दिन-विशेष-लेख-24 FEBRUARY, 1868 – THE FIRST IMPEACHMENT TRIAL OF A U.S. -

[Atul Kaviraje]

1868 – THE FIRST IMPEACHMENT TRIAL OF A U.S. PRESIDENT BEGINS-

१८६८ – अमेरिकेच्या अध्यक्षाचे पहिले महाभियोग प्रारंभ झाला-

The impeachment trial of President Andrew Johnson began in the United States Senate, though he was acquitted by one vote.

**अमेरिकेतील अध्यक्ष एंड्र्यू जॉन्सन यांच्यावर महाभियोगाची सुनावणी संयुक्त राष्ट्र सिनेटमध्ये सुरू झाली, मात्र त्यांना एका मताने निर्दोष ठरवले गेले.

24 FEBRUARY, 1868 – THE FIRST IMPEACHMENT TRIAL OF A U.S. PRESIDENT BEGINS-

१८६८ – अमेरिकेच्या अध्यक्षाचे पहिले महाभियोग प्रारंभ झाला

परिचय (Introduction):
२४ फेब्रुवारी १८६८ रोजी, अमेरिकेच्या इतिहासात पहिल्या महाभियोगाची सुनावणी सुरू झाली. हा महाभियोग, अमेरिका देशाच्या अध्यक्ष एंड्र्यू जॉन्सन यांच्या विरोधात संयुक्त राष्ट्र सिनेटमध्ये सुरू झाला. या महाभियोगाचा विषय होता एंड्र्यू जॉन्सन यांनी त्यांच्या अधिकारांचा गैरवापर केला, परंतु अखेर, एका मताने त्यांना निर्दोष ठरवण्यात आले.

इतिहासातील महत्त्व (Historical Significance):
या घटनेचा इतिहासामध्ये महत्त्व आहे कारण हा अमेरिकेच्या अध्यक्षांवर एकमेव महाभियोग होता जो यापूर्वी यशस्वी ठरला नाही. यामुळे राजकीय प्रक्रियांमध्ये एक मोठा टर्निंग पॉइंट आला आणि अमेरिकेतील राजकारणातील प्रगल्भता आणि कायदेशीर प्रक्रियांचे महत्त्व स्पष्ट झाले.

मुख्य मुद्दे (Key Points):

महाभियोगाची कारणे (Reasons for Impeachment):

एंड्र्यू जॉन्सन यांना महाभियोगाचा सामना करावा लागला कारण त्यांचे कार्यकारी अधिकारांचा अव्यवस्थितपणे वापर करणे आणि खास करून "टेन्योर ऑफ ऑफिस एक्ट" चा उल्लंघन करणे.
जॉन्सन यांचा सरकारच्या रिपब्लिकन पक्षासोबत संघर्ष झाला, कारण त्यांनी आफ्रिकन अमेरिकन लोकांच्या हक्कांसाठी काम करणाऱ्या पुनर्निर्माण धोरणांचा विरोध केला.

महाभियोगाची सुनावणी (Impeachment Trial):

१८६८ मध्ये, अमेरिकेच्या सिनेटमध्ये या महाभियोगाची सुनावणी सुरू झाली. जॉन्सन यांच्या विरोधात, ११ व्या कलमात सांगितलेल्या शासकीय कर्तव्यातील उल्लंघनाबद्दल आरोप करण्यात आले.
सुनावणीच्या वेळी, जॉन्सन यांना ३५ विरुद्ध १९ मतांनी दोषमुक्त केले, एका मताने त्यांचा महाभियोग नाकारला गेला.

सिनेटचा निर्णय (Senate Decision):

महाभियोगाच्या सुनावणीदरम्यान, जॉन्सन यांना दोषी ठरवण्यासाठी आवश्यक असलेले दोन तृतीयांश मत न मिळाल्यामुळे त्यांना निर्दोष ठरवण्यात आले.
हे एक महत्त्वपूर्ण उदाहरण ठरले कारण एक राष्ट्रपती आणि त्याच्या अधिकारांवरच्या महाभियोगाच्या प्रक्रियेचा अंतिम निकाल अमेरिकेच्या राजकीय भविष्यावर परिणाम करणारा होता.

राजकीय परिणाम (Political Consequences):

महाभियोगाची ही प्रक्रिया अमेरिकेच्या इतिहासातील एक महत्त्वाचा प्रसंग बनली, ज्यामुळे भविष्यकालीन अध्यक्षांच्या शक्ती आणि सीमा निर्धारित होण्याच्या प्रक्रियेची सुरुवात झाली.
जॉन्सन यांच्या महाभियोगाचे निष्कर्ष असे होते की, अध्यक्षाला त्याच्या पदावरून पाडण्यासाठी अत्यंत कठीण कायदेशीर प्राधिकरण असावा लागतो.

उदाहरण (Example):
एंड्र्यू जॉन्सन यांचा महाभियोग ही एक ऐतिहासिक घटना होती, जी नंतरच्या काळात राजकीय शिस्त आणि कायदेशीर प्राधिकरणांच्या व्याख्येतील महत्त्वाच्या दृषटिकोनातून समजली गेली. हाच प्रकार अन्य राष्ट्रपतींच्या अधिकारांविषयी आणि अमेरिकेतील लोकशाही प्रक्रियांमध्ये सुधारणा आणण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण संदर्भ ठरला.

विश्लेषण (Analysis):
महाभियोगाच्या सुनावणीने अमेरिकेतील राजकीय प्रक्रिया आणि कायदेशीर प्रणालीला एक सशक्त संदेश दिला. या घटनाक्रमाने असा संदेश दिला की, राष्ट्रपति किंवा कोणत्याही उच्चाधिकारीवर महाभियोग थोपवण्यासाठी कठोर प्रक्रियांचा पालन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. तसेच, एक राष्ट्रपती ज्या अधिकारांच्या कक्षेत कार्य करतो, त्याचे आणि त्याच्या कारवाईचे सीमांकन महत्त्वाचे आहे.

निष्कर्ष (Conclusion):
एंड्र्यू जॉन्सन यांच्यावर केलेला महाभियोग अमेरिकेच्या राजकीय प्रक्रियेतील एक महत्त्वाचा टर्निंग पॉइंट ठरला. या प्रकरणाने अमेरिकेच्या शासकीय प्रक्रिया, संविधान आणि राष्ट्रपतींच्या शक्तीच्या ठराविक मर्यादांना आणखी स्पष्ट केले. या महाभियोगाने अमेरिकेतील लोकशाहीला अधिक प्रगल्भ आणि कडेकोट बनवले.

संदर्भ (References):
History of Andrew Johnson Impeachment
U.S. Senate Impeachment Trials
Constitutional Law and Presidential Powers

चित्र आणि प्रतीक (Pictures and Symbols):
📜⚖️🇺🇸🧑�⚖️

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-24.02.2025-सोमवार.
===========================================