बुद्ध आणि बौद्ध धर्माचा प्रसार: 👑➡️🌳🙏✨➡️😥🔗☮️🛤️➡️🧘‍♀️🗣️🤲🌟➡️🕊️💖➡️🤝🚩

[Atul Kaviraje]

बुद्ध आणि बौद्ध धर्माचा प्रसार: मराठी कविता 📜

१. राज्या सोडले, सत्य शोधले
महालय सोडून वनात फिरले,
बोधगयेला ज्ञान मिळाले,
शांततेचा मार्ग जगाला दिसला.अर्थ: राजकुमार सिद्धार्थने आपले राज्य आणि सर्व सुखसोयी सोडून सत्याच्या शोधात जंगलात भटकंती केली. त्यांना बोधगयेला ज्ञान प्राप्त झाले, ज्यामुळे जगाला शांततेचा मार्ग सापडला.

२. चार आर्य सत्य सांगितले
जीवन दुःख आहे, कारण तृष्णा,
त्यागाने मुक्ती, मार्ग अष्टांगाचा,
निर्वाणाची ज्योत पेटवली,
मानवतेला वाट दाखवली.अर्थ: बुद्धांनी चार मूलभूत सत्ये सांगितली: जीवन दुःखमय आहे, दुःखाचे कारण इच्छा (तृष्णा) आहे, इच्छा सोडल्याने मुक्ती मिळते, आणि त्यासाठी अष्टांगिक मार्ग आहे. त्यांनी निर्वाणाची ज्योत प्रज्वलित केली आणि मनुष्यजातीला योग्य मार्ग दाखवला.

३. अष्टांगिक मार्ग दिला
सम्यक दृष्टी, संकल्प अन वाणी,
कर्म, आजीविका, व्यायामाची कहाणी,
स्मृती आणि समाधीचा मार्ग अनमोल,
दुःखातून मुक्तीचे हेच खरे बोल.अर्थ: बुद्धांनी अष्टांगिक मार्ग दिला, ज्यात योग्य समज, योग्य विचार, योग्य बोलणे, योग्य कर्म, योग्य उपजीविका, योग्य प्रयत्न, योग्य जागरूकता आणि योग्य एकाग्रता यांचा समावेश आहे. हाच दुःखातून मुक्तीचा अमूल्य मार्ग आहे.

४. अहिंसेचा पाठ शिकवला
जीवमात्रावर करा करुणा,
द्वेष, घृणा सर्व सोडावे,
प्रेम, मैत्रीचा मंत्र फुंकला,
जगात शांततेचे बीज पेरले.अर्थ: त्यांनी शिकवले की सर्व सजीवांवर दया करा, द्वेष आणि घृणा सोडा. प्रेम आणि मैत्रीचा मंत्र देऊन त्यांनी जगात शांततेचे बीज पेरले.

५. जातीय भेद नाकारले
कर्मानुसार मानव महान,
जन्माने नव्हे, हे दिले ज्ञान,
संघ सर्वांसाठी खुला केला,
समानतेचा ध्वज फडकवला.अर्थ: बुद्धांनी सांगितले की मनुष्य आपल्या कर्मांनी महान होतो, जन्माने नाही. त्यांनी आपला संघ (समुदाय) सर्वांसाठी खुला केला, ज्यामुळे समानतेचा झेंडा फडकवला गेला.

६. अशोकाने धर्म पसरवला
कलिंग युद्धाने हृदय पिघळले,
धम्म विजयाचा मार्ग निवडला,
देश-विदेशात शांतीचा संदेश,
बौद्ध धर्म झाला विश्वाचा वेष.अर्थ: कलिंग युद्धाने सम्राट अशोकाचे हृदय परिवर्तन झाले आणि त्यांनी धर्म विजयाचा मार्ग निवडला. त्यांनी शांतीचा संदेश देश-विदेशात पसरवला, ज्यामुळे बौद्ध धर्म जागतिक धर्म बनला.

७. कला-साहित्यात योगदान
स्तूप, विहार, अजिंठाची शान,
पाली भाषेत लिहिलेले ग्रंथ महान,
बुद्धांची शिकवण आजही प्रासंगिक,
मानवतेचा मार्ग करते प्रकाशित.अर्थ: बौद्ध धर्माने स्तूप, विहार आणि अजिंठाच्या गुंफांसारख्या उत्कृष्ट कला आणि वास्तुकलांना जन्म दिला. पाली भाषेत महान ग्रंथ लिहिले गेले. बुद्धांची शिकवण आजही महत्त्वाची आहे आणि ती मानवतेचा मार्ग प्रकाशित करते.

इमोजी सारांश (कविता): 👑➡️🌳🙏✨➡️😥🔗☮️🛤�➡️🧘�♀️🗣�🤲🌟➡️🕊�💖➡️🤝🚩➡️👑🌍🙏➡️🏛�🎨📚💡

--अतुल परब
--दिनांक-02.07.2025-बुधवार.
===========================================