दिन-विशेष-लेख-२५ जानेवारी - १५३३ : इंग्लंडचे राजा हेन्री आठवे यांच्या पहिल्या

[Atul Kaviraje]

1533 – Catherine of Aragon, the first wife of King Henry VIII of England, was divorced in a controversial move that led to England's break from the Roman Catholic Church.-

२५ जानेवारी - १५३३ : इंग्लंडचे राजा हेन्री आठवे यांच्या पहिल्या पत्नी कॅथरीन ऑफ अॅरागॉन यांचा विवादास्पद घटस्फोट झाला, ज्यामुळे इंग्लंडला रोमन कॅथोलिक चर्चपासून तुटण्यास कारणीभूत ठरले.-

परिचय:
२५ जानेवारी १५३३ रोजी इंग्लंडचे राजा हेन्री आठवे आणि कॅथरीन ऑफ अॅरागॉन यांच्यातील विवाहाचा शेवट झाला. कॅथरीन हा हेन्रीचा पहिला विवाह होता, परंतु राजाला अपत्य नसल्यामुळे तो वैवाहिक जीवनात असंतुष्ट होता. हेन्रीने कॅथरीनशी घटस्फोट घेऊन तिच्या जागी अ‍ॅन बोलिनशी विवाह केला, ज्यामुळे इंग्लंड आणि रोमन कॅथोलिक चर्च यांच्यात वाद उभा राहिला, आणि हा वाद पुढे इंग्लंडच्या चर्चच्या स्वतंत्रतेच्या मार्गावर ठरला.

ऐतिहासिक महत्त्व:
१. इंग्लंड आणि कॅथोलिक चर्चमधील तणाव: हेन्री आठवेनं कॅथरीनपासून घटस्फोट घेतल्यामुळे इंग्लंड आणि रोममध्ये असलेल्या धार्मिक संबंधांमध्ये गडबड निर्माण झाली. हेन्रीने कॅथोलिक चर्चच्या मान्यतेस नकार दिला आणि स्वातंत्र्याची मागणी केली, ज्यामुळे इंग्लंडच्या चर्चने रोमन कॅथोलिक चर्चपासून वेगळे होण्यास प्रारंभ केला.

२. अ‍ॅन बोलिनचे प्रभाव: हेन्री आठवेने कॅथरीनपासून घटस्फोट घेतल्यानंतर अ‍ॅन बोलिनसोबत विवाह केला. अ‍ॅन बोलिन इंग्लंडच्या इतिहासात एक अत्यंत महत्त्वाची व्यक्ति बनली, कारण तिच्या गर्भवतीपणामुळे हेन्रीने कॅथरीनशी घटस्फोट घेतला होता, आणि तिच्या बाळाच्या जन्माची आशा होती. अ‍ॅनच्या गर्भवतीपणामुळे ही घटस्फोटाची प्रक्रिया अधिक जलद झाली.

३. इंग्लंडचा चर्च विभाजन: हेन्रीच्या कॅथरीनपासून घटस्फोट घेण्याच्या निर्णयामुळे इंग्लंड चर्चने रोमच्या अधिकारास नकार दिला आणि इंग्लंड चर्चला स्वतंत्र करणे सुरू केले. या घटनेला "Engilsh Reformation" म्हणून ओळखले जाते.

प्रमुख मुद्दे:
धार्मिक संघर्ष आणि बदल: कॅथरीन आणि हेन्रीच्या घटस्फोटामुळे चर्चला खूप मोठे संकट आले. इंग्लंडने कॅथोलिक चर्चपासून स्वतंत्र होण्यासाठी आपल्या मार्गावर ठरले.

राजकारणी आणि धार्मिक कार्ये: हेन्री आठवेच्या या निर्णयाने धर्म आणि राजकारण यांच्यातील संबंध नवीन वळण घेतले. हेन्रीने धार्मिक स्वातंत्र्य आणि चर्चच्या विषयावर अधिक अधिकार मिळवण्यास सुरुवात केली.

इंग्लंडमधील धर्मसुधारणा: इंग्लंडमध्ये धार्मिक स्वातंत्र्य प्राप्त करण्यासाठी हेन्रीने कॅथोलिक चर्चच्या विरोधात तत्त्वज्ञान आणि कायद्यांचा वापर केला. या प्रक्रियेत त्याला राज्यकर्त्याचे पूर्ण समर्थन मिळाले.

नोंदी:
हेन्री आठवेनं कॅथरीनपासून घटस्फोट घेतल्यामुळे आणि अ‍ॅन बोलिनसोबत विवाह केल्यामुळे, इंग्लंडमधील धार्मिक व राजकीय घटनांमध्ये मोठे बदल घडले. या घटनेच्या परिणामी इंग्लंडच्या चर्चने रोमन कॅथोलिक चर्चपासून विभक्त होण्याची प्रक्रिया सुरू केली, ज्यामुळे पुढे इंग्लंडमध्ये "इंग्लिश रिफॉर्मेशन" सुरू झाला.

निष्कर्ष:
कॅथरीन ऑफ अॅरागॉन आणि हेन्री आठवेमधील घटस्फोटाची घटना इंग्लंडच्या इतिहासातील एक महत्त्वाची वळण आहे. या घटनेने इंग्लंडमधील धर्मनिरपेक्षतेची आणि चर्चाच्या स्वातंत्र्याची प्रक्रिया प्रारंभ केली, ज्यामुळे इंग्लंडच्या चर्चचे स्वातंत्र्य रोमन कॅथोलिक चर्चपासून मिळाले.

चित्र/सिंबोल्स:
👑💔✝️

Sources (संदर्भ):

Henry VIII and the English Reformation
Catherine of Aragon and Her Divorce

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-25.01.2025-शनिवार.
===========================================