कविता - बालमजुरी आणि याविरुद्धचे कायदे 🚫🧒

[Atul Kaviraje]

दीर्घ मराठी कविता - बालमजुरी आणि याविरुद्धचे कायदे 🚫🧒

बालमजुरी आणि याविरुद्धच्या कायद्यांच्या महत्त्वावर एक सुंदर, अर्थपूर्ण आणि सोपी कविता:

१. बालपणाची वेदना 💔
बालपणाच्या स्वप्नांना, का मारता तुम्ही?
लहान वयातच, का करता हे काम तुम्ही?
हातात असावी लेखणी, का उचलावे अवजार?
बालमजुरी आहे शाप, का करू हा अन्याय?
अर्थ: मुलांच्या स्वप्नांना का चिरडले जाते? लहान वयातच का त्यांना काम करायला लावले जाते? त्यांच्या हातात लेखणी असावी, ते अवजार का उचलतात? बालमजुरी एक शाप आहे, हा अन्याय का करू?

२. बालपण हिरावून घेते 😔
मातीने भरलेले हात, चेहऱ्यावर उदासी,
खेळण्याच्या वयात, वाहतात ते ओझे भारी.
शाळेचा रस्ता, त्यांना दिसत नाही,
गरिबीच्या आगीत, बालपणच जळते आहे.
अर्थ: त्यांचे हात मातीने भरलेले आहेत, चेहऱ्यावर उदासी आहे. खेळण्याच्या वयात ते जड ओझे वाहतात. त्यांना शाळेचा रस्ता दिसत नाही, गरिबीच्या आगीत त्यांचे बालपणच जळत आहे.

३. कायद्याची हाक ⚖️
कायदा बनला आहे, हा आहे आता अधिकार,
चौदा वर्षांखालील, नसावे कोणतेही काम.
धोकादायक कामांपासून, मुलांना वाचवणे,
ही आहे आपली जबाबदारी, सर्वांनी हे ठरवणे.
अर्थ: कायदा बनला आहे, हा त्यांचा अधिकार आहे. चौदा वर्षांखालील मुलांकडून कोणतेही काम करवून घेतले जाणार नाही. मुलांना धोकादायक कामांपासून वाचवायचे आहे, ही आपली जबाबदारी आहे, आपण सर्वांनी हे ठरवले आहे.

४. आरोग्याचा धोका 🤕
धूळ-मातीत काम, आरोग्यावर परिणाम,
आजार घेरतात, असते प्रत्येक भीती.
लहानशा शरीरावर, हा भार भारी,
कंबर मोडेल, होईल आजारी.
अर्थ: धूळ-मातीत काम केल्याने आरोग्यावर परिणाम होतो, आजार घेरतात आणि प्रत्येक भीती असते. लहानशा शरीरावर हा भारी भार, कंबर मोडून टाकेल आणि आजार निर्माण करेल.

५. शिक्षणाचा अधिकार 📚
शिक्षण आहे त्यांचे, सर्वात मोठे शस्त्र,
ज्ञानानेच होईल, त्यांचे भविष्य स्वस्थ.
लेखणी पकडून, त्यांनी पुढे जावे,
देशाचे नाव मोठे करावे, उंची गाठावी.
अर्थ: शिक्षण त्यांचे सर्वात मोठे शस्त्र आहे, ज्ञानानेच त्यांचे भविष्य निरोगी होईल. लेखणी पकडून त्यांनी पुढे जावे आणि देशाचे नाव मोठे करावे, उंची गाठावी.

६. समाजाचे कर्तव्य 🤝
समाजालाही आहे, आता जागे व्हायचे,
बालमजुरीविरोधात, आवाज उठवायचे.
प्रत्येक मुलाला मिळो, सुरक्षा आणि प्रेम,
तेव्हाच बनेल, एक नवीन जग.
अर्थ: समाजाला आता जागे व्हावे लागेल आणि बालमजुरीविरोधात आवाज उठवावा लागेल. प्रत्येक मुलाला सुरक्षा आणि प्रेम मिळावे, तेव्हाच एक नवीन जग बनेल.

७. चला संकल्प करूया 🌍
चला आपण सर्वजण, घेऊया हा संकल्प,
प्रत्येक मुलाला देऊया, आनंदी बालपणाचा पर्याय.
बालमजुरी संपवूया, करूया हे वचन,
तेव्हाच बनेल, भारताची मर्यादा.
अर्थ: चला आपण सर्वजण हा संकल्प घेऊया की प्रत्येक मुलाला आनंदी बालपणाचा पर्याय देऊया. बालमजुरी संपवूया, हे वचन देऊया, तेव्हाच भारताची प्रतिष्ठा बनेल.

बालमजुरीमुक्त समाज बनवण्यासाठी आपण सर्वजण मिळून प्रयत्न करूया. 🙏

--अतुल परब
--दिनांक-11.07.2025-शुक्रवार.
===========================================