भारतीय लोककला आणि त्याचे संवर्धन-2

[Atul Kaviraje]

भारतीय लोककला आणि त्याचे संवर्धन-

लोककलेचे संवर्धन:

आजच्या आधुनिक आणि प्रौद्योगिकीकृत युगात भारतीय लोककलेच्या संवर्धनाचा मुद्दा खूप महत्त्वाचा आहे. कलेचे वयस्क होणे, त्याच्यात तंत्रज्ञानाचा प्रभाव, आणि पर्यावरणीय बदल यामुळे लोककला हळूहळू लोप पावत आहे. यावर उपाय म्हणून काही पद्धती लागू केली जात आहेत:

शिक्षण आणि जागरूकता:
लोककलेच्या महत्वावर शिक्षण देणे आवश्यक आहे. शालेय आणि महाविद्यालयीन पातळीवर लोककलेचा अभ्यास समाविष्ट करणे, तसेच लोककलेच्या महत्वाची जनजागृती निर्माण करणे महत्त्वाचे आहे.

संवर्धन संस्था:
भारतात अनेक संस्थांनी लोककलेच्या संवर्धनासाठी कार्य सुरु केले आहे, जसे की ललित कला अकादमी, हस्तशिल्प विकास आयोग, आणि राष्ट्रीय लोक कला मंच इत्यादी. या संस्थांनी कलेला संजीवनी दिली आहे आणि कलाकारांना प्रोत्साहन दिले आहे.

प्रशासनाची भूमिका:
भारत सरकारने लोककलेला राष्ट्रीय महत्त्व देऊन विविध योजनांचे आयोजन केले आहे. हस्तकला, शिल्पकला, आणि इतर लोककला प्रकारांच्या संरक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य देणे आवश्यक आहे.

नवीन पिढीला जोडणे:
यंग जेनरेशनला लोककलेच्या महत्त्वाची शिकवण देणे, त्यात सहभागी करणे, आणि कलेच्या कार्यक्रमांची आयोजन करणे हे देखील महत्त्वाचे आहे. सोशल मीडिया आणि डिजिटल मंचांचा उपयोग करून लोककलेला एक जागतिक स्तरावर पोहचवता येईल.

निष्कर्ष:

भारतीय लोककला ही भारतीय संस्कृतीची जिवंत दृषटिकोन आहे आणि त्याला संवर्धित करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. लोककलेच्या माध्यमातून आपल्या समाजाची विविधता, परंपरा, आणि धार्मिक विश्वास प्रकट होतात. यामुळे भारतीय समाजाच्या ऐतिहासिकतेचा आदानप्रदान होतो आणि या कलेचे संपूर्ण जगभरात एक अद्वितीय स्थान आहे. परंतु, त्याचे संवर्धन एक अत्यंत महत्त्वाचे कार्य बनले आहे, जेणेकरून पुढील पिढ्यांपर्यंत ही कला जिवंत राहील.

"कला म्हणजे लोकांच्या भावनांचा आवाज असतो आणि लोककला ती आवाज जगाच्या कानापर्यंत पोहोचवते." 🎨🖌�🌿

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-05.01.2025-रविवार.
===========================================