डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे सामाजिक सुधारणांवरील भाषण (१३ जुलै १९४०) 🎙️✊

[Atul Kaviraje]

DR. BABASAHEB AMBEDKAR HELD A PUBLIC ADDRESS ON SOCIAL REFORM – 13TH JULY 1940-

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी नागपूरमध्ये सामाजिक सुधारणा विषयावर जाहीर भाषण दिले – १३ जुलै १९४०-

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे सामाजिक सुधारणांवरील भाषण (१३ जुलै १९४०) 🎙�✊
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी १३ जुलै १९४० रोजी नागपूरमध्ये सामाजिक सुधारणांवर एक महत्त्वपूर्ण जाहीर भाषण दिले. या घटनेचे स्मरण करणारी एक दीर्घ कविता खालीलप्रमाणे:

क्रांतीचा आवाज 🗣�

१. 🌅 नागपूरच्या भूमीवर, एक नवा सूर्य उगवला,
डॉ. आंबेडकरांचा तेजस्वी आवाज घुमला.
तेरा जुलै, एकोणीसशे चाळीस साल,
सामाजिक न्यायाचा त्यांनी मांडला नवा ताल.

(अर्थ: नागपूरच्या भूमीत १३ जुलै १९४० रोजी डॉ. आंबेडकरांच्या भाषणाने जणू एक नवा सूर्य उगवला, त्यांनी सामाजिक न्यायाचा नवा विचार मांडला.)

२. 🎤 हजारो जनसमुदाय जमला होता ऐकायला,
शोषितांच्या व्यथा त्यांना सांगायच्या होत्या जगायला.
समतेचा मंत्र, न्यायाची ती मशाल,
पेटवली त्यांनी, संपवण्यासाठी अन्याय आणि कुजका काल.

(अर्थ: त्यांचे विचार ऐकण्यासाठी हजारोंचा समुदाय जमला होता. त्यांना शोषितांच्या वेदना मांडायच्या होत्या. त्यांनी समतेचा आणि न्यायाचा संदेश देत अन्यायाचा काळ संपवण्यासाठी ज्योत पेटवली.)

३. ✊ जातीभेदाची ती विषारी भिंत पाडायची होती,
मानवतेची नवी पहाट त्यांना घडवायची होती.
शिक्षणाचे महत्त्व त्यांनी पुन्हा पुन्हा सांगितले,
ज्ञान हेच मुक्तीचे दार, हे त्यांनी पटवून दिले.

(अर्थ: त्यांना जातीभेदाची भिंत पाडून मानवतेची नवी पहाट आणायची होती. शिक्षणाचे महत्त्व सांगून त्यांनी ज्ञान हेच मुक्तीचे साधन आहे, हे लोकांना समजावून सांगितले.)

४. ⚖️ स्त्रियांच्या हक्कांसाठी ते लढले आयुष्यभर,
समानतेची वागणूक मिळावी, हाच होता त्यांचा निर्धार.
गुलामगिरीच्या बेड्या तोडून, स्वाभिमान जागवला,
प्रत्येक मानवाला सन्मानाने जगण्याचा हक्क त्यांनी मिळवून दिला.

(अर्थ: स्त्रियांच्या हक्कांसाठी ते आयुष्यभर संघर्ष करत राहिले. गुलामीच्या बेड्या तोडून त्यांनी स्वाभिमान जागवला आणि प्रत्येकाला सन्मानाने जगण्याचा हक्क मिळवून दिला.)

५. 📜 संविधानाची निर्मिती हे त्यांचेच होते स्वप्न,
न्याय, स्वातंत्र्य, समता, बंधुता हेच त्यांचे जीवन.
आजही त्यांचे विचार मार्गदर्शक ठरतात,
नव्या पिढ्यांना ते प्रेरणा देत राहतात.

(अर्थ: संविधानाची निर्मिती हे त्यांचे स्वप्न होते. न्याय, स्वातंत्र्य, समता आणि बंधुता हीच त्यांची जीवनमूल्ये होती. आजही त्यांचे विचार आपल्याला मार्गदर्शन करतात आणि नव्या पिढ्यांना प्रेरणा देतात.)

६. 🌱 क्रांतीची ती ज्योत अजूनही तेवत आहे,
अन्यायाविरुद्ध लढण्याची शक्ती ती देत आहे.
बाबासाहेबांचे कार्य हे अमोल ठेवा आहे,
भारताच्या इतिहासात तो सोनेरी अध्याय आहे.

(अर्थ: त्यांनी पेटवलेली क्रांतीची ज्योत आजही तेवत असून अन्यायाविरुद्ध लढण्याची शक्ती देत आहे. बाबासाहेबांचे कार्य एक अनमोल ठेवा असून, भारताच्या इतिहासातील तो एक सोनेरी अध्याय आहे.)

७. 🙏 नागपूरची ती भूमी, झाली पावन त्यांच्या वाणीने,
ज्ञानाचा आणि न्यायाचा जयघोष झाला त्यांच्या गर्जनेने.
सलाम त्या महामानवाला, सलाम त्यांच्या विचारांना,
तेराव्या जुलैला शतशः नमन या दिनाला!

(अर्थ: नागपूरची ती भूमी त्यांच्या वाणीने पावन झाली. त्यांच्या भाषणाने ज्ञान आणि न्यायाचा जयघोष झाला. त्या महामानवाला आणि त्यांच्या विचारांना सलाम, तसेच १३ जुलैच्या या दिनाला शतशः नमन.)

सारंश (Emoji Saransh): 🗓� १३ जुलै १९४० - डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी नागपूरमध्ये सामाजिक सुधारणांवर ऐतिहासिक भाषण दिले 🎙�. त्यांनी जातीभेद निर्मूलन ✊, शिक्षण 📖 आणि स्त्री-पुरुष समानतेचा ⚖️ संदेश दिला. त्यांचे विचार आजही प्रेरणा देत आहेत 🌱.

--अतुल परब
--दिनांक-13.07.2025-रविवार.
===========================================