26 डिसेंबर, 2024 - श्री यल्लमा यात्रा, खंडेराजुरी, तालुका-मिरज-

[Atul Kaviraje]

श्री यल्लमा यात्रा, खंडेराजुरी, तालुका-मिरज-

26 डिसेंबर, 2024 - श्री यल्लमा यात्रा, खंडेराजुरी, तालुका-मिरज-

- श्री यल्लमा यात्रा, तिचे महत्त्व, आणि त्याच्या भक्तिरूपी संदेशाचे विवेचन-

श्री यल्लमा यात्रा खंडेराजुरी (तालुका मिरज) येथे दरवर्षी 26 डिसेंबरला आयोजित केली जाते. यल्लमा ही एक अत्यंत पूज्य आणि श्रद्धेने प्रतिष्ठित देवी आहे. श्री यल्लमा देवीच्या भक्तांनी संपूर्ण महाराष्ट्रात आणि विशेषत: मालवणी क्षेत्रात त्यांना एक अत्यंत शक्तिशाली आणि प्रेमळ देवतेच्या रूपात मानले आहे. या दिवशी, खंडेराजुरीत होणारी यल्लमा यात्रा एक मोठा धार्मिक आणि सांस्कृतिक उत्सव बनतो, ज्यामध्ये लाखो भक्त सामील होतात आणि देवीच्या पवित्र दर्शनासाठी येतात.

श्री यल्लमा देवीचे महत्त्व आणि जीवनकार्य
श्री यल्लमा देवीचा इतिहास आणि तिच्या शक्तीचा उल्लेख गोंदवले काव्य आणि लोककथांमध्ये आढळतो. ती धार्मिक, सामाजिक आणि सांस्कृतिक विश्वास यांचा समन्वय असलेली देवी आहे. यल्लमा देवींच्या पूजेचे प्रमुख उद्दीष्ट म्हणजे समाजातील समरसता, शांती आणि दैवी शक्तीला मान देणे.

यल्लमा देवीला विशेषत: धार्मिक उन्नती, बाळकणीची सुरक्षा, आणि समाजाच्या कल्याणासाठी प्रतिष्ठित केले जाते. तिच्या पवित्र शक्तीचा विश्वास लोकांच्या जीवनाच्या विविध पैलूंवर असतो. बऱ्याच वेळा तिला कल्याणी देवी, वृद्धादायिनी, आणि शक्तिस्वरूपा म्हणून ओळखले जाते. लोकांच्या अडचणींवर मात करण्यासाठी आणि सर्व अडचणींचे निवारण करण्यासाठी भक्त तिच्या चरणी असणाऱ्या व्रत, पूजा आणि तपश्चर्या यांचा आचरण करतात.

श्री यल्लमा देवीचे भक्तिरूपी कार्य
श्री यल्लमा देवीच्या पवित्र कार्यात एक वैशिष्ट्य आहे - ती फक्त देवी नाही तर एक समाजशक्ती म्हणून ओळखली जाते. देवीच्या पूजेने आणि तिच्या आशीर्वादाने समाजातल्या प्रत्येक घटकाला एक नवा जीवन दृषटिकोन मिळवला जातो. श्री यल्लमा देवींचे पूजन हे संप्रदायाला एकत्र आणणारे आहे, ज्यामध्ये प्रत्येक भक्त आपल्या आपदांपासून मुक्त होऊन देवीच्या आध्यात्मिक शिकवणीवर वास करतो.

सर्व लोक या यात्रा आणि देवीच्या पूजेतील अनेक कार्यकमांमध्ये भाग घेतात. या यात्रेचे महत्त्व फक्त धार्मिकच नाही, तर ते एक मोठे सांस्कृतिक आणि सामाजिक पर्व देखील आहे. यात भजन, कीर्तन, देवीच्या महात्म्याचे वाचन, भव्य रथयात्रा, आणि सामाजिक सामूहिक पूजा यांसारखे विविध धार्मिक कार्यक्रम असतात.

श्री यल्लमा यात्रा – खंडेराजुरीतील विशेषता
खंडेराजुरी ही एक ऐतिहासिक आणि पवित्र स्थान आहे जिथे श्री यल्लमा देवीची मुख्य पूजा आणि दर्शन होत असते. 26 डिसेंबर रोजी होणारी यात्रा खंडेराजुरी गावासाठी एक अत्यंत महत्त्वाचा दिवस असतो, कारण या दिवशी हज़ारों भक्त येऊन देवीचे दर्शन घेतात आणि तिला आशीर्वाद प्राप्त करतात. यावेळी, भक्तिगीत, कीर्तन, आणि धार्मिक उपास्य विधी यांचा मोठा समारंभ होतो. भक्त विविध स्थानिक देवते, पुंडलीक, राम, शंकर, आणि यल्लमाच्या रूपात भजन गातात.

यात्रेच्या दिवशी, खंडेराजुरी गाव हे एक वेगळ्या वातावरणात रंगलेले असते. गावात आणि गावाभोवती प्रकाश फुलवले जातात, रांगा लागलेल्या असतात, आणि साज शृंगार केलेल्या देवीच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना केली जाते. ह्याशिवाय, तुलसीच्या पत्रांचा तिळक, पुष्पांजली, आणि नैवेद्य देवीच्या चरणी अर्पण केले जातात. यल्लमा देवीचे हे महोत्सव लोकांमध्ये उत्साह आणि आनंदाचे वातावरण निर्माण करतात.

यल्लमा देवीचे भक्तिरूप समर्पण आणि समाजाच्या कल्याणाची प्रेरणा
श्री यल्लमा देवीची यात्रा आणि तिचा संदेश फक्त देवतेच्या पूजेसाठी नाही, तर ती समाजातील एकात्मतेला बल देण्यासाठी आहे. यल्लमाच्या भक्तीरूप साधनेसाठी एक अतूट संबंध असतो ज्याद्वारे भक्त आपल्या दुःखांचे निवारण आणि जीवनाच्या असुरक्षिततेला पराभूत करतात.

यल्लमा देवीचे दर्शन आणि त्यावर आधारित विविध साधना, समाजाला नवीन विचारांची दिशा देतात. ज्यामुळे समाजातील भेदभाव कमी होतो आणि समरसतेला प्रोत्साहन मिळते. भक्त यल्लमाच्या शरणागत होऊन जीवनातील अडचणी, नैतिक संकटं आणि जीवनाच्या निराशेवर विजय मिळवतात. यल्लमा देवीचे कृष्णकांदळे, कळीचा शक्तिवर्धन, आणि भक्तीसंप्रदाय हे सर्व काही तिच्या भक्तिमार्गातून प्राप्त होतात.

उदाहरण आणि प्रेरणा
श्री यल्लमा देवीच्या जीवनशक्तीला एक अत्यंत प्रेरणादायक संदेश मानले जाते. ती एक साधी, प्रेमळ आणि दयाळू देवी आहे जी तिच्या भक्तांच्या जीवनातील कष्ट आणि संकटांना सहजपणे निवारण करते. तिच्या पूजेने प्रत्येक भक्ताला आत्मशुद्धता, सामर्थ्य, आणि दिव्य कृपेची प्राप्ती होण्याची आशा वाटते.

यल्लमा देवीचे सामाजिक योगदान, विशेषत: वंचित, गरीब आणि महिला वर्गासाठी एक सुरक्षेसंस्था म्हणून आहे. ती समाजातील अंधश्रद्धा, पाप आणि वाईट कार्यांच्या विरोधात आपला आवाज उठवते आणि जीवनातील नैतिक मूल्यांच्या स्थापनेसाठी संघर्ष करते. यल्लमाच्या जीवनशक्तीला मान देऊन, भक्त प्रेम, ऐक्य, सत्य, आणि धैर्य या गुणांचे पालन करतात.

सारांश
श्री यल्लमा यात्रा खंडेराजुरी येथील एक भव्य धार्मिक, सांस्कृतिक आणि सामाजिक उत्सव आहे. या दिवशी लाखो भक्त देवीच्या दर्शनासाठी एकत्र येतात, आणि त्यांच्या जीवनावर भक्तिभाव, साधना, आणि दिव्य आशीर्वादाचा प्रभाव पडतो. श्री यल्लमा देवीच्या कार्याचा एकच संदेश आहे – समाजातील प्रत्येक व्यक्तीला समरसता, शांती, आणि कृपा प्राप्त होईल.

या दिवशी, भक्त श्री यल्लमाच्या चरणी नतमस्तक होऊन, तिच्या दिव्य शक्तीची प्राप्ती करून, जीवनातील प्रत्येक अडचण पार करतात. भक्तांना आशीर्वाद देण्यासाठी आणि देवतेच्या पवित्र कृपेसोबत हर्षोल्लास करत, यल्लमा देवीची यात्रा एक जीवनदायिनी प्रवास ठरते.

श्री यल्लमा देवीला भक्तांची श्रद्धांजली. 🙏💫

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-26.12.2024-गुरुवार.
===========================================