भगवान मार्कंडेय जयंती - ०१ फेब्रुवारी, २०२५-

[Atul Kaviraje]

भगवान मार्कंडेय जयंती - ०१ फेब्रुवारी, २०२५-

भगवान मार्कंडेय जयंतीचे महत्त्व

हिंदू धर्मात भगवान मार्कंडेय जयंतीचा उत्सव खूप महत्वाचा आहे. हा दिवस विशेषतः भगवान मार्कंडेय यांच्या जयंती म्हणून साजरा केला जातो, जे एक महान ऋषी आणि तपस्वी होते. माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशीला भगवान मार्कंडेय यांचा जन्मोत्सव साजरा केला जातो. भगवान मार्कंडेय यांचे जीवन आणि त्यांची कहाणी आपल्याला सत्य, धैर्य, भक्ती आणि देवावर अढळ श्रद्धा ठेवण्याची प्रेरणा देते.

भगवान मार्कंडेय यांनी आयुष्यभर भगवान शिवाची उपासना केली आणि या भक्तीमुळे ते अमर झाले. त्यांची कहाणी विशेषतः त्यांच्या अद्भुत धैर्यासाठी आणि भगवान शिवावरील अढळ श्रद्धेसाठी प्रसिद्ध आहे. भगवान मार्कंडेय यांच्या जीवनात एक महत्त्वाचा भाग आहे, जेव्हा यमराजांनी त्यांना मृत्युमार्गावर पाठवण्याचा प्रयत्न केला, परंतु भगवान शिव यांनी त्यांना अमर केले. या घटनेने हे सिद्ध केले की जर खऱ्या भक्ताची भक्ती खऱ्या श्रद्धेने देवाला समर्पित असेल तर कोणतीही शक्ती त्याचा नाश करू शकत नाही.

भगवान मार्कंडेय यांचे जीवन आणि संदेश
भगवान मार्कंडेय यांचा जन्म हा एक अतिशय शुभ आणि पवित्र प्रसंग होता. तो लहानपणापासूनच खूप धार्मिक आणि तपस्वी होता. जेव्हा त्याने यमराजाकडून त्याच्या मृत्युबद्दल वचन घेतले तेव्हा तो भगवान शिवाच्या उपासनेत मग्न झाला आणि त्याच्या भक्तीने प्रसन्न होऊन भगवान शिवाने त्याला अमरत्वाचे वरदान दिले. या घटनेनंतर तो मृत्यूच्या सावलीच्या पलीकडे गेला.

भगवान मार्कंडेय यांनी आयुष्यभर तपस्या आणि भक्ती केली आणि त्यांचे जीवन हे सिद्ध करते की जर एखादी व्यक्ती योग्य मार्गाचे अनुसरण करते तर ती कोणत्याही अडचणीवर मात करू शकते. त्यांच्या जीवनातून आपल्याला हेही शिकायला मिळते की देवाच्या कृपेने कोणतीही भक्ती नष्ट होत नाही आणि भक्ताने कधीही हार मानू नये.

भगवान मार्कंडेय यांचे हे जीवन सत्य आणि भक्तीचे प्रतीक बनते आणि ते मानवतेला शिकवतात की देवाच्या भक्तीपेक्षा मोठे धैर्य नाही.

भगवान मार्कंडेय जयंतीनिमित्त पूजा पद्धत
भगवान मार्कंडेय यांच्या जयंतीनिमित्त त्यांची विशेष श्रद्धेने पूजा केली जाते. हा दिवस भगवान शिवाच्या पूजेसाठी तसेच भगवान मार्कंडेय यांच्या जीवनाकडे आणि त्यांच्या भक्तीकडे विशेष लक्ष देण्यासाठी साजरा केला जातो. या दिवशी, भक्त उपवास करतात, भगवान शिव आणि भगवान मार्कंडेय यांची पूजा करतात आणि त्यांच्या जीवनातील आदर्शांचे पालन करण्याची प्रतिज्ञा घेतात.

पवित्र स्नान:
दिवसाची सुरुवात आंघोळ करून करा आणि उपवास करण्याची प्रतिज्ञा करा.

भगवान मार्कंडेय यांची पूजा:
भगवान मार्कंडेय यांचे चित्र किंवा मूर्ती स्वच्छ करा आणि त्यांची पूजा करा. त्यांच्यासमोर धूप, दिवा आणि फुले अर्पण करा. भगवान मार्कंडेय यांनी स्वतःला भगवान शिवाला समर्पित केले होते त्याप्रमाणे भगवान शिवाची विशेष पूजा करा.

मंत्रांचा जप:
"ओम श्री महाकालाय नम:" आणि "ओम मार्कंडेय नम:" सारख्या मंत्रांचा जप करून भक्तीभावाने पूजा करा.

प्रसाद अर्पण करा:
भगवान मार्कंडेयांना ताजी फळे, गोड पदार्थ आणि इतर प्रसाद अर्पण करा.

भगवान मार्कंडेयांच्या भक्तीवरील एक छोटीशी कविता-

तपस्वी महर्षी मार्कंडेय यांची भक्ती खूप खोल होती,
त्याने अढळ श्रद्धेने आपले जीवन यशस्वी केले.
त्याचे धाडस अतुलनीय होते, मृत्यूच्या भीतीपलीकडे.
भगवान शिवाच्या आशीर्वादाने तो अमर झाला, खरा.

चला मार्कंडेयांच्या जीवनातून शिकूया,
भक्ती आणि सत्याच्या मार्गावर चालत जा.
जो मनापासून देवाशी जोडतो,
त्याच्या सत्तेत कोणताही अडथळा नसावा.

भगवान मार्कंडेय यांच्या जीवनातील धडे
भगवान मार्कंडेय यांचे जीवन आपल्याला शिकवते की जर आपण खऱ्या मनाने देवाची उपासना केली आणि आपले जीवन त्याला समर्पित केले तर कोणतीही शक्ती आपले नुकसान करू शकत नाही. त्यांचे आयुष्य संघर्ष आणि दुःखांनी भरलेले होते पण त्यांनी कधीही देवावरील विश्वास गमावला नाही.

भगवान मार्कंडेयांची कथा अशीही शिकवते की जेव्हा आपले कठोर परिश्रम आणि भक्ती भगवंताशी जोडली जाते तेव्हा अशक्य गोष्टी देखील शक्य होऊ शकतात. आयुष्यातील सर्वात कठीण काळातही, तो आपल्या श्रद्धेपासून डगमगला नाही आणि भगवान शिवाची पूजा करत राहिला. म्हणूनच भगवान शिवाने त्यांना अमरत्वाचा आशीर्वाद दिला.

भगवान मार्कंडेयांची भक्ती आणि धैर्य आपल्याला हे देखील शिकवते की प्रत्येक संकटानंतर एक नवीन मार्ग उघडतो आणि आपण कधीही हार मानू नये. जर आपली भक्ती आणि श्रद्धा खरी असेल तर देव नेहमीच त्याच्या खऱ्या भक्तांसोबत राहतो आणि त्यांना मदत करतो.

निष्कर्ष
भगवान मार्कंडेय जयंतीचा उत्सव आपल्याला भक्ती, धैर्य आणि देवावरील अढळ श्रद्धा शिकवतो. भगवान मार्कंडेय यांचे जीवन आणि त्यांची भक्ती आपल्याला दाखवते की योग्य मार्गाचे अनुसरण करून आणि देवाच्या कृपेने आपण कोणत्याही अडचणीवर मात करू शकतो. या दिवशी आपण सर्वांनी आपल्या जीवनात देवाप्रती असलेली आपली भक्ती आणि समर्पण दृढ करण्याची आणि त्याच्या जीवनातील आदर्श आपल्या जीवनात अंमलात आणण्याची प्रतिज्ञा केली पाहिजे.

भगवान मार्कंडेयांच्या आशीर्वादाने आपल्याला केवळ शारीरिकच नाही तर मानसिक आणि आध्यात्मिक शांती देखील मिळते. त्यांचे जीवन लक्षात ठेवून आपण आपले जीवन अधिक धाडसी, तपस्वी आणि भक्तीने परिपूर्ण बनवू शकतो.

ओम मार्कंडेय नमः
मी तुम्हाला नमस्कार करतो महाकालIय 🙏

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-01.02.2025-शनिवार.
===========================================