मानवाधिकार घोषणा पत्र स्वीकारले, जे आज जगभरातील प्रत्येक व्यक्तीच्या अधिकारांसाठी महत्त्वपूर्ण ठरले आहे. यामुळे मानवी अधिकारांचा जागतिक आदान-प्रदान झाला आणि हे मानवतेच्या उत्क्रांतीच्या दिशेने एक मोठे पाऊल होते.

🌍📜

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.12.2024-शुक्रवार.
===========================================