विष्णूच्या ‘परशुराम’ अवताराचा उद्देश्य-

[Atul Kaviraje]

विष्णूच्या 'परशुराम' अवताराचा उद्देश्य-
(The Purpose of Vishnu's Parashurama Avatar)

विष्णूच्या 'परशुराम' अवताराचा उद्देश - लेख-

भगवान विष्णूंच्या दहा प्रमुख अवतारांपैकी एक म्हणजे "परशुराम". त्यांचे "परशुराम" हे नाव दोन शब्दांपासून बनले आहे - "परशु" (जो एक शस्त्र आहे) आणि "राम" (जो भगवान विष्णूचा अवतार आहे). क्षत्रियांच्या (राजे आणि योद्ध्यांच्या) वाढत्या अनीतिमान प्रवृत्तींचा अंत करण्यासाठी परशुरामांचा अवतार विशेषतः घेण्यात आला.

परशुराम अवताराचा उद्देश
भगवान विष्णूंच्या परशुराम अवताराचा उद्देश धर्माचे रक्षण करणे आणि अधर्माचा अंत करणे हा होता. हा अवतार देखील महत्त्वाचा होता कारण तो समाजात दडपशाही आणि भ्रष्टाचाराचा काळ होता. धर्माचे रक्षण करण्यासाठी भगवान विष्णूने परशुरामाचे रूप धारण केले. परशुरामांचे मुख्य काम म्हणजे अत्याचारी आणि दुष्ट क्षत्रियांना शस्त्रांचा वापर करून मारणे.

परशुरामाचा अवतार आणि त्यांची कहाणी
जेव्हा भगवान विष्णूने पाहिले की पृथ्वीवर राक्षसांचे आणि दुष्टांचे अत्याचार वाढत आहेत आणि क्षत्रियांचे अहंकारी कृत्य धर्म आणि सत्याच्या विरुद्ध जात आहे, तेव्हा त्यांनी परशुराम म्हणून अवतार घेतला.

परशुरामांचा जन्म एका ब्राह्मण कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील जमदग्नी होते, एक महान ऋषी. रघुकुलच्या राजाच्या अनीतिमान कृत्यांचा अंत करण्यासाठी परशुराम प्रसिद्ध झाले.

परशुरामाचे शस्त्रास्त्रे चढणे
एकदा जेव्हा राक्षसांनी अत्याचार करायला सुरुवात केली, तेव्हा भगवान विष्णूने परशुरामांना विशेष शस्त्रांनी सजवले. आपल्या शक्तीचा वापर करून, परशुरामाने त्या राक्षसांना आणि दुष्ट क्षत्रियांना मारले. सर्वात प्रसिद्ध घटना म्हणजे त्याने परशुरामाचे वडील जमदग्नी यांचे मृत बैल चुकीने घेऊन गेलेल्या क्षत्रिय राजा सहस्त्रबाहूची हत्या केली. यानंतर, परशुरामांनी आपल्या बळाचा आणि शस्त्रांचा वापर करून सर्व अनीतिमान आणि अत्याचारी क्षत्रियांचा नाश केला.

कविता -

परशुराम अवताराचा उद्देश

🛡�परशुराम धर्माच्या रक्षणासाठी अवतरले होते,
त्यांनी अन्याय दूर करण्याचे काम हाती घेतले.
शस्त्रांनी सज्ज ब्राह्मणांचे पुत्र,
तो पृथ्वीवरील वाईटाचा नाश करण्यासाठी आला होता.

क्षत्रियांच्या अत्याचारी प्रवृत्ती, ज्या वाढल्या,
सत्यापासून दूर गेलेल्यांना त्याने मारले.
धर्माचे रक्षण करण्यासाठी त्याने युद्ध लढले,
मी माझी शक्ती सत्य आणि न्यायासाठी वापरली.

🔥 परशुरामाचे उद्दिष्ट स्पष्ट होते, सर्वांना ते माहित होते,
धर्माचे रक्षण करणे, ही त्याची खरी जबाबदारी होती.
त्याने अनीतिमानांचा नाश करण्यासाठी शस्त्रांचा वापर केला,
भगवान विष्णूंचे अवतार परशुराम यांचे रूप अद्भुत होते.

कवितेचा अर्थ
ही कविता भगवान विष्णूच्या परशुराम अवताराचा उद्देश आणि कार्य स्पष्ट करण्यासाठी आहे. परशुरामांनी धर्माचे रक्षण करण्यासाठी आणि अधर्माचा नाश करण्यासाठी आपल्या शस्त्रांचा वापर कसा केला हे यात सांगितले आहे. या कवितेत असेही चित्रण आहे की परशुरामांचा जन्म एका ब्राह्मण कुटुंबात झाला होता परंतु त्यांनी क्षत्रिय म्हणून शस्त्रे उचलली आणि धर्ममार्ग स्थापित केला. त्यांचे शौर्य आणि धर्माप्रती असलेली निष्ठा हे एक उदाहरण आहे जे आपल्याला शिकवते की जर समाजात अत्याचार आणि भ्रष्टाचार वाढला तर धर्माचे रक्षण करण्यासाठी योग्य पावले उचलली पाहिजेत.

चर्चा:
परशुरामांचा अवतार आपल्याला शिकवतो की पृथ्वीवरील धर्माचे रक्षण करण्यासाठी गरजेनुसार देवाने वेगवेगळ्या रूपात अवतार घेतला. त्यांचे कार्य केवळ योद्ध्याचे नव्हते तर ते धर्म आणि सत्याचे नायक देखील होते. परशुरामांचे उद्दिष्ट कोणत्याही एका वर्गाला किंवा व्यक्तीला शिक्षा करणे नव्हते तर समाजात धर्म स्थापित करणे होते.

परशुरामांनी समाजातील वाढत्या भ्रष्टाचार आणि अत्याचाराविरुद्ध क्रांती सुरू केली. धर्माचे रक्षण करण्यासाठी जर कोणत्याही प्रकारचा त्याग करावा लागला तर तो केलाच पाहिजे हे त्यांनी दाखवून दिले. त्याच्या कृतीतून असा संदेश मिळतो की आपण धर्माचे रक्षण करण्यासाठी आपल्या सर्व साधनांचा वापर केला पाहिजे.

निष्कर्ष:
विष्णूच्या परशुराम अवताराचा उद्देश समाजात धर्म स्थापित करणे आणि अधर्माचा नाश करणे हा होता. त्यांनी शस्त्रांचा वापर करून भ्रष्टाचार आणि जुलूमशाहीविरुद्ध लढा दिला आणि सत्य, धर्म आणि न्यायाची पुनर्स्थापना केली. त्यांचा अवतार आजही आपल्याला शिकवतो की धर्माचे रक्षण करण्यासाठी आपण आपले कर्तव्य बजावले पाहिजे आणि कोणत्याही प्रकारच्या अन्यायाविरुद्ध लढले पाहिजे.

धर्माचे रक्षण करण्यासाठी धैर्य, शक्ती आणि सत्याचा मार्ग अवलंबणे आवश्यक आहे हे परशुराम अवताराने सिद्ध केले. त्यांचे जीवन आपल्याला प्रेरणा देते की जेव्हा जेव्हा समाजात धर्माच्या रक्षणाचा प्रश्न उद्भवतो तेव्हा आपण त्याचे पालन करण्यासाठी पूर्ण भक्ती आणि धैर्याने काम केले पाहिजे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-05.02.2025-बुधवार.
===========================================