१७ फेब्रुवारी २०२५ - क्रांतिकारी लहुजी साळवे यांची पुण्यतिथी - संगमवाडी, पुणे-

[Atul Kaviraje]

क्रांतिकारी लहुजी साळवे पुण्यदिन-संगमवाडी-पुणे-

१७ फेब्रुवारी २०२५ - क्रांतिकारी लहुजी साळवे यांची पुण्यतिथी - संगमवाडी, पुणे-

महत्त्व आणि ऐतिहासिक संदर्भ:

१७ फेब्रुवारी हा दिवस महान क्रांतिकारक लहुजी साळवे यांची पुण्यतिथी म्हणून साजरा केला जातो. भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात महत्त्वाचे स्थान असलेले लहुजी साळवे यांचे योगदान अजूनही आपल्या हृदयात जिवंत आहे. त्यांचा जन्म महाराष्ट्रातील पुणे जिल्ह्यातील संगमवाडी गावात झाला. त्यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य ब्रिटीश साम्राज्याविरुद्धच्या संघर्षासाठी समर्पित केले आणि भारतीय स्वातंत्र्याच्या दिशेने अनेक महत्त्वाची पावले उचलली. लहुजी साळवे यांना त्यांच्या शौर्यासाठी, धाडसासाठी आणि भारतीयांमध्ये राष्ट्रीय भावना जागृत करण्यासाठी विशेषतः स्मरणात ठेवले जाते.

लहुजी साळवे यांनी अनेक बंडांमध्ये भाग घेतला आणि इंग्रजांविरुद्ध आपली ताकद आणि संघर्ष सिद्ध केला. ते भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील अनामिक नायकांपैकी एक होते ज्यांचे योगदान व्यापकपणे ज्ञात नव्हते परंतु त्यांचे कार्य अत्यंत महत्त्वाचे होते. तो एक कुशल लष्करी रणनीतीकार, लढाऊ नेता आणि समाजाप्रती असलेली आपली जबाबदारी पार पाडणारा नायक होता.

लहुजी साळवे यांचा संघर्ष:

लहुजी साळवे यांनी इंग्रजांविरुद्ध बंड सुरू केले आणि शेतकऱ्यांच्या हक्कांसाठी अनेक संघर्ष केले. त्यांचा असा विश्वास होता की भारताचा खरा मुक्तिदाता तोच असेल जो समाजातील गरीब आणि शोषित वर्गासाठी लढेल. लहुजी साळवे यांनी हे सिद्ध केले की कोणत्याही संघर्षात यश केवळ ताकदीने नाही तर योग्य उद्देश, समर्पण आणि दृढ निश्चयाने मिळवता येते. त्यांनी केलेल्या संघर्षांमुळे ते एक महान क्रांतिकारक बनले आणि त्यांचे नाव भारतीय इतिहासात कायमचे कोरले गेले.

देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी सर्व घटकातील लोकांनी एकत्रितपणे लढले पाहिजे याचे त्यांचे जीवन एक उदाहरण आहे. त्यांचे नेतृत्व आणि संघर्ष आजही आपल्याला प्रेरणा देतो की समाजात बदल घडवून आणण्यासाठी आपण कोणत्याही परिस्थितीत संघर्ष करण्यास घाबरू नये. त्यांच्या योगदानाने प्रेरित होऊन, इतर अनेक क्रांतिकारी चळवळी उभ्या राहिल्या आणि भारतात ब्रिटिशांविरुद्ध सशस्त्र संघर्षाची लाट आणखी तीव्र झाली.

उदाहरण:

लहुजी साळवे यांचा संघर्ष हा भारतीय इतिहासातील त्या महान योद्ध्यांचे एक उत्तम उदाहरण आहे ज्यांनी कोणतेही मोठे पद किंवा शक्तिशाली संघटना नसतानाही समाजात बदल घडवून आणण्याचा प्रयत्न केला. त्यांच्या संघर्षाने हे सिद्ध केले की क्रांती केवळ मोठ्या प्रमाणावर होत नाही, तर लहान प्रमाणातही समाजात योग्य दिशेने बदल घडवून आणण्याची क्षमता असते. ज्याप्रमाणे आजच्या काळात आपण समाजात असलेल्या असमानता आणि अन्यायाविरुद्ध आवाज उठवतो, त्याचप्रमाणे लहुजी साळवे यांनी ब्रिटीश साम्राज्याविरुद्ध आणि त्यांच्या काळात समाजात असलेल्या असमानतेविरुद्ध लढा दिला.

छोटी कविता आणि अर्थ:-

छोटी कविता:-

लहुजींचे धाडस अढळ होते, संघर्ष हा त्यांचा प्रेरणेचा स्रोत होता,
संगमवाडीच्या भूमीवर सत्याचे रक्षक उदयास आले.
आपल्या देशासाठी ब्रिटिश साम्राज्याशी लढले,
आज आपण त्यांचे स्मरण करूया, त्यांचे बलिदान कधीही संपू नये.

अर्थ:
ही कविता लहुजी साळवे यांच्या संघर्षाला आणि बलिदानाला आदरांजली वाहते. त्याचा संघर्ष आपल्याला शिकवतो की आपला उद्देश आणि समर्पण कोणत्याही शक्तीपेक्षा जास्त महत्त्वाचे आहे. लहुजींनी देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी आपली सर्व शक्ती पणाला लावली आणि त्यांचे बलिदान कधीही संपणार नाही, कारण त्यांचे योगदान नेहमीच लक्षात ठेवले जाईल. त्यांनी ज्या संघर्षाचा सामना केला त्याची कहाणी आपल्या हृदयात नेहमीच जिवंत राहील.

समाजातील त्यांचा प्रभाव:

लहुजी साळवे यांच्या संघर्षाने भारतीय समाजात जागरूकता पसरवली. त्यांच्या योगदानामुळे भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याला एक नवीन दृष्टीकोन मिळाला. त्यांनी हे सिद्ध केले की केवळ शस्त्रे किंवा लष्करी शक्ती स्वातंत्र्याची गुरुकिल्ली असू शकत नाही, तर त्यामागे दृढ इच्छाशक्ती आणि समाजाप्रती समर्पणाची भावना असली पाहिजे. त्यांचे जीवन हे एक उदाहरण आहे की एक सामान्य माणूस देखील समाज आणि स्वातंत्र्याची सेवा करण्यासाठी एक महान नेता बनू शकतो.

निष्कर्ष:

१७ फेब्रुवारी हा दिवस आपण क्रांतिकारी लहुजी साळवे यांची पुण्यतिथी म्हणून साजरा करतो. भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात त्यांचे योगदान अत्यंत महत्त्वाचे होते आणि ते आपल्यासाठी प्रेरणास्रोत आहेत. त्यांचा संघर्ष आणि त्याग आपल्याला शिकवतो की जर उद्देश शुद्ध असेल आणि समर्पण खरे असेल तर आपली इच्छाशक्ती कोणत्याही शक्तीपेक्षा श्रेष्ठ असते. लहुजी साळवे यांच्या संघर्षांचे स्मरण आपल्याला आपल्या देशाच्या आणि समाजाच्या भल्यासाठी नेहमीच उभे राहण्याची प्रेरणा देते.

जय हिंद!

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-17.02.2025-सोमवार.
===========================================