१३ जानेवारी २०२५ - शृंगेरीदेवी यात्रा - ब्रह्मगाव, तालुका आष्टी-

[Atul Kaviraje]

शृंगेरीदेवी यात्रा-ब्रह्मगाव-तालुका आष्टी-

१३ जानेवारी २०२५ - शृंगेरीदेवी यात्रा - ब्रह्मगाव, तालुका आष्टी-

शृंगेरी देवी यात्रा – महत्त्व आणि धार्मिक दृष्टिकोन

शृंगेरी देवी यात्रा हा एक अत्यंत पवित्र आणि भक्तिरसाने भरलेला धार्मिक उत्सव आहे, जो महाराष्ट्र राज्यातील ब्रह्मगाव गावात आयोजित केला जातो. शृंगेरी देवी हा आदिशक्तीचा प्रतीक मानला जातो आणि तिच्या पूजेचा मुख्य उद्देश भक्तांच्या जीवनातील अडचणी दूर करणे, मानसिक शांती प्रदान करणे, तसेच भक्तांना सुख-समृद्धी मिळवून देणे आहे. शृंगेरी देवीच्या पूजेची परंपरा अत्यंत प्राचीन आहे आणि ती स्थानिक समाजातील एक महत्त्वपूर्ण धार्मिक उत्सव बनलेली आहे.

शृंगेरी देवी ही देवी ज्ञान, भक्ति आणि शक्तीची संगम असलेल्या स्वरूपात पूजली जाते. शृंगेरी देवीच्या दर्शनाने भक्तांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणला जातो. या दिवशी, ब्रह्मगावच्या स्थानिक भक्त एकत्र येऊन देवीच्या मंदिरात विविध धार्मिक कृत्ये पार पाडतात. यामध्ये प्रार्थना, हवन, कीर्तन आणि व्रत ठेवणे यांचा समावेश असतो.

शृंगेरी देवी यात्रा आणि तिचे धार्मिक महत्त्व

शृंगेरी देवीचा पूजन धार्मिक दृषटिकोनातून अत्यंत महत्त्वपूर्ण ठरतो. या दिवसाचा मुख्य उद्देश भक्तांच्या जीवनातील प्रत्येक अडचण दूर करणे आणि देवतेच्या कृपेने त्यांच्या जीवनात उज्ज्वलता आणणे आहे. भक्त शृंगेरी देवीच्या दर्शनासाठी एकत्र येतात आणि त्यांच्याकडून आशीर्वाद प्राप्त करतात. शृंगेरी देवीच्या आशीर्वादाने जीवनातील संकटांवर मात केली जाते, तसेच मानसिक शांती आणि आध्यात्मिक उन्नती प्राप्त होते.

या दिवशी, भक्तांनी व्रत ठेवून देवीच्या चरणी प्रार्थना केली जाते. त्यांचे प्रत्येक कृत्य श्रद्धा आणि समर्पणाने भरलेले असते. शृंगेरी देवीच्या पूजेच्या कृत्यांमध्ये हवन, व्रत, मंत्रोच्चारण, आणि सामूहिक भजन असे धार्मिक कार्य पार पडतात. यामुळे भक्तांना देवीच्या कृपेचा अनुभव होतो आणि त्यांचे जीवन उजळते.

शृंगेरी देवी यात्रा आणि सांस्कृतिक महत्त्व

शृंगेरी देवी यात्रा केवळ एक धार्मिक कार्य नाही, तर ती एक सांस्कृतिक उत्सव देखील आहे. या दिवशी, ब्रह्मगावमध्ये विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. स्थानिक लोक भक्तिभावाने विविध पारंपरिक नृत्य, संगीत, भजन, कीर्तन आणि काव्य सादर करतात. यामुळे भक्तांची श्रद्धा आणि विश्वास आणखी दृढ होतो.

यात्रेदरम्यान, भक्त गजरात एकत्र येतात आणि आपले भक्तिरसाने भरलेले अनुभव एकमेकांसोबत शेअर करतात. यामध्ये स्थानिक कवी आणि संगीतकार विविध भक्तिरचनांचा सादरीकरण करतात, ज्यामुळे भक्तांची श्रद्धा आणखी पक्की होते. याचवेळी, स्थानिक समुदायातील विविध व्यक्ती एकमेकांना मदत करण्याच्या हेतूने सहभागी होतात. अन्नदान, वस्त्रदान आणि अन्य सामाजिक उपक्रम या यात्रेचा एक भाग बनतात.

भक्तिभावपूर्ण लघु कविता-

शृंगेरी मातेच्या चरणी, होईल सुखाचा प्रारंभ,
तिच्या कृपेने जीवनात, होईल अंधाराचा नाश।
व्रत ठेवून समर्पण, भक्तीचा रंग भरावा,
शांती आणि सुखाचा मार्ग, तुझ्या आशीर्वादाने पहावा ।
निरंतर श्रद्धेने, तुला शरण येतो,
शृंगेरी देवीच्या कृपेने, जीवन उजळवतो।

शृंगेरी देवी यात्रा आणि समाजातील एकता

शृंगेरी देवी यात्रा केवळ एक धार्मिक उत्सव नाही, तर ती एकता आणि सामूहिक भावना निर्माण करणारी आहे. यामध्ये स्थानिक आणि बाह्य भक्त एकत्र येऊन एकमेकांची मदत करतात. यात्रा दरम्यान, भक्त एकत्र येऊन देवीच्या पूजा अर्चनेत भाग घेतात, व्रत ठेवतात, आणि विविध सामूहिक धार्मिक कार्यांमध्ये सहभागी होतात.

यात्रेच्या दिवशी, भक्त विविध सामाजिक उपक्रम जसे की अन्नदान, वस्त्रदान, आणि इतर सेवा कार्य करतात. यामुळे स्थानिक समुदायामध्ये सहकार्य, प्रेम आणि एकतेची भावना वाढते. यातून समाजाची एकजूट साधली जाते आणि प्रत्येक व्यक्ती त्याच्या कर्तव्याची महत्त्वाची भूमिका ओळखतो.

यात्रेच्या काळात स्थानिक कलाकार विविध सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन करतात. या कार्यक्रमांतून भक्त आपल्या श्रद्धेची अभिव्यक्ती करतात. केवळ धार्मिक कार्यक्रमच नाही, तर सांस्कृतिक कार्यक्रम देखील धार्मिक यात्रेच्या एक महत्त्वपूर्ण भाग बनतात.

निष्कर्ष

शृंगेरी देवी यात्रा एक अत्यंत पवित्र आणि महत्त्वपूर्ण धार्मिक उत्सव आहे, ज्याद्वारे भक्त त्यांचे जीवन शांती आणि समृद्धीने भरलेले करण्याचा प्रयत्न करतात. शृंगेरी देवीच्या आशीर्वादाने, भक्त आपली जीवनाची दिशा सुधारतात आणि त्यांच्यातील मानसिक शांती आणि आध्यात्मिक उन्नती साधतात. याच्या माध्यमातून स्थानिक समाजात प्रेम, एकता, आणि सहकार्याची भावना निर्माण होते. ब्रह्मगावच्या शृंगेरी देवीच्या यात्रेचा उद्देश केवळ भक्तांचा आध्यात्मिक उन्नती साधणारा नाही, तर तो एक सामाजिक आणि सांस्कृतिक एकतेचा उत्सव म्हणूनही महत्त्वाचा आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-13.01.2025-सोमवार.
===========================================