२ जुलै १९७२: भारत-पाकिस्तान शिमला कराराची अधिकृत मंजुरी-

[Atul Kaviraje]

ON 2ND JULY 1972, THE SIMLA AGREEMENT BETWEEN INDIA AND PAKISTAN WAS FORMALLY RATIFIED IN DELHI.-

२ जुलै १९७२ रोजी भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील शिमला करार दिल्लीमध्ये अधिकृतपणे मंजूर झाला.-

खाली २ जुलै १९७२ रोजी भारत-पाकिस्तान शिमला कराराच्या अधिकृत मंजुरीवर आधारित विस्तृत, संदर्भासहित, उदाहरणासहित, इमोजी व प्रतीकांसहित मराठी निबंध (लेख) दिला आहे.

२ जुलै १९७२: भारत-पाकिस्तान शिमला कराराची अधिकृत मंजुरी
(Formal Ratification of the Shimla Agreement between India and Pakistan on 2nd July 1972 in Delhi)

प्रस्तावना (Introduction)
२ जुलै १९७२ हा दिवस भारत आणि पाकिस्तान यांच्या संबंधांमध्ये शांततेच्या दिशेने एक महत्त्वाचा टप्पा ठरला.
या दिवशी दिल्लीमध्ये शिमला करार अधिकृतपणे मंजूर झाला, ज्याने दोन्ही देशांमधील संघर्ष विराम व शांतता प्रक्रिया सुरू केली.
हा करार १९७१ च्या भारत-पाकिस्तान युद्धानंतरचे राजकीय व कूटनीतिक स्वरूपाचे महत्त्वाचे दस्तऐवज ठरला.

🕊�🇮🇳🇵🇰📜

ऐतिहासिक पार्श्वभूमी (Historical Background)
१९७१ मध्ये भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील युद्धामुळे बांग्लादेश स्वतंत्र झाला.
युद्धानंतर दोन्ही देशांमध्ये तणाव वाढला होता, पण शांततेसाठी प्रयत्न आवश्यक होते.
शिमला करार २ जुलै १९७२ रोजी भारत-पाकिस्तान दरम्यान भारताच्या हिमाचल प्रदेशातील शिमला येथे झाला.
दिल्ली येथे त्याचा अधिकृत मंजुरीचा कार्यक्रम पार पडला, ज्याने या कराराला औपचारिक मान्यता दिली.

⚔️➡️🕊�📅

शिमला कराराचे मुख्य मुद्दे (Main Points of Shimla Agreement)
संपूर्ण शांतता व तणाव कमी करणे:
दोन्ही देशांनी भविष्यात शस्त्रसंधी पद्धतीने सर्व समस्या सोडवण्याचे आश्वासन दिले.
कोणताही द्विपक्षीय संघर्ष फक्त चर्चेने व शांततापूर्ण मार्गाने सोडवला जाईल, असा निर्धार करण्यात आला.

हिमालयी सीमांची मान्यता:
१९६५ पूर्वी अस्तित्वात असलेल्या रेषा (लाइन ऑफ कंट्रोल) यांना कायमस्वरूपी सीमा मानण्यावर सहमती झाली.

व्यक्तीगत व राजकीय स्वातंत्र्य:
बंदी झालेल्या लोकांबाबत सहकार्य करण्याचे वचन देण्यात आले.

पाकिस्तानमध्ये राजकीय सुधारणांची अपेक्षा:
पाकिस्तानला देशांतर्गत राजकीय स्थिती सुधारावी, यासाठी भारतीय सरकारने सकारात्मक भूमिकाही घेतली.

संदर्भ व उदाहरणे (Context and Examples)
शिमला करारामुळे १९७१ च्या युद्धानंतर भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील तणाव कमी झाला.

या करारानंतर दोन्ही देशांमध्ये राजनैतिक संवाद वाढले.

याचा प्रभाव पुढील काही काळातील सीमा संघर्षांवर आणि कूटनीतीवर दिसून आला.

🕊�🤝🌏

विश्लेषण (Analysis)
शिमला करार हे दोन शेजारी देशांमधील संघर्ष विरामाचे आणि शांती प्रक्रियेचे एक महत्त्वाचे उदाहरण आहे.
यात राजकीय सुसंवाद आणि सामंजस्य निर्माण करण्यावर भर देण्यात आला.
तरीही, या करारानंतरही सीमावर्ती तणाव आणि द्विपक्षीय मतभेद काही प्रमाणात कायम राहिले.
या करारामुळे भारताने पाकिस्तानला सामंजस्याचा मार्ग दाखवला, पण दोन देशांतील विश्वासही अजूनही पूर्ण नाही.

🤔🗣�⚖️

निष्कर्ष (Conclusion)
२ जुलै १९७२ रोजी दिल्लीमध्ये शिमला कराराची अधिकृत मंजुरी भारत-पाकिस्तान संबंधांमध्ये शांतीची आशा घेऊन आली.
हा करार संघर्ष टाळण्याच्या आणि संवादाद्वारे समस्या सुटण्याच्या दिशेने एक मोठा पाऊल ठरला.
भविष्यातही या कराराच्या तत्त्वांचे पालन करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून दोन्ही देशांमध्ये शाश्वत शांतता आणि विकास साधता येईल.

समारोप (Summary)
शिमला कराराचा इतिहासिक महत्वाचा दिवस २ जुलै १९७२.

युद्धानंतर तणाव कमी करण्यासाठी करार झाला.

शस्त्रसंधी व चर्चा द्वारे समस्या सोडवण्याचा निर्धार.

सीमांची मान्यता व राजकीय सहकार्य यावर लक्ष.

भविष्यात शांततेचा पाया मजबूत करण्याची गरज.

प्रतीक व इमोजी (Symbols and Emojis)

🕊� — शांती
🤝 — सहकार्य
🇮🇳🇵🇰 — भारत-पाकिस्तान
📜 — करार, कागदपत्र
🗣� — संवाद, चर्चा
⚔️ — युद्ध
🌏 — जागतिक शांतता

मराठी उदाहरण (Marathi Example)
"शिमला करारामुळे भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील युद्धानंतर तणाव कमी झाला आणि शांतीची प्रक्रिया सुरू झाली."

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-02.07.2025-बुधवार.
===========================================