दिन-विशेष-लेख-22 FEBRUARY, 1821 – पहिला मिसूरी समझोता पारित झाला -

[Atul Kaviraje]

1821 – THE FIRST MISSOURI COMPROMISE IS PASSED-

१८२१ – पहिला मिसूरी समझोता पारित झाला-

The Missouri Compromise was passed, allowing Missouri to join the Union as a slave state and Maine as a free state to maintain the balance between slave and free states.

मिसूरी समझोता पारित केला गेला, ज्यामुळे मिसूरी राज्याला गुलामगिरी असलेल्या राज्याच्या रूपात युनियनमध्ये सामील होण्याची परवानगी मिळाली आणि मेन राज्याला मुक्त राज्य म्हणून प्रवेश दिला, ज्यामुळे गुलाम आणि मुक्त राज्यांमधील संतुलन राखले गेले.

22 FEBRUARY, 1821 – पहिला मिसूरी समझोता पारित झाला -(The First Missouri Compromise is Passed)

परिचय (Introduction): १८२१ मध्ये अमेरिकेतील मिसूरी राज्याच्या प्रवेशासंबंधी पहिला मिसूरी समझोता पारित झाला. या समझोत्याच्या मदतीने गुलामगिरी आणि मुक्त राज्यांमध्ये संतुलन राखण्याचा प्रयत्न केला गेला. या समझोत्यामुळे मिसूरी राज्याला गुलामगिरी असलेल्या राज्याच्या रूपात युनियनमध्ये सामील होण्याची परवानगी मिळाली, तर मेन राज्याला मुक्त राज्य म्हणून युनियनमध्ये सामील करण्यात आले.

इतिहासिक महत्त्व (Historical Significance): मिसूरी समझोता १८२० मध्ये अमेरिकेच्या इतिहासात मोठ्या गोंधळाचा भाग ठरला. अमेरिकेत गुलामगिरी आणि मुक्त राज्यांचा वाद तीव्र होत होता, आणि या समस्येचा सामना करण्यासाठी हा समझोता पारित करण्यात आला. यामुळे त्या काळात एक महत्त्वपूर्ण असमतोल टाकून गुलामगिरी आणि मुक्त राज्यांचे संतुलन राखले गेले.

मुख्य मुद्दे (Key Points):

गुलाम आणि मुक्त राज्यांमधील संतुलन (Balance Between Slave and Free States): मिसूरी समझोत्यामुळे गुलामगिरी असलेल्या राज्यांना आणि मुक्त राज्यांना एकसारखे प्रतिनिधित्व मिळाले. यामुळे अमेरिकेच्या युनियनमध्ये संतुलन राखण्यास मदत झाली. मिसूरी राज्याला गुलामगिरी असलेलं राज्य मानलं गेलं, तर मेन राज्याला मुक्त राज्य मानलं गेलं.

मेन आणि मिसूरीचे प्रवेश (Admission of Maine and Missouri): या समझोत्याच्या अंतीम निर्णयामुळे मेन राज्यास मुक्त राज्य म्हणून आणि मिसूरी राज्यास गुलामगिरी असलेलं राज्य म्हणून युनियनमध्ये सामील होण्याची परवानगी मिळाली. यामुळे एक नवा तोडगा काढण्यात आला, ज्यामुळे त्या काळाच्या जटिल परिस्थितीला नियंत्रण मिळवता आलं.

दूरगामी परिणाम (Long-Term Impact): या समझोत्याचा दीर्घकालीन परिणाम अमेरिकेच्या राजकीय जीवनावर झाला. हीच परिस्थिती पुढे जाऊन अमेरिकेतील गुलामगिरीच्या प्रश्नासंबंधी तीव्र संघर्ष निर्माण होण्याचा कारण ठरली. १८५० च्या दशकात पुढे आलेल्या कॅम्पोमिस आणि नागरिक युद्धाच्या प्रारंभात या मुद्द्याचा महत्त्वपूर्ण योगदान होता.

उदाहरण (Example): मिसूरीच्या गुलामगिरीच्या राज्य म्हणून युनियनमध्ये सामील होण्याची परवानगी मिळाल्यानंतर, काही लोकांनी हा निर्णय निषेध केला, तर काहींनी त्याला समर्थन दिलं. हे दर्शवतं की गुलामगिरीच्या मुद्द्यावरून अमेरिकेतील राज्यांमध्ये खूप मोठे मतभेद होते.

विश्लेषण (Analysis): मिसूरी समझोता अमेरिकेच्या राजकीय स्थितीला शांतीची आणि संघर्षाच्या मागे दबलेली गोंधळ व शांतता कशी मिळवता येईल याचा विचार करणारं एक महत्त्वपूर्ण घटक आहे. या समझोत्यामुळे दोन्ही प्रकारच्या राज्यांमध्ये एक बारीकसा संतुलन राखला गेला, परंतु तो दीर्घकाळ टिकून राहू शकला नाही. यामुळे पुढे जाऊन एक मोठा संघर्ष सुरू झाला, ज्यामुळे अमेरिकेतील गुलामगिरीच्या प्रश्नावर चर्चा तीव्र होण्यास सुरुवात झाली.

निष्कर्ष (Conclusion): मिसूरी समझोता १८२१ मध्ये एक ऐतिहासिक महत्त्वाचा ठरला कारण त्याने गुलामगिरी आणि मुक्त राज्यांमध्ये एक अस्थायी संतुलन राखलं. तरीही, ही शांतता शाश्वत ठरली नाही आणि पुढे जाऊन गुलामगिरीच्या प्रश्नावर संघर्ष आणि वाद वाढले. यामुळे अमेरिकेच्या भविष्यातील राजकीय गोंधळाचा आणि एकीकरणाच्या प्रयत्नांचा प्रारंभ झाला.

संदर्भ (References):

The Missouri Compromise and Its Effect on the Nation by A.R. Williams
The American Civil War: A History by James M. McPherson

चित्र आणि प्रतीक (Pictures and Symbols): 📜⚖️🇺🇸🗣�

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-22.02.2025-शनिवार.
===========================================