📅 गुरुवार, १५ मे २०२५ 💉 राष्ट्रीय सुरक्षित डोस दिन-

[Atul Kaviraje]

राष्ट्रीय सुरक्षा डोस दिन-गुरुवार - १५ मे २०२५ -

राष्ट्रीय सुरक्षा डोस दिन - गुरुवार - १५ मे २०२५ -

📅 गुरुवार, १५ मे २०२५
💉 राष्ट्रीय सुरक्षित डोस दिन

✨ परिचय:
दरवर्षी १५ मे रोजी राष्ट्रीय सुरक्षा डोस दिन साजरा केला जातो. हा दिवस औषधे, लस आणि उपचारात्मक डोसची सुरक्षितता, योग्य वापर आणि जागरूकता यासाठी समर्पित आहे.

आजच्या काळात, जिथे स्वतःहून औषधोपचार करणे, चुकीच्या औषधांचे सेवन करणे आणि अतिसेवन करण्याचे प्रकार वाढत आहेत, तिथे या दिवसाचे विशेष महत्त्व आहे. ही केवळ वैद्यकीय व्यवस्थेशी संबंधित बाब नाही तर ती थेट सार्वजनिक आरोग्य आणि जीवन संरक्षणाशी देखील संबंधित आहे.

🎯 उद्दिष्ट:
🔸 औषधे आणि लसींच्या योग्य डोसबद्दल लोकांना जागरूक करणे.
🔸 डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय औषधे घेण्याचे धोके अधोरेखित करणे.
Overdose जास्त प्रमाणात आणि औषधांच्या प्रतिक्रियांच्या घटना रोखणे.
🔸 वृद्ध, मुले आणि गर्भवती महिलांमध्ये विशेष काळजी घेण्यावर भर.
🔸 फार्मासिस्ट, डॉक्टर आणि आरोग्य कर्मचाऱ्यांची भूमिका समजून घेणे आणि त्यांचा आदर करणे.

📜 इतिहास आणि पार्श्वभूमी:
सीडीएससीओ (सेंट्रल ड्रग्ज स्टँडर्ड कंट्रोल ऑर्गनायझेशन) आणि नॅशनल ड्रग पॉलिसी भारतात औषध सुरक्षेसाठी काम करत आहेत. पण त्याची समज सामान्य लोकांमध्ये मर्यादित आहे. राष्ट्रीय सुरक्षा डोस दिनाची सुरुवात या उद्देशाने करण्यात आली जेणेकरून
👉 "प्रत्येक व्यक्तीला योग्य औषध, योग्य वेळी, योग्य डोसमध्ये आणि योग्य सल्ल्यासह मिळाले पाहिजे".

🔍 गंभीर विश्लेषण:
❌ चुकीच्या डोसचे परिणाम:
प्रमाणा बाहेर:
💊 उदाहरणार्थ, जास्त प्रमाणात पॅरासिटामॉल घेतल्याने यकृताचे नुकसान होऊ शकते.

रिकाम्या पोटी औषध घेणे:
उदाहरणार्थ, जर काही अँटीबायोटिक्स रिकाम्या पोटी घेतल्यास, त्यामुळे पोटात अल्सर किंवा अपचन होऊ शकते.

नॉन-प्रिस्क्रिप्शन औषधे:
❌ मुलांना सर्दी आणि खोकल्याचे औषध देणे कधीकधी प्राणघातक ठरू शकते.

औषधासोबत इतर पदार्थांचे सेवन:
⚠️ काही औषधांसोबत दूध, अल्कोहोल किंवा व्हिटॅमिन सप्लिमेंट्स घेतल्याने औषधाचा परिणाम कमी होऊ शकतो किंवा उलट होऊ शकतो.

🧠 उदाहरण:
✅ सकारात्मक उदाहरणे:
🔹 राधा देवी (६५ वर्ष) – डॉक्टरांनी तिला मधुमेहासाठी औषध लिहून दिले. त्याने वेळेवर औषध घेतले, त्याच्या आहाराची काळजी घेतली आणि नियमित तपासणी केली. परिणाम - तिची साखर नियंत्रणात राहिली आणि ती निरोगी आयुष्य जगत आहे.

❌ नकारात्मक उदाहरण:
🔸 अंकित (२२ वर्ष) – जेव्हा मला ताप आला तेव्हा मी स्वतः मेडिकल स्टोअरमधून अँटीबायोटिक्स विकत घेतले. काही दिवसांतच त्याला अ‍ॅलर्जी झाली आणि त्याला रुग्णालयात दाखल करावे लागले. डॉक्टरांनी सांगितले की हे चुकीच्या डोसमुळे झाले आहे.

🛡�सावधगिरी आणि टिप्स:
✅ नेहमी डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषधे घ्या.
✅ औषधाच्या पॅकिंगवर लिहिलेल्या सूचना काळजीपूर्वक वाचा.
✅ औषधाची एक्सपायरी डेट तपासा.
✅ लसीकरण कार्डमध्ये नमूद केलेल्या डोसचे पालन करा.
✅ औषधे मुलांच्या आवाक्याबाहेर ठेवा.
✅ वृद्धांसाठी आठवण म्हणून किंवा औषध पेटी म्हणून वापरा.

🌟 निष्कर्ष:
राष्ट्रीय सुरक्षा डोस दिन हा केवळ आरोग्य दिन नाही तर तो प्रत्येक नागरिकासाठी जबाबदारी आणि जागरूकतेचा दिवस आहे. औषधाचा एक छोटासा डोस एखाद्याचे आयुष्य वाचवू शकतो, परंतु तोच डोस चुकीचा ठरला तर तो जीव घेऊ शकतो.

तर आपण सर्वजण मिळून ही प्रतिज्ञा घेऊया:
डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय औषध नाही
🔹 योग्य डोस, योग्य वेळी
मुले आणि वृद्धांसाठी विशेष काळजी
🔹 अतिसेवन आणि अतिसेवन प्रतिबंध

🗣� घोषणा:
💊 "योग्य डोस, सुरक्षित जीवन - ही आरोग्याची योग्य निवड आहे!"
🛡�💉 "डॉक्टर म्हणाले, तेच औषध - आणि तेच डोस!"

🎨 दृश्ये आणि चिन्हे:
📸 औषधांचा डबा | 🧪 डोस मोजण्याचे चमचे | 📆 लसीकरण चार्ट
🧑�⚕️ डॉक्टरांचा सल्ला | 📋 रेसिपी स्लिप | 🔔 औषधांच्या वेळेचा अलार्म

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-15.05.2025-गुरुवार.
===========================================