५ जानेवारी २०२५ - श्री तुकारामबाबा जोशी जयंती-

[Atul Kaviraje]

श्री तुकारामबाबा जोशी जयंती-

५ जानेवारी २०२५ - श्री तुकारामबाबा जोशी जयंती-

महत्त्व:

५ जानेवारी हा दिवस महाराष्ट्रातील एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि श्रद्धेय दिन आहे, कारण याच दिवशी श्री तुकारामबाबा जोशी यांची जयंती आहे. श्री तुकारामबाबा जोशी हे एक महान संत, भक्त, व दिव्य गुरु होते. त्यांनी भक्तिरसाच्या माधुर्याने जीवनाला एक नवा अर्थ दिला आणि समाजाला आत्मसाक्षात्कार व ईश्वरभक्तीच्या मार्गावर चालण्याची प्रेरणा दिली. त्यांच्या जीवनातील अनुभव, त्यांच्या आध्यात्मिक शिक्षण, आणि त्यांचे कार्य आजही महाराष्ट्रात तसेच इतर अनेक प्रदेशांमध्ये व्रुद्ध श्रद्धा आणि भक्तिपंथाचा आदर्श आहे.

श्री तुकारामबाबा जोशी यांचे जीवनकार्य:

श्री तुकारामबाबा जोशी यांचा जन्म महाराष्ट्रातील एका छोट्या खेड्यात झाला. त्यांच्या जीवनाची महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे त्यांना खूप लहान वयातच भगवंताशी एक अतूट नाते जोडले आणि त्यांनी भक्तिरूपाने आयुष्य घालवले. श्री तुकारामबाबा जोशी यांचे जीवन हे एका साध्या व्यक्तिमत्वाचे, पण अत्यंत प्रेरणादायी होते. त्यांच्या मनामध्ये एक अथांग श्रद्धा होती की, भक्तिरुपाने जे जगतात, तेच खरे जीवन आहे. त्यांचा विश्वास होता की, आत्मसाक्षात्कार आणि ईश्वराशी साक्षात्कार मिळवण्यासाठी सर्वतोपरी जीवनात साधना आणि समर्पण आवश्यक आहे.

श्री तुकारामबाबा जोशी हे भक्तिमार्गी जीवन जगत असताना लोकांना एकत्र आणण्यासाठी विविध भक्तिसंप्रदायांमध्ये सहभाग घेत होते. त्यांची भाषा अत्यंत साधी होती, परंतु त्यांचे शब्द भक्तिपंथाच्या सत्यतेची गोडी आणि महत्त्व स्पष्ट करायचे.

उदाहरण:

श्री तुकारामबाबा जोशी यांनी त्यांचे संपूर्ण जीवन भक्तिरुपाने समर्पित केले होते. त्यांच्या जीवनातील एक अत्यंत प्रसिद्ध वृतांत म्हणजे त्यांनी एकदा त्यांचे मन एकवटले आणि स्वतःच्या भक्तिरूपी साधनेला अर्पण केले. त्यांच्या साधनेमुळे अनेक लोकांना प्रेरणा मिळाली. तुकारामबाबा जोशी यांनी जेव्हा एकदा व्रत घेतले, तेव्हा त्यांनी आपल्या व्यक्तिमत्वातील सगळ्या लौकिक इच्छांना संपवले आणि केवळ भक्तिरुपाने कर्तव्य पार करण्याची शपथ घेतली.

त्यांच्या जीवनात श्रद्धा व भक्ती ही एक प्रमुख बाब होती, आणि त्या भक्तिरूपी साधनेचा खरा अनुभव देणारा असतो. त्यांचा विश्वास होता की, प्रत्येक व्यक्ति जो ईश्वरात मन लावतो, त्याला जीवनाची पूर्णता अनुभवायला मिळते. एक साधक आणि भक्त म्हणून त्यांनी आपल्या जीवनात मोठ्या संकटांना पार केले, तरी त्यांची भक्ती कधीही लय झाली नाही.

श्री तुकारामबाबा जोशी यांच्या कार्याची महत्त्वपूर्ण शिकवण:

श्रद्धा आणि समर्पण:
श्री तुकारामबाबा जोशी यांच्या जीवनातील एक महत्त्वपूर्ण तत्त्व म्हणजे समर्पण. त्यांनी एकच गोष्ट शिकवली आणि ती म्हणजे "ईश्वरावर अढळ विश्वास आणि भक्तिरूपी समर्पण." त्यांच्या जीवनातील साधनेसारखी कठीणता आणि त्यामध्ये प्रेम आणि समर्पणाच्या खूप मोठ्या उंचीला त्यांनी पोहोचवले. हे त्यांचे जीवन सर्वांगीण आणि इतरांच्या जीवनात सद्गुणांचे बीजारोपण करणारं ठरलं.

साधे जीवन, उच्च विचार:
श्री तुकारामबाबा जोशी यांच्या जीवनात अत्यंत साधे पण प्रगल्भ विचार होते. त्यांची उपास्य देवतेची भक्ती, त्यांचा व्रताचं पालन, आणि जीवनातील सर्व कृत्यांच्या समर्पणाचे आदर्श आजही समजले जातात. त्यांनी शिकवले की, जो साधा जीवन जगतो, तोच खरा देवाचा भक्त असतो.

समाज जागरूकता:
श्री तुकारामबाबा जोशी हे एक आदर्श समाज सुधारक होते. त्यांनी लोकांना प्रेम, दया आणि एकतेच्या मार्गावर चालायला प्रवृत्त केलं. त्यांनी आपल्या शिकवणीच्या माध्यमातून जातिवाद, भेदभाव आणि अन्यायाच्या विरोधात समाजाला जागरूक केले. त्यांनी महत्त्व दिले की, समाजाच्या सर्व स्तरांवर एकत्र येऊन एक चांगले जीवन घालवणे आवश्यक आहे.

आध्यात्मिक उन्नती:
त्यांच्या जीवनातील प्रत्येक कार्य हे आत्मसाक्षात्काराच्या दृषटिकोनातून होत असतं. भक्तिरूपाने केल्या गेलेल्या साधनेचा अनुभव काय असतो हे त्यांनी प्रत्येकाला दाखवलं. श्री तुकारामबाबा जोशी यांचे जीवन एक आत्मसाक्षात्कार प्राप्त करणारा व्यक्तिमत्व ठरले आणि ते इतरांसाठी एक आदर्श ठरले.

विवेचन:

श्री तुकारामबाबा जोशी यांच्या जीवनाचे महत्त्व म्हणजे त्यांचे जीवन ईश्वराची उपासना, भक्तिरस, समर्पण, साधना आणि समाजसेवा यांचे उत्कृष्ट एकत्रण होतं. त्यांच्या शिकवणींनी अनेक लोकांना शांती आणि समाधानी जीवन जगण्याची प्रेरणा दिली. साधारणपणे त्यांच्या शिक्षणात कोणताही भव्य शब्द किंवा गडद दर्शन नव्हते. त्यांची शिकवण अत्यंत सोपी, परंतु प्रभावशाली होती. त्यांचे जीवन हे श्रद्धेच्या आणि आध्यात्मिकतेच्या प्रतीकाचे उदाहरण आहे.

त्यांनी 'ध्यान व साधना' यावर आधारित कार्ये केली. त्यांचा संप्रदाय असो वा शिक्षण, प्रत्येक गोष्टीत त्यांचा उद्देश एकच होता - त्या कार्यात भक्तिरस आणि ईश्वराशी संलग्नता ठेवणे.

निष्कर्ष:

५ जानेवारी हा दिवस श्री तुकारामबाबा जोशी यांच्या जीवनकार्याचे व स्मरणाचे दिवस आहे. त्यांचे जीवन, त्यांचे कार्य, आणि त्यांची शिकवण आजही आपल्याला प्रगल्भता, साधेपणा, आणि आध्यात्मिकतेच्या मार्गावर चलण्याची प्रेरणा देत आहे. त्यांच्या जयंतीचे औचित्य साधून, आपण देखील त्यांची शिकवण मनाशी एकत्र करून त्यांचे आदर्श पाळण्याचा संकल्प करूया.

"भक्तिरूपी साधनेने जीवनात शांती मिळवा आणि ईश्वराशी नवा संबंध प्रस्थापित करा." 🌸🙏

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-05.01.2025-रविवार.
===========================================