🏴‍☠️📜 सर थॉमस रो यांचा अहवाल: ८ जुलै १६१७, सुरत-

[Atul Kaviraje]

SIR THOMAS ROE REPORTED TO KING JAMES I FROM SURAT – 8TH JULY 1617-

सर थॉमस रो यांनी सुरतमधून किंग जेम्स पहिल्यास अहवाल पाठवला – ८ जुलै १६१७-

Important milestone in early British diplomatic and trade relations.

खाली दिला आहे ८ जुलै १६१७ या दिवशी घडलेल्या ऐतिहासिक घटनेवर आधारित एक सविस्तर, संदर्भासह, मराठीत प्रबोधनात्मक निबंध:
"सर थॉमस रो यांनी सुरतमधून किंग जेम्स पहिल्यास अहवाल पाठवला" – या ऐतिहासिक घटनेचे विवेचन चित्र, चिन्हे, इमोजी, मुद्देसूद विश्लेषण, आणि निष्कर्षासह:

🏴�☠️📜 सर थॉमस रो यांचा अहवाल: ८ जुलै १६१७, सुरत
📅 तारीख: ८ जुलै १६१७
📍 स्थान: सुरत, भारत
👤 प्रमुख व्यक्ति: सर थॉमस रो (Sir Thomas Roe)
👑 संबोधित राजे: किंग जेम्स पहिला (King James I of England)
📨 घटना: सुरतमधून इंग्लंडच्या राजास अधिकृत राजनैतिक व व्यापारविषयक अहवाल सादर

१�⃣ परिचय (Introduction)
१६व्या शतकाच्या उत्तरार्धात भारत हे जागतिक व्यापाराचे केंद्रबिंदू होते.
याच पार्श्वभूमीवर इंग्लंडच्या राजा जेम्स I ने भारताशी व्यापार आणि मुत्सद्दी संबंध निर्माण करण्यासाठी १६१५ साली सर थॉमस रो यांना मुघल सम्राट जहांगीर यांच्या दरबारात राजदूत म्हणून पाठवले.

📜 ८ जुलै १६१७ रोजी सर थॉमस रो यांनी इंग्लंडला एक महत्त्वपूर्ण अहवाल पाठवला, ज्यात भारतातील व्यापार, संसाधने, आणि मुघल साम्राज्याचे राजकीय स्वरूप याबद्दल माहिती होती.

२�⃣ पार्श्वभूमी (Background)
🔹 1600: इंग्लिश ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना
🔹 1615: थॉमस रो यांची भारतात राजदूत म्हणून नेमणूक
🔹 सुरत: भारतातील एक प्रमुख व्यापारी आणि बंदर शहर

🗺� भारताशी थेट व्यापारासाठी इंग्रजांना राजाश्रय व परवाने मिळवणे गरजेचे होते.
सुरतमधून पाठवलेला हाच अहवाल इंग्लिश राजाच्या धोरणासाठी अत्यंत निर्णायक ठरला.

३�⃣ अहवालातील मुख्य मुद्दे (Contents of the Report)
📌 अहवालात खालील गोष्टींचा समावेश होता:

मुद्दा   विवरण
🌍 भारताची संपत्ती   मसाले, कापड, रत्ने यांचा प्रचुर साठा
👑 मुघल राजसत्ता   सम्राट जहांगीरच्या दरबाराची भव्यता, न्यायव्यवस्था
🛳� सुरतचा व्यापार   अरब, फारसी व युरोपीय देशांशी व्यापार
📜 ईस्ट इंडिया कंपनीचे हित   परवानगी, सवलती व दरबारातील वातावरण
💰 महसूल व खर्च   व्यापारावर होणारा नफा आणि संभाव्य धोके

४�⃣ मराठी उदाहरण (Marathi Udaharan):
🧵 "मी जेव्हा मुघल दरबारात हजर झालो, तेव्हा भारतातील संपत्तीची आणि दरबारातील आदरातिथ्याची तुलना युरोपच्या कुठल्याही राजदालनाशी करता येत नाही,"
— असा उल्लेख रो यांच्या पत्रात होता.

✅ हे दाखवतं की भारताचा संस्कृतीसंपन्न व व्यापारी दृष्टिकोन युरोपपेक्षा अधिक प्रगल्भ होता.

५�⃣ महत्त्व (Importance of the Report)
🔹 किंग जेम्स I साठी ही माहिती राजकीय व व्यापारी रणनीतीसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरली.
🔹 याच अहवालामुळे इंग्रजांना भारतातील व्यापारासाठी अधिकार, जमीन व बंदरे मिळवण्याचा पाया मिळाला.
🔹 सुरतच्या समुद्री व्यापारात ब्रिटीश हस्तक्षेपाची सुरुवात झाली.

६�⃣ विश्लेषण (Analytical Perspective)
📊 या अहवालाचे पुढील परिणाम:

📈 व्यापारवृद्धी: इंग्रजांना मुघल साम्राज्याशी व्यापार करण्यास अधिकृत मान्यता मिळाली.

🧭 राजनैतिक पाया: भारतात वसाहती स्थापण्याचा राजकीय मार्ग मोकळा झाला.

🏴�☠️ ईस्ट इंडिया कंपनीची वाढ: कंपनीचा प्रभाव अधिक गडद झाला.

✅ हा अहवाल म्हणजे ब्रिटिश वसाहती धोरणाच्या सुरुवातीचा दस्तऐवज होता.

७�⃣ प्रतीक, चिन्हे व इमोजी वापर (Symbols and Emojis):
📜✍️🚢🕌👑💼🧭📦🏴�☠️📨

८�⃣ निष्कर्ष (Conclusion)
📌 सर थॉमस रो यांनी ८ जुलै १६१७ रोजी पाठवलेला अहवाल केवळ माहितीपत्र नव्हता;
तो होता ब्रिटिश साम्राज्यवादाच्या भविष्यातील धोरणाचा शिल्पकार.

🇮🇳 यामुळे भारताच्या इतिहासात एक नवीन पर्व – "ब्रिटिश हस्तक्षेप व वाढती वसाहती राजकारण" – सुरू झाले.

९�⃣ समारोप (Closure):
ही घटना आजही आपल्याला शिकवते की राजनैतिक मुत्सद्देगिरी, माहितीचे सामर्थ्य व दूरदृष्टी — कोणत्याही साम्राज्याची उभारणी घडवतात.
🌏 ८ जुलै १६१७ — हा दिवस भारत-ब्रिटन संबंधांच्या सुरुवातीचा एक साक्षीदार आहे.

--संकलन
--अतुल परब
--दिनांक-08.07.2025-मंगळवार.
===========================================