दिन-विशेष-लेख-२० जानेवारी, १२६५ – पहिली इंग्रजी संसदेची बैठक-

[Atul Kaviraje]

1265 – First English Parliament convenes.-

The first English Parliament was convened by Simon de Montfort, bringing together nobles and clergy, marking an important step in the development of constitutional monarchy.

२० जानेवारी, १२६५ – पहिली इंग्रजी संसदेची बैठक-

महत्त्वपूर्ण ऐतिहासिक घटना: २० जानेवारी १२६५ रोजी साइमन दे मोंटफोर्ट यांनी इंग्लंडमध्ये पहिली संसदीय बैठक आयोजित केली. या संसदेच्या माध्यमातून इंग्रजी राज्यघटनेचा एक महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला गेला. यामध्ये नौबद (nobles) आणि धार्मिक नेते (clergy) एकत्र आले, ज्यामुळे इंग्लंडमध्ये संविधानिक राजवटीच्या विकासास प्रारंभ झाला.

परिचय (Introduction):
१२६५ मध्ये साइमन दे मोंटफोर्ट यांनी इंग्रजी संसद सुरू केली. हे एक ऐतिहासिक क्षण होते कारण याने इंग्लंडमधील राजकीय व्यवस्थेमध्ये मोठा बदल घडवला. संसदेचे आयोजन करून, मोंटफोर्टने नौबद व पाद्री यांना एकत्र आणले आणि इंग्लंडच्या राज्यशास्त्रातील एक नवीन मार्ग तयार केला. यामुळे राज्यपालांच्या अधिकारांचे एक केंद्रीकरण केले गेले आणि राजकीय निर्णय प्रक्रियेत सामान्य लोकांचा सहभाग वाढवला.

मुख्य मुद्दे (Main Points):
साइमन दे मोंटफोर्ट आणि संसदीय बैठक:

साइमन दे मोंटफोर्ट हे एक शक्तिशाली इंग्रजी नौबद होते आणि इंग्लंडमध्ये न्याय आणि सत्ता यांचे संतुलन राखण्यासाठी त्यांनी संसदीय बैठक आयोजित केली.
या संसदेचे आयोजन राजकीय अधिकारांचा आदान-प्रदान करण्याचा एक महत्त्वपूर्ण प्रयत्न होते, ज्यामुळे राजकारणाच्या क्षेत्रात सामाजिक आणि धार्मिक वर्गांना सामावून घेतले गेले.

संसदीय प्रणालीची प्रगती:

संसदीय बैठकीमध्ये नौबद आणि पाद्री यांच्यासोबत सामान्य लोकांचे प्रतिनिधी देखील उपस्थित होते.
यामुळे लोकशाहीच्या प्रगतीची चळवळ सुरू झाली, जिथे विविध वर्गांचे प्रतिनिधित्व संसदेच्या माध्यमातून होऊ लागले.

राजकीय ताणतणाव आणि परिणाम:

या संसदीय बैठकीचा उद्देश इंग्लंडच्या राजकीय तणावाचे समाधान करणे होते, जे विविध सामाजिक गटांमध्ये वाढत होते.
यामुळे संसदीय तंत्रज्ञानाच्या वापराचा प्रारंभ झाला आणि संविधानिक राजवटीचा विकास झाला.

संपूर्ण युरोपवर प्रभाव:

इंग्लंडच्या संसदीय बैठकीने फक्त इंग्लंडच नाही, तर संपूर्ण युरोपमधील राजकीय व्यवस्थांवर प्रभाव टाकला.
यामुळे संविधानिक राजवटीच्या विचारांची पुढील पिढ्यांमध्ये प्रभावीता वाढली.

संदर्भ (References):
Simon de Montfort: A Revolution in Government – James Bothwell
The Origins of the English Parliament – J.R. Maddicott
History of Parliament: The House of Commons – Sir Lewis Namier

चित्र आणि प्रतीक (Pictures and Symbols):
🏰 साइमन दे मोंटफोर्टचे चित्र
📜 पहिली संसदीय बैठक
👑 राज्यघटना आणि संसदीय प्रणालीचे प्रतीक
🏛� संसद भवन
⚖️ न्याय आणि सत्ता प्रणालीचे चित्र

निष्कर्ष (Conclusion):
२० जानेवारी १२६५ हा दिवस इंग्लंडच्या राजकीय इतिहासातील महत्त्वपूर्ण टप्पा ठरला, कारण त्याद्वारे इंग्रजी संसदेची पिढ्यानपिढ्या चालत आलेली व्यवस्था स्थापन झाली. साइमन दे मोंटफोर्ट यांच्या नेतृत्वात आयोजित करण्यात आलेली ही संसदीय बैठक इंग्लंडमध्ये संविधानिक राजवटीच्या विकासाचा प्रारंभ करणारी ठरली. यामुळे लोकशाहीला पाठिंबा मिळाला आणि युरोपातील इतर देशांमध्येही संसदीय व्यवस्थेच्या विकासासाठी प्रेरणा मिळाली.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-20.01.2025-सोमवार. 
===========================================