दिन-विशेष-लेख-03 JANUARY, 1521 – मार्टिन लुथरला बहिष्कृत केले (पवित्र रोमन

[Atul Kaviraje]

1521 – Martin Luther Excommunicated (Holy Roman Empire)-

Martin Luther was excommunicated by Pope Leo X for his role in the Protestant Reformation and his objections to Catholic Church practices.

1521 – मार्टिन लुथरला बहिष्कृत केले (पवित्र रोमन साम्राज्य)
मार्टिन लुथर यांना पोप लिओ X यांच्यातून बहिष्कृत करण्यात आले, कारण त्यांनी प्रोटेस्टंट सुधारणा चळवळीत महत्त्वाची भूमिका घेतली आणि कॅथोलिक चर्चच्या पद्धतींवर आक्षेप घेतला.

03 JANUARY, 1521 – मार्टिन लुथरला बहिष्कृत केले (पवित्र रोमन साम्राज्य)-

पार्श्वभूमी:
मार्टिन लुथर, एक जर्मन भिक्षु, धर्मशास्त्रज्ञ, आणि प्रोटेस्टंट सुधारणा चळवळीचे प्रमुख नेते, त्याच्या जीवनातील एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण क्षण म्हणून 3 जानेवारी 1521 ला पवित्र रोमन साम्राज्याने त्याला बहिष्कृत केले. यासाठी कारण म्हणजे लुथरने कॅथोलिक चर्चच्या शिक्षणावर कठोर टीका केली होती. त्याने 'निन्टी-नाइन थिसीस' (95 Theses) प्रसिद्ध केली, ज्यात चर्चच्या प्रथा आणि धर्मविचारांवर आक्षेप घेतले होते, विशेषत: पापांची माफी मिळवण्यासाठी चढवलेले कर (Indulgences) यावर.

मार्टिन लुथरचे प्रोटेस्टंट सुधारणा आंदोलन:
लुथरचे सुधारणा आंदोलन केवळ धार्मिकच नव्हे, तर सामाजिक आणि राजकीय दृष्टिकोनातूनही महत्त्वाचे ठरले. त्याने कॅथोलिक चर्चच्या भ्रष्टाचाराविरुद्ध उभे राहिले आणि 'प्रत्येक ख्रिस्तीला पापमुक्त करण्यासाठी' धर्मशास्त्रातून चर्चच्या हस्तक्षेपाच्या विरोधात बोलले. लुथरचे मत होते की, धार्मिक प्रथा फक्त पवित्र शास्त्र, म्हणजे बायबलवर आधारित असाव्यात, आणि चर्चने जोवर बायबलच्या शिकवणीची पालन केली नाही, तोवर तो चुकीचा आहे.

बहिष्काराचा निर्णय:
1521 मध्ये, पोप लिओ X ने लुथरला बहिष्कृत केले. त्याला "आंतरधर्मद्वेषी आणि पापी" म्हणून घोषित करण्यात आले, आणि त्याचे लेखन जाळण्याचा आदेश दिला. त्यानंतर, पवित्र रोमन साम्राज्याने त्याला राजकीय आणि धार्मिक बहिष्कार केला. मात्र, लुथरने कधीही आपल्या मतावर वळण घेतले नाही. त्याने 'प्रत्येक व्यक्तीला बायबलचे वाचन करणे आणि त्यावर विचार मंथन करणे' हे ख्रिस्ती जीवनाचे प्रमुख अंग मानले.

प्रमुख मुद्दे आणि विश्लेषण:
चर्चचे भ्रष्टाचार: लुथरने चर्चच्या भ्रष्टाचाराचा उघड केला, विशेषतः पापमुक्तीसाठी दिल्या जाणाऱ्या इन्श्युल्जन्सच्या व्यवहारामुळे. त्याने याला 'धर्मशास्त्रविरोधी' ठरवले.

संपूर्ण धार्मिक क्रांती: लुथरने प्रोटेस्टंट सुधारणा चळवळीला जन्म दिला, जी पुढे जाऊन पश्चिम युरोपमध्ये धार्मिक व सांस्कृतिक बदल घडवून आणेल.

लुथरचे योगदान: लुथरने बायबलचे जर्मन भाषेत अनुवाद केले, जे लोकांना अधिक प्रमाणात शास्त्रवाचन करण्याची संधी देईल. त्याचे विचार युरोपभर व्यापले आणि ख्रिस्ती धर्माच्या विचारधारेत मोठे बदल घडवून आणले.

निष्कर्ष:
मार्टिन लुथरचा बहिष्कार केल्यामुळे चर्च आणि समाजातील धार्मिक परंपरा बदली. लुथरच्या विचारधारेने एक नवीन धार्मिक चळवळीला जन्म दिला आणि प्रोटेस्टंट धर्माच्या प्रसाराला चालना दिली. त्याच्या विचारांनी जगभरातील ख्रिस्ती धर्माच्या ओळखीला एक नवा दिशा दिला आणि युरोपातील धार्मिक संघर्षाला कारणीभूत ठरला.

आधिकारिक संदर्भ:
"मार्टिन लुथर आणि प्रोटेस्टंट सुधारणा" – चर्च इतिहास
"लुथरचे 95 थिसीस" – बायबल अनुवाद

प्रतीक, चिन्ह, आणि इमोजी:
📜🖋� - लुथरच्या 95 थिसीसचे प्रतीक
⛪🔥 - चर्चच्या विरोधातील संघर्ष
📖✨ - बायबलचे महत्त्व
⚔️💔 - धार्मिक वाद आणि संघर्ष
🛑📜 - बहिष्काराचा आदेश

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-03.01.2025-शुक्रवार.
===========================================