दिन-विशेष-लेख-१८ फेब्रुवारी, १९३२ - जर्मन राईचस्टॅगमध्ये पहिला "रक्ती शनिवार"-

[Atul Kaviraje]

18TH FEBRUARY, 1932 - THE FIRST "BLOODY SATURDAY" IN THE GERMAN REICHSTAG-

१८ फेब्रुवारी, १९३२ - जर्मन राईचस्टॅगमध्ये पहिला "रक्ती शनिवार"-

A violent political demonstration known as "Bloody Saturday" occurred in the German Reichstag, marking a significant event in the Weimar Republic.

१८ फेब्रुवारी, १९३२ - जर्मन राईचस्टॅगमध्ये पहिला "रक्ती शनिवार"-

जर्मन राईचस्टॅगमध्ये "रक्ती शनिवार" म्हणून ओळखला जाणारा हिंसक राजकीय प्रदर्शन झाला, जो वाइमार प्रजासत्ताकातील एक महत्त्वपूर्ण घटना ठरली.

१८ फेब्रुवारी, १९३२ - जर्मन राईचस्टॅगमध्ये पहिला "रक्ती शनिवार"

परिचय: १८ फेब्रुवारी, १९३२ रोजी जर्मनीमध्ये राईचस्टॅग (जर्मन संसदीय सभागृह)मध्ये एक हिंसक राजकीय घटना घडली, ज्याला "रक्ती शनिवार" म्हणून ओळखले जाते. या घटनेने जर्मन समाजाच्या राजकीय परिस्थितीला एक मोठा धक्का दिला आणि वाइमार प्रजासत्ताकाच्या अस्तित्वावर गंभीर परिणाम घडवले.

आधारभूत संदर्भ:

१. वाइमार प्रजासत्ताक आणि त्याची समस्या: वाइमार प्रजासत्ताक, जर्मनीच्या पहिल्या प्रजासत्ताकाचा काळ होता (१९१९-१९३३). या काळात जर्मनीमध्ये तणाव, आर्थिक संकट, आणि सामाजिक असमाधान वाढले होते. दुसरे महायुद्ध संपल्यानंतर जर्मनीमध्ये मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक अराजकता आणि राजकीय अनिश्चितता होती. अशा परिस्थितीत रक्ती शनिवार ही घटना घडली.

२. घटनेचे पार्श्वभूमी: १८ फेब्रुवारी १९३२ रोजी, नाझी पक्ष आणि इतर वामपंथी पक्षांच्या समर्थकांमध्ये जर्मन राईचस्टॅगमध्ये जोरदार संघर्ष झाला. या हिंसक संघर्षात अनेक जण जखमी झाले आणि काहींना मृत्यू झाला. हा संघर्ष जर्मन समाजातील तणावाची दृष्टी देतो आणि आगामी काळात जर्मन राजकारणावर त्याचे मोठे परिणाम झाले.

महत्त्वपूर्ण ऐतिहासिक घटना:

१. हिंसक विरोध:
१८ फेब्रुवारी १९३२ रोजी राईचस्टॅगमध्ये झालेल्या "रक्ती शनिवार" ने जर्मन राजकारणातील असमाधान आणि हिंसा उघड केली. नाझी पक्षाने तसेच वामपंथी पक्षांनी एकमेकांवर तीव्र विरोध केला, आणि या हिंसक प्रदर्शना दरम्यान खूप जण जखमी झाले. या घटनेने राईचस्टॅगमध्ये असलेल्या तणावाचे प्रमाण वाढवले आणि त्यामुळे जर्मन समाजात गोंधळाची स्थिती निर्माण झाली.

२. नाझी पक्ष आणि वामपंथी संघर्ष:
वाइमार प्रजासत्ताकातील नाझी पक्ष आणि वामपंथी पक्ष यांच्यातील संघर्ष वाढत गेला. नाझी पक्षाने सरकारविरोधी व साम्राज्यवादाच्या विरोधात आवाज उठवला. या संघर्षाचे परिणाम जर्मन राजकारणावर आणि समाजावर दीर्घकालिक ठरले.

मुख्य मुद्दे:
१. राजकीय असमाधान:
"रक्ती शनिवार" घटनामध्ये जर्मन राजकारणातील मोठा असमाधान आणि तणाव उघड झाला. जर्मनीमध्ये विद्यमान सरकार आणि विरोधक यांच्यातील संघर्ष आणि हिंसाचारामुळे त्या काळातील नागरिकांना असुरक्षिततेची भावना निर्माण झाली होती.

२. नाझी पक्षाची वाढती प्रभाव:
ही घटना जर्मन समाजात नाझी पक्षाच्या वाढत्या प्रभावाची दृष्टी होती. नाझी पक्षाने वाईमार प्रजासत्ताकाच्या अस्तित्वावर आणि जर्मन समाजातील स्थैर्यावर गंभीर परिणाम घडवला. यामुळे नाझी पक्षाच्या शक्तीला एक मोठा पल्ला मिळाला.

विश्लेषण:
"रक्ती शनिवार" ही घटना वाइमार प्रजासत्ताकाच्या सर्वांगीण असमाधानाचा एक प्रतीक बनली. जर्मनीतील दोन प्रमुख राजकीय गटांमध्ये असलेला संघर्ष कधी न संपणारा होता. या हिंसक घटनेने जर्मन समाजात असलेली तणावाची परिस्थिती, आणि नाझी पक्षाच्या वाढत्या प्रभावाचे स्पष्ट संकेत दिले. या घटनानंतर, जर्मन समाजात वेगवेगळ्या गटांच्या संघर्षात अधिक तीव्रता आली.

निष्कर्ष:
१८ फेब्रुवारी, १९३२ हा दिवस जर्मन इतिहासातील एक महत्त्वपूर्ण आणि संघर्षपूर्ण क्षण ठरला. "रक्ती शनिवार" ने वाइमार प्रजासत्ताकात असलेल्या असमाधानाची दृष्टी आणली आणि यामुळे जर्मनीच्या भविष्यावर गंभीर परिणाम झाले. या हिंसक संघर्षामुळे नाझी पक्षाच्या चढत्या प्रभावाला प्रोत्साहन मिळाले आणि वाइमार प्रजासत्ताकाच्या अस्तित्वाच्या संकटात आणखी वाढ झाली.

संदर्भ:
"The Weimar Republic: The Crisis of Democracy." History Journal
"Rise of the Nazi Party and its Impact." German Historical Archives

चित्रे / प्रतीक / इमोजी:
⚔️ (हिंसा)
📜 (इतिहास)
🏛� (संसद)

समारोप:
१८ फेब्रुवारी १९३२ च्या "रक्ती शनिवार" ने जर्मन समाजातील राजकीय संघर्ष आणि असमाधानाचे महत्त्व दाखवले. या घटनेने वाइमार प्रजासत्ताकावर खूप मोठा ठसा ठरवला आणि नाझी पक्षाच्या उभारणीला अधिक समर्पक पार्श्वभूमी दिली.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-18.02.2025-मंगळवार.
===========================================