“रुपेरी पडद्यामागे गेले ते…” जमशेदजी फ्रामजी मदान – निधन: २८ जून १९२४-

[Atul Kaviraje]

JAMSHEHDJI FRAMJI MADAN PASSES AWAY (1924)-

जमशेदजी फ्रामजी मदान यांचे निधन (१९२४)-

On June 28, 1924, Jamshedji Framji Madan, a pioneer in Indian cinema and founder of Madan Theatres, passed away in Kolkata. He played a crucial role in the development of the Indian film industry.

खाली २८ जून १९२४ रोजी भारतीय चित्रपटसृष्टीचे आद्य शिल्पकार जमशेदजी फ्रामजी मदान यांच्या निधनावर आधारित एक दीर्घ, रसाळ, यमकबद्ध, अर्थपूर्ण आणि श्रद्धांजलीरूपी मराठी कविता दिली आहे.

या कवितेत:

७ कडवी, प्रत्येकी ४ ओळी

प्रत्येक पदाचा सोपा मराठी अर्थ

इमोजी आणि चित्रचिन्हे (🎥🎭🕯�🎬📽�🖤)

थोडकं विश्लेषण/सारांश शेवटी

🎬 कविता: "रुपेरी पडद्यामागे गेले ते..."

(जमशेदजी फ्रामजी मदान – निधन: २८ जून १९२४)

🎥 चरण १
मूक चित्रपटात रंग भरले,
पडद्यावर स्वप्नांचे धागे विणले।
मदान थिएटर्सच्या द्वारे उजाळा,
भारतीय सिनेमाला दिला उजाळा।

🔸 अर्थ:
जमशेदजी मदान यांनी मदान थिएटर्सच्या माध्यमातून भारतीय चित्रपट सृष्टीची सुरुवात केली आणि नव्या वाटा खुल्या केल्या।

🎭 चरण २
नाट्य, चित्रपट यांचा होता पुजारी,
हौशी नव्हे, तो होता सृष्टीचा कारीगर भारी।
कोलकात्यातून उगम घडविला,
कलाक्षेत्राचा दीप जपून उजळविला।

🔸 अर्थ:
तो फक्त व्यापारी नव्हता, तर कलाकृती घडवणारा होता. कोलकात्यातून त्याने नाट्य आणि चित्रपटसृष्टीचा पाया घातला।

📽� चरण ३
प्रेक्षकांचे भाव विश्व जिंकले,
मूक चित्रपटांनी मन व्यापले।
भारतात "सिनेमा" ही गोष्टच नवी,
त्या वाटेवर मदानांनी शिडी ठेवी।

🔸 अर्थ:
भारतात सिनेमा हे माध्यम नवीन असतानाच जमशेदजींनी त्या क्षेत्रात पाय ठेवून लोकांच्या मनात स्थान मिळवलं।

🎬 चरण ४
पुढे आले ध्वनी, रंग आणि गाणी,
पण त्याचा पाया होता शांत आणि ज्ञानी।
स्वप्नांची जडणघडण ज्याने केली,
ती सृष्टी त्याच्या पदस्पर्शाने खेळी।

🔸 अर्थ:
आज जे रंगीत, आवाज असलेले सिनेमे आहेत, त्यांचा पाया जमशेदजींनी घातलेला आहे – तेच या वाटेचे आद्य प्रवर्तक।

🕯� चरण ५
२८ जून, काळजाचा क्षण,
रुपेरी प्रकाशात गेला जीवनाचा वणवा धन।
सृष्टीमागे जाऊनही,
तो राहिला पडद्यावर, शब्दांत, गाण्यांमध्ये।

🔸 अर्थ:
२८ जून १९२४ रोजी त्यांच्या निधनाने एक युग संपलं, पण त्यांची आठवण चित्रपटात अमर राहिली आहे।

🎞� चरण ६
मूक काळात झाला तो गायक,
चित्रांच्या माध्यमातून मांडला हरेक भावनांचा आयक।
त्याच्या नावानेच सिनेमा चालला,
भारताचा रुपेरी इतिहास फुलला।

🔸 अर्थ:
तो आवाजाशिवाय सृष्टीत बोलला. त्याचं नाव भारतीय सिनेमाच्या इतिहासात सुवर्णाक्षरांनी लिहिलं गेलं आहे।

🖤 चरण ७
मदान – हे फक्त एक नाव नव्हे,
ते भारताच्या सिनेमाची पहिली कवठं नव्हे?
जरी गेले, पण राहिले सदा,
स्वप्नांना रंग देणारे युगमूल्य अदा।

🔸 अर्थ:
जमशेदजी फक्त नाव नव्हते, ते भारतीय सिनेमाची सुरुवात होती. ते गेले, पण त्यांचं कार्य अमर आहे।

🎭 इमोजी व चित्रचिन्हे:
🎬🎥📽�🕯�🎞�🖤🎭🇮🇳

📘 थोडकं विश्लेषण / सारांश:
जमशेदजी फ्रामजी मदान हे भारतीय चित्रपटसृष्टीचे आद्य शिल्पकार होते. २८ जून १९२४ रोजी त्यांचं निधन झालं. त्यांनी मदान थिएटर्सच्या माध्यमातून मूक चित्रपटांच्या काळात भारतीय समाजाला सिनेमा या नव्या माध्यमाची ओळख करून दिली.
आज जे भव्य सिनेमा क्षेत्र आपण पाहतो, त्याच्या उगमाचा धागा त्यांच्या कार्याशी जोडलेला आहे.

--अतुल परब
--दिनांक-28.06.2025-शनिवार.
===========================================