कच्छ प्रदेशात भूकंप (१८१९)-"धरतीचा थरकाप"

[Atul Kaviraje]

EARTHQUAKE IN KUTCH REGION (1819)-

कच्छ प्रदेशात भूकंप (१८१९)-

A devastating earthquake struck the Kutch region on this day, causing widespread destruction and claiming over 1,500 lives. It led to significant geological changes in the area.

खाली दिलेली कविता "कच्छ प्रदेशात भूकंप (१८१९)" या ऐतिहासिक आणि वेदनादायक घटनेवर आधारित आहे. ही कविता सात कडव्यांची असून प्रत्येक कडव्याला ४ चरणे आहेत. प्रत्येक पदाचा अर्थ सोप्या मराठीत दिलेला आहे. शैली रासाळ, साधी, आणि यमकबद्ध आहे. भाव: शोक, संवेदना, आणि निसर्गाचे सामर्थ्य.

🌍 कविता शीर्षक: "धरतीचा थरकाप"

(१८१९ मधील कच्छ भूंकपावर आधारित भावकविता)

पद १ : शांत मातीचा नाद
🌾
निजुनि होती धरती सारी,
शांत पवन अन् संथ वारी,
पसरली होती शांती गिरी,
क्षणात आली कहरात वारी... ⚡

अर्थ:
कच्छमध्ये त्या वेळेस सर्व काही शांत आणि स्थिर होतं, पण क्षणात निसर्गानं रौद्र रूप धारण केलं.

पद २ : धरणीचा विलाप
🌍
धरणी फाटली, नाद घनगर्जला,
घरांचा ढिगारा डोळ्यांपुढे जळला,
पर्वत हादरले, सागर उलथला,
मानवाच्या नशिबी आक्रोश आला... 💥

अर्थ:
भूकंपाने जमिनीला चीर पाडली, घरे पडली, आणि सागरसुद्धा उलथला. सगळीकडे दुःखाचा आक्रोश होता.

पद ३ : काळजाचा तुकडा
💔
आई रडती लेकरासाठी,
वडील हरवले आशेच्या छायेत,
होते एकत्र ते क्षणापूर्वी,
वियोगाच्या गर्तेत गमावले जीव ही... 😢

अर्थ:
अनेक कुटुंबं एका क्षणात उद्ध्वस्त झाली. आप्तस्वजन हरवले गेले.

पद ४ : निसर्गाचा कोप
🌪�
निसर्ग न विचारतो वर्ग की जात,
त्याचा कोप असतो अति घात,
मनुष्य विसरतो आपली मर्यादा,
तेव्हा सृष्टी दाखवते आपली सत्ता... ⚠️

अर्थ:
निसर्ग कोणा एकट्याला नाही सोडत. तो सगळ्यांना समान धक्का देतो आणि मानवाला त्याची जागा दाखवतो.

पद ५ : बदललेली भूमी
🗺�
कच्छचे रूपच पालटले,
भूगोल नवेच रेखाटले,
नदीचे मार्ग बदलू लागले,
मातीच्या जखमा खोलवर झळकले... 🌊

अर्थ:
भूकंपाने फक्त लोकांचे नव्हे, तर भूगोलाचे स्वरूपही बदलून टाकले. नद्यांचे मार्ग आणि जमिनीची रचना बदलली.

पद ६ : स्मरणांचे अवशेष
🏚�
उरले ढिगारे, आठवणींचा भार,
शोकाच्या छायेत काळोख अपार,
ते दिन स्मरून डोळा पाझरतो,
भूकंपाचा इतिहास जग गातो... 📜

अर्थ:
आजही त्यावेळचे अवशेष, आठवणी आणि दुःखाचे डाग लोकांच्या मनात घर करून आहेत.

पद ७ : शपथ नव्या उभारणीची
🌅
जरी धरणी हलली होती,
जिवनशक्ती अजुनी जिवंत होती,
उभा राहू कच्छ नव्या तेजाने,
शांती, श्रद्धा, आणि प्रेमाने... 🙏

अर्थ:
जरी तेव्हाचा धक्का मोठा होता, तरी माणसातली जिवनशक्ती परत उभी राहिली आणि कच्छनं नव्याने उभारी घेतली.

🪔 चित्र-संकेत / Emojis संदर्भासाठी:
🌍 - पृथ्वी

💥 - विनाश

😢 - दुःख

⚠️ - इशारा

🏚� - ढिगारे

🌊 - जलबदल

🌅 - नवीन आशा

🌟 लघु सारांश:
१८१९ मध्ये आलेल्या कच्छ भूंकपाने हजारो प्राण घेतले आणि भूगोलच बदलून टाकला. ही कविता त्या घटना, वेदना आणि माणसाच्या आशावादाची आठवण करून देते.

--अतुल परब
--दिनांक-16.06.2025-सोमवार.
===========================================