दिन-विशेष-लेख-फेब्रुवारी ४, १९१७ – पहिल्या महायुद्धात अमेरिकेने जर्मनीसोबत

[Atul Kaviraje]

FEBRUARY 4TH, 1917 – THE UNITED STATES BREAKS DIPLOMATIC RELATIONS WITH GERMANY DURING WORLD WAR I-

फेब्रुवारी ४, १९१७ – पहिल्या महायुद्धात अमेरिकेने जर्मनीसोबत कुटनैतिक संबंध तोडले-

अमेरिकेने जर्मनीसोबत कुटनैतिक संबंध तोडले (४ फेब्रुवारी, १९१७)

परिचय: ४ फेब्रुवारी १९१७ रोजी, अमेरिकेने जर्मनीसोबत कुटनैतिक संबंध तोडले. हे पहिले महायुद्ध (१९१४-१९१८) दरम्यान घडले आणि यामुळे अमेरिकेने जर्मनी विरोधात युद्धाची घोषणा करण्याची वाट मोकळी केली. जर्मनीच्या आक्रमक धोरणांमुळे आणि विशेषतः अनलिमिटेड सबमरीन युद्ध पद्धतीमुळे अमेरिकेचा संताप वाढला, जो त्या काळातील कुटनैतिक संबंधांच्या तणावाला कारणीभूत ठरला.

इतिहासिक संदर्भ: पहिले महायुद्ध १९१४ मध्ये सुरू झाले आणि दोन प्रमुख गटांमध्ये विभागले गेले. युनायटेड किंगडम, फ्रान्स, रशिया, आणि त्यांचे सहयोगी एक गट होते, तर जर्मनी, ऑस्ट्रिया-हंगेरी, आणि त्यांचे सहयोगी दुसऱ्या गटात होते. अमेरिकेने सुरुवातीला तटस्थ राहण्याचे ठरवले, पण जर्मनीच्या समुद्रपर्यटनातील धोरणामुळे आणि अमेरिकन नागरिकांना लक्ष्य करण्यामुळे अमेरिकेचे रुख बदलले.

मुख्य मुद्दे आणि महत्त्वाचे घटक:

जर्मनीचे अनलिमिटेड सबमरीन युद्ध: जर्मनीने १९१७ मध्ये अनलिमिटेड सबमरीन युद्ध सुरू केले, ज्याचा अर्थ होता की जर्मन पाणबुडी अमेरिकन आणि त्यांचे सहयोगी जहाजांना थांबवू शकतात, जरी ते नागरिकांचे असतील. यामुळे अमेरिकेतील नागरिकांमध्ये असंतोष निर्माण झाला. अमेरिकेच्या अनेक व्यापारी जहाजांना जर्मन पाणबुड्यांनी धक्का दिला, त्यात प्रसिद्ध लुसिटानिया जहाजाचा समावेश होता, ज्यात अमेरिकन नागरिकांचा मृत्यू झाला.

झिम्मरमन टेलिग्राम: १९१७ मध्ये, जर्मनीने मेक्सिकोला एक गुप्त संदेश (झिम्मरमन टेलिग्राम) पाठवला, ज्यामध्ये जर्मनीने मेक्सिकोला आश्वासन दिले होते की ते अमेरिकेविरुद्ध युद्ध सुरू करेल. या टेलिग्रामने अमेरिकन सरकारला गडबडून टाकले, कारण जर्मनीने अमेरिकेच्या विरोधात मेक्सिकोला प्रोत्साहित केले होते.

अमेरिकेची कुटनैतिक प्रतिक्रिया: जर्मनीने दिलेल्या या धोरणात्मक घटनांनी अमेरिकेतील सरकारला जर्मनीसोबत कुटनैतिक संबंध तोडण्यास प्रवृत्त केले. ४ फेब्रुवारी १९१७ रोजी, अमेरिकेने जर्मनीसोबत सर्व कुटनैतिक संबंध तोडले. अमेरिकेने आपल्या नागरिकांच्या सुरक्षेसाठी जर्मनीच्या धोरणावर कडक प्रतिक्रिया दिली आणि त्यानंतर लवकरच ६ एप्रिल १९१७ रोजी अमेरिकेने जर्मनीविरुद्ध युद्धाची घोषणा केली.

कुटनैतिक संबंध तोडणे: कुटनैतिक संबंध तोडल्यावर, अमेरिकेने जर्मनीवरील दबाव वाढवण्याची योजना केली. अमेरिकेने युरोपीय प्रलयात सक्रियपणे भाग घेण्याचा निर्णय घेतला. अमेरिकेच्या सामर्थ्याने युद्धाच्या संघर्षात महत्त्वाचा बदल घडवला. अमेरिकेच्या सैन्याच्या मदतीने, जर्मनी आणि त्याचे सहयोगी मोठ्या प्रमाणावर दबावाखाली आले.

महायुद्धाच्या परिणाम: अमेरिकेच्या युद्धात सामील होण्यामुळे, १९१७ आणि १९१८ मध्ये युद्धाची दिशा बदलली. अमेरिकेच्या लष्करी सहाय्यामुळे आणि आर्थिक मदतीमुळे, युरोपीय गटांमध्ये जर्मनीला पराभव मिळाला आणि महायुद्ध संपले.

निष्कर्ष: ४ फेब्रुवारी १९१७ रोजी अमेरिकेने जर्मनीसोबत कुटनैतिक संबंध तोडले, हे घटना अमेरिकन इतिहासातील एक महत्त्वाचा टप्पा होता. जर्मनीच्या आक्रमक धोरणामुळे अमेरिकेने युद्धाच्या मैदानावर उभे राहण्याचा निर्णय घेतला. हे निर्णय महायुद्धाच्या पार्श्वभूमीवर अमेरिकेच्या जागतिक ध्येयांसाठी महत्त्वपूर्ण ठरले. त्यानंतर जर्मनीला अमेरिकेच्या युद्ध सामर्थ्याने सामना करावा लागला, आणि युद्धाची दिशा बदलली.

संकेत (इमोजी आणि चित्रे): 💣🇺🇸💥
⚔️📜🛑

संदर्भ:
पहिले महायुद्ध, जर्मनी, अमेरिकेचे कुटनैतिक संबंध, झिम्मरमन टेलिग्राम, युद्धाच्या घोषणा.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-04.02.2025-मंगळवार.
===========================================