९ जुलै १९०८-सिंहाची गर्जना: टिळकांची अटक-

[Atul Kaviraje]

BAL GANGADHAR TILAK ARRESTED IN PUNE FOR SEDITION – 9TH JULY 1908-

लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांना पुण्यात देशद्रोहाच्या आरोपाखाली अटक – ९ जुलै १९०८-

This event marked a turning point in the Indian freedom struggle.

येथे ९ जुलै १९०८ रोजी लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांना पुण्यात देशद्रोहाच्या आरोपाखाली अटक (Bal Gangadhar Tilak arrested in Pune for Sedition) या ऐतिहासिक घटनेवर आधारित एक दीर्घ मराठी कविता दिली आहे, सोबत प्रत्येक कडव्याचा अर्थ आणि एकूण कवितेचा सारांश.

सिंहाची गर्जना: टिळकांची अटक-

(The Lion's Roar: Tilak's Arrest) 🦁⛓️

१. काळ तो होता एकोणीसशे आठ, 🗓�
जुलैची ती नववी तिथी, घडली मोठी गाठ.
पुण्याच्या भूमीत, तो दिवस उगवला, 🌅
टिळकांना अटक झाली, भारत हळहळला. 🇮🇳💔

अर्थ: तो काळ १९०८ सालचा होता, जुलै महिन्याची ती नऊ तारीख, एक मोठी घटना घडली. पुण्याच्या भूमीत तो दिवस उगवला, जेव्हा टिळकांना अटक झाली आणि संपूर्ण भारत दुःखी झाला.

२. 'स्वराज्य हा माझा, जन्मसिद्ध हक्क,' 🗣�
सिंहगर्जनेत त्यांनी, दिले ते वाक्य नक्की.
ब्रिटिशांच्या राजवटीला, केले ते आव्हान, 🇬🇧
लोकमान्य टिळक, होते ते एक महान. 🙏

अर्थ: 'स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे,' असे वाक्य त्यांनी सिंहगर्जनेत (मोठ्या आवाजात) नक्की म्हटले होते. त्यांनी ब्रिटिशांच्या राजवटीला आव्हान दिले होते. लोकमान्य टिळक हे एक महान नेते होते.

३. केसरी आणि मराठा, त्यांचे ते वृत्तपत्र, 📰
क्रांतीचे विचार पेरिले, ते होते पवित्र.
जहाल विचारांचे नेते, स्वातंत्र्याचे पुजारी, ✨
देशप्रेमाचे स्फुल्लिंग, त्यांनी पेटवले भारी. 🔥

अर्थ: केसरी आणि मराठा ही त्यांची वृत्तपत्रे होती, ज्यात त्यांनी क्रांतीचे पवित्र विचार पेरले. ते जहाल विचारांचे नेते आणि स्वातंत्र्याचे पूजक होते. त्यांनी देशप्रेमाची मोठी ज्योत पेटवली.

४. सरकारने पाहिले, वाढतोय विद्रोह, 😠
जनमानसात त्यांचा, वाढत होता तो मोह.
राजद्रोहाचा आरोप, केला त्यांच्यावर, ⚖️
जनतेच्या मनात मात्र, त्यांचा होता आदर. ❤️

अर्थ: सरकारने पाहिले की विद्रोह वाढत आहे. लोकांच्या मनात त्यांच्याबद्दलचा ओढा वाढत होता. त्यांच्यावर राजद्रोहाचा आरोप केला गेला, पण जनतेच्या मनात मात्र त्यांच्याबद्दल आदर होता.

५. पुण्याच्या घरातून, नेले त्यांना दूर, 🚓
बंदिशाळेत टाकले, अन्याय होता क्रूर.
तरीही त्यांच्या मुखात, हास्य होते शांत, 😊
राष्ट्राच्या भल्यासाठी, ते होते निरंतर. 🇮🇳

अर्थ: पुण्याच्या घरातून त्यांना दूर नेले गेले, आणि क्रूरपणे त्यांना तुरुंगात टाकले. तरीही त्यांच्या चेहऱ्यावर शांत हास्य होते, कारण ते राष्ट्राच्या भल्यासाठी नेहमीच कार्यरत होते.

६. ही अटक ठरली, एक मोठी ज्योत, 🌟
स्वातंत्र्य संग्रामात, ती होती मोठी पोट.
टिळकांच्या बलिदानाने, जनता पेटून उठली, 💪
अन्यायाविरुद्ध लढण्याची, प्रेरणा त्यांना मिळाली. ✊

अर्थ: ही अटक एक मोठी ज्योत ठरली, स्वातंत्र्य संग्रामात ती एक मोठी ऊर्जा होती. टिळकांच्या बलिदानाने जनता पेटून उठली आणि त्यांना अन्यायाविरुद्ध लढण्याची प्रेरणा मिळाली.

७. आजही आठवतो तो दिवस, त्याग त्यांचे महान, 🙏
स्वातंत्र्यासाठी त्यांनी, सोसले ते प्राण.
९ जुलै १९०८, मैलाचा दगड तो, 📍
भारताच्या इतिहासात, अजरामर झाला तो. 📖

अर्थ: आजही तो दिवस आणि त्यांचे महान त्याग आठवतात, त्यांनी स्वातंत्र्यासाठी आपले प्राणही सोसले. ९ जुलै १९०८ हा एक मैलाचा दगड होता, जो भारताच्या इतिहासात अजरामर झाला.

कविता सारांश (Emoji Saranash):
९ जुलै १९०८ 🗓� रोजी पुण्यात 🌇 लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक 🦁 यांना ब्रिटिश 🇬🇧 सरकारने राजद्रोहाच्या ⚖️ आरोपाखाली अटक ⛓️ केली. 'स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क' 🗣� ही त्यांची सिंहगर्जना होती, ज्यामुळे त्यांनी ब्रिटिशांना आव्हान दिले. 'केसरी' 📰 आणि 'मराठा' या वृत्तपत्रांमधून त्यांनी क्रांतीचे 💥 विचार पेरले. त्यांच्या अटकेने जनतेत 🧑�🤝�🧑 तीव्र असंतोष 😠 निर्माण झाला, पण टिळक शांत 😌 राहिले, कारण ते राष्ट्रासाठी 🇮🇳 समर्पित होते. ही घटना स्वातंत्र्य संग्रामातील ⚔️ एक महत्त्वाचा टप्पा 📍 ठरली, ज्यामुळे जनतेला अन्यायाविरुद्ध ✊ लढण्याची प्रेरणा 💡 मिळाली. टिळकांचा हा त्याग 🙏 आजही भारतीय इतिहासात 📖 अजरामर 🌟 आहे.

--अतुल परब
--दिनांक-09.07.2025-बुधवार.
===========================================