२६ मे १९६७ - ऑस्ट्रेलियात मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करणार-

[Atul Kaviraje]

AUSTRALIA PASSED A REFERENDUM ON 26TH MAY 1967 TO INCLUDE ABORIGINES IN THE NATIONAL CENSUS.-

२६ मे १९६७ रोजी ऑस्ट्रेलियात एक सार्वमत पारित झाले, ज्यायोगे मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करण्यात आले.-

लेख: २६ मे १९६७ - ऑस्ट्रेलियात मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करणारे सार्वमत

परिचय (Introduction)
२६ मे १९६७ हा दिवस ऑस्ट्रेलियाच्या इतिहासात एक महत्त्वपूर्ण वळण आहे. या दिवशी ऑस्ट्रेलियात सार्वमत (Referendum) पारित करण्यात आले, ज्यामुळे मूळ रहिवाशांना (Aborigines) राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करण्याचा निर्णय घेतला गेला. यामुळे ऑस्ट्रेलियाच्या नागरिकतेचे परिभाषित रूप बदलले आणि देशातील मूल रहिवाशांच्या अधिकारांना मान्यता मिळाली. हा निर्णय देशाच्या सामाजिक आणि सांस्कृतिक एकतेला नवा दिशा देणारा ठरला.

ऐतिहासिक संदर्भ (Historical Context)
ऑस्ट्रेलियात मूळ रहिवाशांची स्थिती लांब काळापासून वेगळी होती. १७८८ मध्ये ब्रिटिश वसाहतवादाने सुरू केलेल्या औपनिवेशिक कारवायांनी मूळ रहिवाशांच्या संस्कृतीला मोठा धक्का दिला. औपनिवेशिक काळात त्यांना सामाजिक आणि आर्थिक हक्क मिळाले नाहीत, आणि त्यांच्या सांस्कृतिक अधिकारांना उपेक्षित केले गेले.

१९६० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात, ऑस्ट्रेलियामध्ये मूळ रहिवाशांच्या हक्कांच्या बाबतीत जागृती वाढली. १९६२ मध्ये मूळ रहिवाशांना मतदानाचा हक्क देण्यात आला, आणि त्यानंतर १९६७ मध्ये जनगणनेतील मूळ रहिवाशांचे समावेश करण्याची आवश्यकता जाणवली. यासाठी सर्व देशभर एक सार्वमत आयोजित करण्यात आले.

मुख्य मुद्दे (Main Issues)
1. सार्वमताचा उद्देश
२६ मे १९६७ रोजी पारित केलेल्या सार्वमताचा मुख्य उद्देश होता मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करणे. त्यासाठी ऑस्ट्रेलियन संविधानात आवश्यक बदल करणे गरजेचे होते.

या सार्वमताच्या माध्यमातून मूळ रहिवाशांना सामाजिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक हक्क मिळवण्याची संधी मिळाली.

2. मूळ रहिवाशांचा अधिकार
या निर्णयामुळे मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करण्यात आले, ज्यामुळे त्यांचे आकडे संख्यात्मकदृष्ट्या सरकारकडे नोंदवले गेले.

यामुळे सरकारला मूळ रहिवाशांच्या जीवनमान आणि त्यांच्या गरजा लक्षात घेऊन नीतिमत्तापूर्ण निर्णय घेण्याची शक्यता मिळाली.

3. सार्वमताचे महत्त्व
हा सार्वमत फक्त एका अधिकाराच्या विस्ताराबद्दल नव्हे तर ऑस्ट्रेलियातील मूळ रहिवाशांच्या आधिकारांची पुनर्निर्मिती करण्याबद्दल होता.

या सार्वमतामुळे सांस्कृतिक समानता आणि एकतेला खूप प्रोत्साहन मिळाले, आणि देशाच्या बहुसंस्कृतिक समाजाची दिशा पुढे आणली.

विश्लेषण (Analysis)
1. सार्वमताचे महत्त्व
२६ मे १९६७ च्या सार्वमताने ऑस्ट्रेलियाच्या संविधानाच्या मुलभूत तत्त्वात एक मोठा बदल केला. मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करणे त्यांना राजकीय, सामाजिक आणि सांस्कृतिक अधिकारांची प्रगती सुनिश्चित करणारा ठरला.

या सार्वमताने देशाच्या ऐतिहासिक अत्याचाराच्या पाऊलखुणा मिटवण्याचे कार्य केले आणि सरकारने सकारात्मक सामाजिक धोरणांचा स्वीकार केला.

2. सामाजिक बदल
या निर्णयामुळे ऑस्ट्रेलियातील मूळ रहिवाशांचे जीवनमान सुधारले, आणि ते सामाजिक दृष्ट्या सक्रिय आणि योग्य प्रतिनिधित्व मिळवू लागले. त्यांचे आकडे जनगणनेत समाविष्ट केल्याने त्यांच्या लोकसंख्येची स्थिती अधिक स्पष्ट होऊ शकली.

3. चरणबद्ध विकास
हा सार्वमत नैतिक दृष्टिकोनातून एक पाऊल होता, ज्यामुळे मूळ रहिवाशांना अधिकारांची मान्यता मिळाली. त्यामुळे त्यांना शासकीय धोरणांमध्ये प्रतिनिधित्व मिळवले आणि त्यांचे हक्क समाजात प्रमाणिकपणे स्वीकारले गेले.

निष्कर्ष (Conclusion)
२६ मे १९६७ चा दिवस ऑस्ट्रेलियाच्या इतिहासात एक ऐतिहासिक टर्निंग पॉइंट ठरला. मूळ रहिवाशांना राष्ट्रीय जनगणनेमध्ये समाविष्ट करणाऱ्या सार्वमतामुळे ऑस्ट्रेलियाचे सामाजिक आणि सांस्कृतिक तंतू मजबूत झाले. या निर्णयाने मूळ रहिवाशांचे अस्तित्व आणि अधिकार मान्य केले आणि त्यांना एक समान, न्यायपूर्ण आणि प्रगतीशील समाजात सामील होण्याची संधी मिळाली.

या सार्वमतामुळे ऑस्ट्रेलियातील विविधता आणि समानता यांचे स्वागत झाले आणि देशाने आपले संघटनात्मक ध्येय आणि आदर्श एक नवीन दिशा दिली.

संदर्भ (References)
📝 ऑस्ट्रेलियन इतिहास
📖 जनगणना संदर्भ
🌍 विविधता आणि समानता

चित्र व प्रतीक (Pictures and Symbols)
🇦🇺 ऑस्ट्रेलिया ध्वज
📝 सार्वमताचे चित्र
📊 जनगणनेचे आँकडे
🤝 समानतेचे प्रतीक
🌍 सांस्कृतिक विविधता

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-26.05.2025-सोमवार. 
===========================================